កាលពីឆ្នាំ ២០១៥ គ្រូបង្រៀននៅសាលាបឋមសិក្សាពាមរក៏ ក្នុងខេត្តព្រៃវែង ប្រទេសកម្ពុជា បានចូលរួមវគ្គបណ្ដុះបណ្ដាលស្ដីពីការដាក់វិន័យបែបវិជ្ជមានជាលើកដំបូងក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ អត្ថបទអដោយ រូបថតខាងក្រោមនេះ បង្ហាញពីរបៀបដែលសាលារៀនប្រែក្លាយជាទីកន្លែងដែលផ្ដល់នូវបរិយាកាសកាន់តែវិជ្ជមានដល់គ្រូបង្រៀន និងសិស្សានុសិស្ស។
ស្វែងរក យូនីសេហ្វ
អត្ថបទអមដោយរូបថត
បញ្ចប់អំពើហិង្សានៅតាមសាលារៀន តាមរយៈការដាក់វិន័យបែបវិជ្ជមាន
អត្ថបទរូបថតពិពណ៌នាពីលទ្ធផលដែលបច្ចេកទេសដាក់វិន័យបែបវិជ្ជមានមានលើសិស្សានុសិស្សតាមសាលារៀនក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។
UNICEF Cambodia/2019/Fani Llaurado
17 កញ្ញា 2019
UNICEF Cambodia/2019/Fani Llaurado
“ខ្ញុំធ្លាប់តែខ្លាចគ្រូ និងមិនចង់ទៅសាលារៀនឡើយ ប៉ុន្តែឥលូវនេះ ខ្ញុំឈប់ខ្លាចគ្រូ និងគេចសាលារៀនទៀតហើយ”។ នេះជាសម្ដីរបស់កុមារា វុទ្ធី (អាយុ ១១ឆ្នាំ) ដែលបង្ហាញពីការផ្លាស់ប្ដូរក្នុងសាលារៀនរបស់គាត់ ចាប់តាំងពីគ្រូរបស់គាត់បានទទួលវគ្គបណ្ដុះបណ្ដាលអំពីជំនាញដាក់វិន័យបែបវិជ្ជមានរួចមក។
លោក កែវ សារ៉េន ជានាយកសាលាបឋមសិក្សាពាមរក៏។
កន្លងមកនៅសាលាបឋមសិក្សាពាមរក៏ វត្តមានរបស់សិស្សបន្តថយចុះជាលំដាប់ ហើយសិស្សជាច្រើននាក់ដែលមករៀន ទទួលបាពិន្ទុ ទាប។ លោក សារ៉េន បានប្ដេជ្ញារិះរកវិធី ដើម្បីផ្លាស់ប្ដូរនិន្នាការនេះ។ គាត់ត្រូវបានក្រសួងអប់រំ យុវជន និងកីឡា ទាក់ទងឱ្យចុះឈ្មោះគ្រូបង្រៀនរបស់គាត់ចូលរួមក្នុងវគ្គបណ្ដុះបណ្ដាលសាកល្បងស្តីពីការដាក់វិន័យបែបវិជ្ជមាន ក្រោមការឧបត្ថម្ភថវិកាពីយូនីសេហ្វ តាមរយៈដៃគូរបស់ខ្លួន គឺ ទីភ្នាក់ងារអភិវឌ្ឍន៍អន្តរជាតិស៊ុយអ៊ែត (SIDA), ទីភ្នាក់ងារអាមេរិក ដើម្បីអភិវឌ្ឍន៍អន្តរជាតិ (USAID) និងក្រុមហ៊ុន ព្រីម៉ាក (Primark)។
UNICEF Cambodia/2019/Fani Llaurado
UNICEF Cambodia/2018/Fani Llaurado
នៅសាលាបឋមសិក្សាពាមរក៏ កុមារទទួលរងការដាក់ទណ្ឌកម្មរាងកាយជាច្រើនប្រភេទ ព្រមទាំងការដាក់វិន័យក្នុងទម្រង់ផ្សេងទៀត ដែលបង្កផលប៉ះពាល់អវិជ្ជមានខាងផ្លូវកាយ និងផ្លូវចិត្ត ទៅលើសិស្ស។ ទម្រង់មួយនៃការដាក់វិន័យបែបនេះគឺ ការឱ្យសិស្សឈរជើងមួយ និងលើកដៃទៅលើ។ ចាប់តាំងពីគ្រូចាប់ផ្ដើមអនុវត្តបច្ចេកទេសដាក់វិន័យតាមបែបវិជ្ជមានរួចមក ឥឡូវនេះគេច្រើនតែសង្កេតឃើញកុមារឈរជើងមួយបែបនេះ ពេលដែលលេងលោតមឹកទៅវិញ ជាជាងក្នុងទម្រង់ជាការដាក់ទណ្ឌកម្ម។
លោក សារ៉េន នាយកសាលាបាននិយាយថា៖ “មានពេលមួយនោះ មានឪពុកម្ដាយរបស់សិស្សម្នាក់បានរាយការណ៍ថា ពេលត្រឡប់ទៅផ្ទះវិញ កូនរបស់គាត់មានចេញឈាមត្រចៀក ដោយសារតែគ្រូមួលខ្លាំងពេករហូតដល់ដាច់ទងត្រចៀក”។ សាលាបឋមសិក្សាពាមរក៏បានបង្កើតក្រុមផ្ដល់ប្រឹក្សានៅក្នុងឃុំ ដើម្បីផ្សព្វផ្សាយពីបច្ចេកទេសដាក់វិន័យបែបវិជ្ជមានក្នុងសហគមន៍ទាំងមូល។ ឪពុកម្ដាយទាំងឡាយបានកត់សម្គាល់ពី លទ្ធផលជាវិជ្ជមានចេញពីការអនុវត្តបច្ចេកទេសទាំងនេះ ហើយក៏យកបច្ចេកទេសទាំងនេះទៅអនុវត្តនៅក្នុងផ្ទះរបស់ពួកគេ។ ក្នុងរូបភាពនេះ ឡុង សុខណា (អាយុ ១២ឆ្នាំ) កំពុងធ្វើកិច្ចការដែលសាលាដាក់ឱ្យធ្វើនៅផ្ទះ ជាមួយនឹងម្ដាយរបស់នាង ខណៈពេលដែលប្អូនប្រុសរបស់នាងឈ្មោះ កក្កដា (អាយុ ៤ឆ្នាំ) កំពុងលេងជាមួយនឹងប្រដាប់លេង។
UNICEF Cambodia/2018/Fani Llaurado
UNICEF Cambodia/2018/Fani Llaurado
លោក ម៉ក់ កូយ បានធ្វើជាគ្រូបង្រៀនអស់រយៈពេល៣០ឆ្នាំហើយ។ លោកបានរៀបរាប់ពីបទពិសោធន៍នៃការដាក់វិន័យនៅក្នុងថ្នាក់រៀនរបស់គាត់ ថា៖ “ខ្ញុំវាយសិស្សជាមួយនឹងសៀវភៅយ៉ាងខ្លាំងរហូតដល់គេចុះក្អួត។ ប្រសិនបើកុមារណាម្នាក់ធ្វើខុសអ្វីមួយ ខ្ញុំចាប់ផ្ដើមវាយគេភ្លាម។ ឥឡូវនេះខ្ញុំមានអារម្មណ៍មិនល្អឡើយ នៅពេលដែលនឹកឃើញរឿងនេះឡើងវិញ។ ខ្ញុំខ្មាសខ្លួនឯង ដោយសារតែអ្វីដែលខ្ញុំធ្លាប់ធ្វើដាក់សិស្សរបស់ខ្ញុំ”។ ឥឡូវនេះ លោកគ្រូ ម៉ក់ កូយ គឺជាអ្នកជំរុញឱ្យមានការដាក់វិន័យបែបវិជ្ជមាននៅក្នុងសាលារៀន ហើយក៏ជាអ្នកដឹកនាំគណៈកម្មការវិន័យរបស់សាលារៀននេះផងដែរ។
លោកនាយកសាលា កែវ សារ៉េន បានពន្យល់ថា៖ “ចំនួនករណីការសំឡុតធ្វើបាប និងអំពើហិង្សារវាងសិស្ស និងសិស្សត្រូវបានថយចុះគួរឱ្យកត់សម្គាល់ ព្រោះតែគ្រូឈប់ប្រើប្រាស់ការដាក់ទណ្ឌកម្មលើរាងកាយ និងទម្រង់នៃការដាក់វិន័យផ្សេងទៀត ដែលបង្កផលប៉ះពាល់អវិជ្ជមានខាងផ្លូវកាយ និងផ្លូវចិត្តទៅលើសិស្ស”។
UNICEF Cambodia/2018/Fani Llaurado
UNICEF Cambodia/2018/Fani Llaurado
សំណើចក្អាកក្អាយ និងភាពញញឹមស្រស់ស្រាយ បានមកជំនួសសេចក្ដីភ័យខ្លាច និងទឹកភ្នែកនៅក្នុងថ្នាក់រៀន។ បច្ចេកទេសដាក់វិន័យតាមបែបវិជ្ជមាននាំឱ្យទំនាក់ទំនងរវាងគ្រូ និងសិស្សក្នុងសាលាពាមរក៏កាន់តែមានភាពល្អប្រសើរជាងមុន។ គ្រូបង្ហាញជាគំរូពីឥរិយាបថវិជ្ជមាន ដើម្បីឱ្យសិស្សរបស់ខ្លួនអនុវត្តតាម ដូចជាការប្រើប្រាស់ពាក្យសម្ដីល្អៗ និងការមិនវាយតប់ជាដើម។
ឡុង សុខណា គឺជាសិស្សរៀនពូកែម្នាក់នៅក្នុងសាលាពាមរក៏។ នាងក៏ធ្លាប់ទទួលរងអំពើហិង្សាផ្លូវកាយពីគ្រូបង្រៀនរបស់នាងផងដែរ។ នាងរំឭកឡើងវិញថា “ខ្ញុំធ្លាប់ជួបនឹងបញ្ហានៅក្នុងសាលារៀន ដោយសារតែខ្ញុំមិនយកចិត្តទុកដាក់ស្ដាប់គ្រូ និងលេងក្នុងម៉ោងសិក្សា។ ដោយសារតែទង្វើបែបនេះ ខ្ញុំត្រូវបានគ្រូវាយ។ ខ្ញុំមានអារម្មណ៍មិនល្អឡើយ ហើយនៅពេលដែលមិត្តរួមថ្នាក់របស់ខ្ញុំ ត្រូវបានគ្រូវាយដែរនោះ ខ្ញុំមានអារម្មណ៍អាណិតពួកគេខ្លាំងណាស់។
បច្ចុប្បន្ននេះ ខ្ញុំយល់ឃើញថា ខ្ញុំងាយស្រួលនិយាយទៅកាន់គ្រូរបស់ខ្ញុំជាងមុន។ នៅពេលដែលខ្ញុំមិនយល់ពីលេខនព្វន្ត ខ្ញុំមិនខ្លាចនឹងសួរនោះឡើយ។ ខ្ញុំចូលចិត្ត នៅពេលដែលគ្រូរបស់ខ្ញុំនិយាយដោយប្រើពាក្យពេចន៍សុភាពរាបសាមករកខ្ញុំ និងជួយពន្យល់ឱ្យខ្ញុំយល់។ ខ្ញុំមានអារម្មណ៍ក្លាហានក្នុងការនិយាយទៅកាន់គាត់ ខ្ញុំដឹងថា គាត់នឹងមិនវាយខ្ញុំឡើយ”។
UNICEF Cambodia/2018/Fani Llaurado
UNICEF Cambodia/2018/Fani Llaurado
លោក ម៉ក់ កូយ ពន្យល់ពីប្រព័ន្ធប័ណ្ណដាក់វិន័យបែបវិជ្ជមានទៅកាន់សិស្សនៅក្នុងថ្នាក់រៀន។ កុមារដែលមានឥរិយាបថមិនល្អ នឹងទទួលបាន “ប័ណ្ណពណ៌លឿង” ដែលតំណាងឱ្យការព្រមានផ្ទាល់មាត់ពីគ្រូ។ ប្រសិនបើស្ថានភាពនេះនៅតែបន្តកើតឡើងទៀត ពួកគេនឹងទទួលបានប័ណ្ណមួយទៀត ហើយនឹងត្រូវដាក់ឱ្យនៅដោយឡែកពីមិត្តភក្តិរបស់ពួកគេ។ ប្រសិនបើចាំបាច់ ស្ថានភាពនេះនឹងនាំឱ្យមានការចេញ “ប័ណ្ណពណ៌ក្រហម” ពេលនោះ សិស្សនឹងត្រូវបញ្ជូនទៅកាន់ការិយាល័យរបស់នាយកសាលាដែលនឹងមានការចាប់ផ្ដើមអនុវត្តដំណើរការដាក់វិន័យបែបផ្លូវការ ដោយមានការចូលរួមពីគណៈកម្មការវិន័យ។
សមាសភាពគណៈកម្មការវិន័យរួមមាន៖ តំណាងក្រុមប្រឹក្សាកុមារចំនួនបីនាក់ និងបុគ្គលិកសិក្សាចំនួនប្រាំបីនាក់ ដែលនៅក្នុងនោះលោក ម៉ក់ កូយ ជាសហប្រធានក្រុមប្រឹក្សានេះ រួមជាមួយនឹងលោក កែវ សារ៉េន។ ករណីវិន័យធ្ងន់ធ្ងរ ត្រូវបានលើកយកមកធ្វើការពិភាក្សាជាមួយនឹងសមាជិក គ.ក.ន.ក (ក្រុមប្រឹក្សាស្ត្រី និងកុមារឃុំ) ដែលមានតួនាទីលើកកម្ពស់ និងការពារសិទ្ធិស្ត្រី និងកុមារនៅក្នុងសហគមន៍។
UNICEF Cambodia/2018/Fani Llaurado
UNICEF Cambodia/2018/Fani Llaurado
សាលាពាមរក៏ បានក្លាយជាសាលាដែលកាន់តែមានលក្ខណៈមេត្រីភាព និងផ្ដល់នូវភាពសប្បាយរីករាយដល់កុមារ បើធៀបនឹងកាលពីបីឆ្នាំមុន។ កុមារចូលចិត្តមកសាលារៀន ហើយទំនាក់ទំនងរវាងសិស្ស និងគ្រូ កាន់តែមានភាពវិជ្ជមាន និងផ្ដល់នូវលក្ខណៈអំណាយផលដល់កុមារកាន់តែច្រើនជាងមុន។
សាលាពាមរក៏ ត្រូវបានឆ្លងកាត់ការផ្លាស់ប្ដូរជាវិជ្ជមាន ហើយសិស្សចូលចិត្តសិក្សារៀនសូត្រនៅក្នុងបរិយាកាសថ្មីបែបនេះ។ ការបណ្ដុះបណ្ដាលជាវិជ្ជមាន ក៏មានលទ្ធផលជាវិជ្ជមានដល់ទំនាក់ទំនងរវាងសិស្ស និងសិស្សផងដែរ ហើយចុងក្រោយសាលារៀននេះបានប្រែក្លាយជាកន្លែងមេត្រីភាពដែលគេចង់ទៅ។
UNICEF Cambodia/2018/Fani Llaurado
UNICEF Cambodia/2018/Fani Llaurado
កាលពីបីឆ្នាំមុន វាជារឿងធម្មតាដែលមានសិស្សបោះបង់ចោលការសិក្សាពី១០ ទៅ ១៥នាក់ ក្នុងមួយឆ្នាំ។ ចាប់តាំងពីមានការអនុវត្តការដាក់វិន័យតាមបែបវិជ្ជមានរួចមក មានតែសិស្សម្នាក់ប៉ុណ្ណោះដែលលែងមកសាលារៀនទៀត និងបីនាក់ទៀតបានផ្ទេរទៅកាន់សាលារៀនផ្សេង ដោយសារតែគ្រួសាររបស់ពួកគេផ្លាស់ប្ដូរទីលំនៅ។ ដោយមមានការគាំទ្រពី គ.ក.ន.ក មានការធ្វើសកម្មភាពជាច្រើន ដើម្បីលើកទឹកចិត្តឱ្យឪពុកម្ដាយសិស្សដែលបោះបង់ចោលការសិក្សា យកកូនរបស់ពួកគេមកចុះឈ្មោះចូលរៀនឡើងវិញ។
សិស្សានុសិស្ស និងលោកគ្រូអ្នកគ្រូ ក្នុងសាលាបឋមសិក្សាពាមរក៏បានទទួលបទពិសោធន៍ល្អប្រសើរពីកម្មវិធីដាក់វិន័យតាមបែបវិជ្ជមាននៅក្នុងសាលា។ គ្រប់គ្នាសុទ្ធតែឯកភាពថា ការបញ្ចប់អំពើហិង្សាលើកុមារនៅតាមសាលារៀន គឺជារឿងសំខាន់។
បីឆ្នាំក្រោយពីការចាប់ផ្ដើមអនុវត្តកម្មវិធីដាក់វិន័យតាមបែបវិជ្ជមានរួចមក សាលារៀនចំនួន ៤០៩ កន្លែង ដែលមានគ្រូជាង ៣.៤០០ នាក់ និងសិស្សប្រមាណ ១២០.៣០០ បានចូលរួមនៅក្នុងកម្មវិធីនេះនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ ដោយសារការគាំទ្រពី SIDA, Primark និង USAID គ្រូបង្រៀនកាន់តែច្រើននាក់ នៅកម្ពុជា អាចមានលទ្ធភាពចូលរួមនៅក្នុងកម្មវិធីនេះ និងបានបញ្ចប់អំពើហិង្សាលើកុមារនៅតាមសាលារៀន។
