သင်ယူမှု
ကလေးသူငယ်အားလုံး ပညာသင်ခွင့်ရရှိရေးနှင့် သူတို့၏အလားအလာအပြည့်အဝကို သေချာစွာ အကောင်အထည်ဖော်နိုင်ရေး။
- ရရှိနိုင်ပါသည်:
- English
- မြန်မာ
စိန်ခေါ်မှု
ကာလရှည်ကြာစွာ ပညာသင်ယူခွင့်မရရှိခြင်းသည် ကလေးသူငယ်များ၏အနာဂတ်များကို ပျက်စီးစေ သည်။ ကလေးဘဝကုန်လွန်သည်မှာ အလွန်မြန်လှပြီး၊ သင်ယူခွင့်ရရှိသည့်ကာလက တိုလှသည်။ ပညာသင်ယူ ခွင့်ဆုံးရှုံးရသည့်ကလေးသူငယ်များစွာအနေဖြင့် ဒုတိယအကြိမ်ပညာသင်ခွင့်ရရှိရန် အလွန်ကြိုးစားရုန်းကန်ရ မည်ဖြစ်ပြီး၊ အမှန်တကယ်ကမူ ထိုအခွင့်အရေးပင် လုံးဝမရှိနိုင်တော့ပေ။
ဘေးကင်းစွာဖြင့် စဉ်ဆက်မပြတ်သင်ယူနိုင်မှုသည် ကလေးတိုင်း၏အခွင့်အရေးပင်ဖြစ်သည်။
ကလေးသူငယ်များအနေဖြင့် ပညာသင်ယူရန်လိုအပ်သည်။ ကလေးများတွင် ပညာသင်ယူနိုင်သည့် အခွင့် အရေးသာမက၊ လုံခြုံသည်ဟုသူတို့ခံစားရသည့်နေရာတွင် ပညာသင်ယူနိုင်ခွင့်လည်းရှိပါသည်။ မြန်မာနိုင်ငံရှိ ကျောင်းသားများ၊ ဆရာများ၊ စေတနာ့ဝန်ထမ်းဆရာများ၊ ပံ့ပိုးကူညီပေးသူများနှင့် ဝန်ထမ်းများအနေဖြင့် ဂုဏ်သိက္ခာရှိရှိဖြင့် လေးစားခံကြရမည်ဖြစ်ပြီး၊ သူတို့၏ကိုယ်ပိုင်စည်းကမ်းချက်များနှင့်စပ်လျဉ်း၍ အကြံပြုဆွေး နွေးခွင့်ရရှိကာ၊ သင်ယူနိုင်ခွင့်၊ အလုပ်လုပ်ခွင့် ရှိရမည်ဖြစ်သည်။
ပညာသင်ယူနိုင်မှုနှင့်စပ်လျဉ်း၍ ကာလရှည်ကြာတည်ရှိနေသည့်ခြိမ်းခြောက်မှုများ
ကိုဗစ်-၁၉ မတိုင်ခင်နှင့် ၂၀၂၁ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလနောက်ပိုင်းတွင်စတင်ခဲ့သည့် လက်ရှိအကြပ်အတည်း မတိုင်ခင်တွင်ပင်၊ မြန်မာနိုင်ငံရှိကလေးသူငယ်များအနေဖြင့် ပညာသင်ယူနိုင်မှုနှင့်စပ်လျဉ်း၍ ကြီးမားသည့် အတားအဆီးများကို ကြုံတွေ့နေခဲ့ပြီးသားဖြစ်သည်။
- အသက် (၆) နှစ်နှင့် (၉) နှစ်ကြား ကလေး (၁၀) ဦးတွင် (၁) ဦးက ကျောင်းမနေပါ။[1]
- အသက် (၁၅) နှစ်တွင်၊ ကလေး (၁၀) ဦး၌ (၇) ဦးသည် ကျောင်းတက်နေဆဲပင်ဖြစ်သည်။
ကမ္ဘာ့ကပ်ရောဂါ ကိုဗစ် - ၁၉နှင့် လူမှုရေးအကြပ်အတည်း
နိုင်ငံအနှံ့အပြားတွင်၊ ကလေးသူငယ်များ၏ပညာသင်ယူနိုင်မှုကို ပဋိပက္ခ၊ ကမ္ဘာ့ကပ်ရောဂါကိုဗစ်-၁၉ အပြင်၊ အရွယ်ရောက်ပြီးသူများနှင့် ကလေးသူငယ် (၂၀၀,၀၀၀) ကျော်ကို နေရပ်စွန့်ခွာထွက်ပြေးရစေသည့် လူမှုရေးအကြပ်အတည်းနှင့် နိုင်ငံရေးအကြပ်အတည်းတို့က နှောင့်နှေးစေခဲ့ပြီဖြစ်သည်။
ရလဒ်အနေဖြင့် ကျောင်းနေအရွယ် ကလေးသူငယ်များနှင့် လူငယ် (၁၂) သန်းနီးပါး၏ ပညာရေးအလျဉ် ကိုဖြတ်တောက်ပြီးသားဖြစ်စေသည်။
သူတို့၏ဖွံ့ဖြိုးမှု၊ စိတ်ကျန်းမာရေးနှင့် အနာဂတ်အလားအလာများအတွက် ပညာသင်ယူနိုင်မှုကိုဆုံးရှုံး လိုက်ရခြင်းအကျိုးဆက်များက အကြီးအကျယ်ကြီးထွားလာနေသည်။ ထိုအချိန်တွင်ပင်၊ ကိုဗစ်-၁၉ နှင့်စပ်လျဉ်း သည့် ကျန်းမားရေးအန္တရာယ်များမှာလည်း မြင့်မားလျက်ပင်ဖြစ်သည်။
ဘေးကင်းစွာဖြင့် စဉ်ဆက်မပြတ် ပညာသင်ယူနိုင်မည့် အခွင့်အရေးများမှာ ခြိမ်းခြောက်ခံနေရဆဲပင် ဖြစ်သည်။ အစီရင်ခံစာများတွင် ပညာသင်ယူသည့်နေရာများနှင့် ပညာရေးဝန်ထမ်းများအပေါ် တိုက်ခိုက်မှုများအပြင်၊ ပညာရေးဝန်ဆောင်မှုပေးသည့်နေရာများကို စစ်တပ်၏အသုံးပြုမှုတို့အား ဆက်လက်ဖော်ပြထား ကြသည်။
ဖြေရှင်းနည်း
ကမ္ဘာ့ကပ်ရောဂါနှင့် လက်ရှိအကြပ်အတည်းတို့ကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာသည့် မြန်မာနိုင်ငံရှိ ကလေး သူငယ်များ၏ ပညာသင်ယူခွင့်ကိုခြိမ်းခြောက်မှုအား ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းရန်အတွက် ပြုလွယ်ပြင်လွယ်ဖြစ်ရန် လိုအပ်ပါသည်။
UNICEF အနေဖြင့် တစ်နိုင်ငံလုံးအနှံ့အပြားကို အထောက်အပံ့များပေးနေသော်လည်း၊ စိန်ခေါ်မှု အကြီးမားဆုံးနေရာများဖြစ်သည့် ချင်းပြည်နယ်၊ ကချင်ပြည်နယ်၊ ကရင်ပြည်နယ်၊ မွန်ပြည်နယ်၊ ရခိုင်ပြည်နယ်၊ ရှမ်းပြည်နယ်နှင့် ရန်ကုန်တိုင်းတို့အပေါ် အထူးအာရုံစိုက်၊ ဆောင်ရွက်ပေးလျက်ရှိသည်။
ကျွန်ပ်တို့အနေဖြင့် ကျွန်ပ်တို့နှင့် ကျွန်ပ်တို့၏မိတ်ဖက်အဖွဲ့အစည်းများတွင် ရှိနေသည့် ရင်းမြစ်အများစု ကိုအသုံးပြု၍၊ ကလေးသူငယ်များအတွက် အရည်အသွေးကောင်းမွန်ပြီး၊ ပြုလွယ်ပြင်လွယ်ရှိမည့် ပညာသင်ယူ နိုင်မှုအခွင့်အလမ်းများကို ဆောင်ကျဉ်းပေးရန်ရည်ရွယ်ထားပါသည်။
ပညာသင်ယူနိုင်မှုအခွင့်အလမ်းများကို ဖော်ဆောင်ခြင်းနှင့် ထိန်းသိမ်းထားခြင်း
UNICEF အနေဖြင့် အစိုးရမဟုတ်သည့်မိတ်ဖက်အဖွဲ့အစည်းများနှင့် အတူတကွလက်တွဲ၍၊ အထိခိုက်ခံ ရဆုံးသောသူများထံသို့ ရောက်ရှိကူညီနိုင်အောင် ဦးတည်ဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည်။ ရည်ရွယ်ချက်မှာ မြို့တော်များ နှင့် ကျေးလက်ဒေသရှိ အဆင်းရဲဆုံးသောကလေးများ၊ နေရပ်စွန့်ခွာထွက်ပြေးသူများအတွက် စခန်းများတွင် နေထိုင်နေကြသည့်ကလေးသူငယ်များအပြင်၊ ရောက်ရှိရန်ခက်ခဲသည့်ဒေသများရှိ ကလေးသူငယ်များ အတွက် ပညာသင်ယူနိုင်မည့်အခွင့်အရေးကို ဖော်ဆောင်ပေးရန်ဖြစ်သည်။
- UNICEF အနေဖြင့် အသက်အရွယ် (၃) နှစ်နှင့် (၅) နှစ်ကြားကလေးသူငယ် (၇၀၀,၀၀၀) ဦး အတွက် ရှေးဦးကလေးသူငယ်ပြုစုပျိုးထောင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး (early childhood care and development) ကို ပံ့ပိုးပေးရန်ရည်ရွယ်ထားသည်။
- ၎င်းအနေဖြင့် အသက်အရွယ် (၆) နှစ်မှ (၁၅)နှစ်အထိ ကလေးသူငယ် (၁) သန်းအတွက် ပညာ သင်ယူနိုင်မှုအခွင့်အလမ်းများကို ပံ့ပိုးပေးရန်လည်း ရည်ရွယ်ထားပါသည်။
- ကျောင်းပြင်ပပညာရေးမှာ ကလေးသူငယ် နောက်ထပ် ဦးရေ (၈,၀၀၀) ကို ရည်မှန်းထားပြီး၊ ၎င်းတို့ အများစုမှာ အရွယ်ရောက်ပြီးသူများဖြစ်၍၊ စနစ်တကျစီစဉ်ထားသော ပညာသင်ယူနိုင်မှုအခွင့်အလမ်းများ ထံမှ ချန်လှပ်ခြင်းခံထားရသူများဖြစ်သည်။
လက်တွေ့ကျသည့်အကူအညီ
- သင်ထောက်ကူပစ္စည်းများကို မူလတန်းနှင့် အလယ်တန်းကျောင်းနေအရွယ်ကလေးသူငယ်များ အတွက် ပေးအပ်နေပြီဖြစ်သည်။
- မိတ်ဖက်အဖွဲ့အစည်းများကိုလည်း ကလေးသူငယ်များ၏ သင်ယူမှုနှင့် ဘာသာစကားဖွံ့ဖြိုးမှုတို့ကို အထောက်အကူပေးရန်အပြင်၊ ၎င်းတို့၏စိတ်ကျန်းမာရေးနှင့် လူမှုစိတ်ပညာတိုးတက်ကောင်းမွန်လာရေး တို့ကို ပံ့ပိုးပေးရန် လေ့ကျင့်သင်ကြားထားပြီးဖြစ်သည်။
- UNICEF အနေဖြင့် တိုင်းရင်းသားဘာသာစကားသင် ဆရာ/မများအတွက် သင်တန်းအပြင်၊ ဒေသသုံး ဘာသာစကားများဖြင့် ရေးသားထားသည့် ပုံပြင်စာအုပ်များကို ဖြန့်ဝေမှုကိုလည်း ပံ့ပိုးဆောင်ရွက်နေပြီ ဖြစ်သည်။
ယခုအထိတိုးတက်မှု
အရေးပေါ်အခြေအနေပညာရေး (Education in Emergencies) ကဏ္ဍကို ပူးတွဲဦးဆောင်သည့် အဖွဲ့အစည်းဖြစ်သော UNICEF အနေဖြင့် အခြေခံသင်ယူမှုအခွင့်အလမ်းများအပြင်၊ ပဋိပက္ခနှင့် အကြပ်အတည်း တို့၏သက်ရောက်မှုကို အပြင်းထန်ဆုံးခံရသည့် ကလေးသူငယ်များ၊ အထူးသဖြင့် နေရပ်စွန့်ခွာထွက်ပြေး နေရသည့်ကလေးသူငယ်များနှင့် ယင်းစခန်းများတွင်နေထိုင်နေကြသည့်ကလေးများထံသို့ သင်ထောက်ကူပစ္စည်း များရောက်ရှိရေးကို ပံ့ပိုးကူညီလျက်ရှိသည်။
၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ မေလတွင်၊ UNICEF နှင့်မိတ်ဖက်အဖွဲ့အစည်းများသည် ကရင်ပြည်နယ်နှင့် ကယား ပြည်နယ်အပြင်၊ ဧရာဝတီတိုင်း၊ ပဲခူးတိုင်းနှင့် တနင်္သာရီတိုင်းဒေသကြီးတို့ရှိ အသက်အရွယ် (၃) နှစ်မှ (၁၇) နှစ် အထိ ကလေးသူငယ် (၂၅,၅၀၀) ကျော်ကို ပညာသင်ယူနိုင်ရန် နောက်ထပ်ပံ့ပိုးမှုများကို စတင်ပေးအပ်ခဲ့သည်။ အခြားသောဒေသများအတွက် နောက်ထပ်အကူအညီများကိုလည်း စီစဉ်ထားပြီးဖြစ်သည်။
ထို့ပြင် ရခိုင်ပြည်နယ်အလယ်ပိုင်းရှိ နေရပ်စွန့်ခွာထွက်ပြေးနေရသည့်ကလေးသူငယ် (၁၆,၀၀၀) ကျော်၊ ကချင်ပြည်နယ်ရှိ ကလေးသူငယ် (၁၂,၀၀၀) ကျော်နှင့် ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းရှိ ကလေးသူငယ် (၄,၆၀၀) ကျော် တို့ကို ကူညီ၍ပညာသင်ပေးနိုင်ရန်အတွက်လည်း ဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည်။
ကျွန်ပ်တို့အနေဖြင့် မြန်ဆန်စွာဖြစ်ပေါ်ပြောင်းလဲနေသော နိုင်ငံအတွင်းရှိ လူသားချင်းစာနာထောက်ထား မှုဆိုင်ရာစိန်ခေါ်မှုများတွင် ပိတ်မိနေသည့်ကလေးသူငယ်များကို ကူညီရန်အလို့ငှာ ကျွန်ပ်တို့၏ အစီအစဉ်များကို လျင်မြန်စွာအကောင်အထည်ဖော်လျက်ရှိပြီး၊ ၎င်းတို့ထံဖြန့်ကျက်နိုင်မှုကိုလည်း ချဲ့ထွင်ဆောင်ရွက်လျက် ရှိပါသည်။
UNICEF သည် ၎င်း၏အလုံးစုံကြိုးပမ်းအားထုတ်မှုများဖြင့်၊ မြန်မာနိုင်ငံအတွင်းတွင် နှစ်ပေါင်း (၇၀) တိုင်သည့် လက်တွေ့ဆောင်ရွက်မှုမှတ်တိုင်ကို စိုက်ထူထားပါသည်။ ယင်းနှစ်များ၌ ပဋိပက္ခနှင့် အကြပ်အတည်း ရှိသည်ကာလများတွင်ပင်၊ ကူညီပံ့ပိုမှုများကို ဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည်။
[1] Myanmar, Department of Population, Ministry of Labour, Immigration and Population, ‘Provisional Results of 2019 Inter-Censal Survey, 31 August 2020
