Миний радио ном

Даваажавын Цолмонбаатар хүү 5 настай, Баянхонгор аймгийн Өлзийт сумын 5-р багт аав ээж, 3 эгчийн хамт амьдардаг. Даваажавын гэр бүл 600 гаруй малтай, жилдээ малын бэлчээрээ даган 4-8 удаа 10-100 км алсад нүүж,  нүүдлийн мал аж ахуй эрхэлдэг.  Баянхонгор аймгийн Өлзийт сум нь Улаанбаатар хотоос 610 км алслагдсан, 3,700 гаруй хүн амтай, нийт хүн амын 10 гаруй хувийг 3-5 насны хүүхэд эзэлдэг. Сумын хэмжээнд 30 хүүхэд гэр бүлд суурилсан сургуулийн өмнөх боловсролын үйлчилгээнд хамрагдаж байгаагийн нэг нь Цолмонбаатар юм.  Тэрээр энэ хөтөлбөрт хамрагдах болсноор багштай, дасгал ажлын номтой, сонирхолтой үлгэр, өгүүлэл бүхий аудио тоглуулагч (радио)-тай, хичээлийн хэрэглэлтэй болсон байна. Өлзийт сумын цэцэрлэгийн явуулын багш Насанбаяр 2 сард нэг удаа Цолмонбаатарын гэрт ирж батлагдсан хөтөлбөр, төлөвлөгөөний дагуу 2-3 цагийн сургалт явуулж хүүхдийн бүтээл, дасгал даалгаврын гүйцэтгэлтэй танилцаж, хөгжлийн ахицыг урьдчилан бэлдсэн шалгуураар үнэлдэг. Түүнчлэн эцэг эхэд нь хүүгийнхээ хөгжлийг хэрхэн дэмжих талаар зөвлөн ярилцаж дараагийн 2 сарын сургалтын төлөвлөгөөний талаар тайлбарлаж чиглүүлдэг байна.  

Баянхонгор аймгийн сургуулийн өмнөх боловсролын мэргэжилтэн Н.Ариунболор хэлэхдээ, “Манай аймагт, 2021 оноос НҮБ-ын Хүүхдийн Сангийн дэмжлэгтэйгээр хэрэгжиж буй сургуулийн өмнөх боловсролын хөтөлбөр нь КОВИД-19 цар тахлын  хөл хорионы үед интернетэд холбогдоогүй, хөдөөгийн малчдын хүүхдүүдэд суралцахуйн хамгийн чухал хэрэглэгдэхүүн нь болж чадсан”.

Цолмонбаатар эцэг, эхийн хамт жилийн турш малын бэлчээрээ даган олон удаа нүүдэллэдэг хэдий ч  багштайгаа байнгын холбоотой байж, утсаар ярьдаг байна. “Бид явуулын багштайгаа байнгын холбоотой байдаг. Багш 9 сараас хойш 4 удаа манайд ирсэн. Би сумын төв орж хоол хүнсээ цуглуулахдаа цэцэрлэгээр орж багштайгаа уулзаж хүүхдийнхээ даалгаврыг шалгуулж, бас шинэ даалгавар, ном зэргийг авдаг. Манай аав, ээж малчин байсан учраас би хүүгийнхээ насан дээр цэцэрлэгт явж байгаагүй. Одоо л хүүтэйгээ хамт цэцэрлэг, сургуулийн өмнөх боловсрол “сайн хүн” болоход их хэрэгтэй гэдгийг ойлгож байна. Бид Насанбаяр  багшийг ирэхийг хүлээдэг, ирэхээр нь удаан ярилцдаг, сайхан байдаг” гэж Цолмонбаатарын аав А. Даваажав хэлэв.

Уг хөтөлбөр нь радиогоор дамжуулан хүүхдэд хичээл заадаг учраас малчин айлууд радиогоо нарны зайгаар цэнэглэдэг байна. “Би радиогоо сонсох дуртай. Би бүх үлгэрийг мэднэ. Би үлгэрээс найзыгаа гомдоож болохгүй, байгаль орчноо хамгаалах тухай, амьтдын тухай, тоо, үсгийн тухай зэрэг олон зүйл сурч байгаа. Удахгүй би сургуульд явахаараа найз Аялгуудаа радиогоо үзүүлнэ” гэж Д.Цолмонбаатар хэлэв.

Цолмонбаатарын ээж Т.Очир-Эрдэнэ радио ном нь тэдний мэдэхгүй, хүүдээ тайлбарлаж чадахгүй байгаа зүйлсийг тэдэнд зааж сургаснаар танин мэдэхүйн үнэ цэнэтэй эх сурвалж болж байгаад талархаж байв. Мөн орчин үеийн хүүхдүүд цаасан номоос илүү утас, радио зэрэг техник хэрэгсэлд сонирхолтой, эдгээрт хурдан суралцаж байгааг хэлж байв.

НҮБ-ын Хүүхдийн Сан 2021 оноос хойш интернетийн сүлжээнд холбогдоогүй алслагдсан орон нутагт сургуулийн өмнөх боловсролын хувилбарт сургалтын хүртээмжийг нэмэгдүүлэх, сургалтад мэдээлэл харилцааны дэвшилтэт технологид суурилсан хэрэглэгдэхүүнийг нэвтрүүлэх, хувьсан буй боловсролын үйл явцад дэмжлэг үзүүлэх зорилгоор Боловсрол, Шинжлэх Ухааны Яам, Боловсролын Ерөнхий Газар болон орон нутгийн боловсролын байгууллагуудтай хамтран ажиллаж байна. Сургуулийн өмнөх боловсролын үндэсний хөтөлбөрийн хэл яриа, хөдөлгөөн эрүүл мэнд, математикийн энгийн төсөөлөл, байгаль нийгмийн орчин, хөгжим  дүрслэх урлаг гэх сургалтын үндсэн 5 чиглэлийн агуулгаас аудио хэлбэрээр 4-5 насны хүүхдэд зориулан 90 үлгэр, өгүүллийг боловсруулан аудио контент болгоод дасгалын номын хамт  7800 гаруй хүүхэд, гэр бүлд түгээсэн байна.

НҮБ-ын Хүүхдийн Сангийн сургуулийн өмнөх боловсролын мэргэжилтэн Т.Цэндсүрэн, “НҮБ-ын Хүүхдийн Сангийн дэмжлэгтэйгээр алслагдсан орон нутагт хэрэгжүүлж буй гэр бүлд суурилсан сургуулийн өмнөх боловсролын үйлчилгээний хувилбар нь нүүдлийн мал аж ахуй эрхэлдэг өрхийн бага насны хүүхдүүдийг хөгжил, боловсролын хөтөлбөрт хамруулах, хувьсан буй боловсролын зорилго, зорилтуудыг хангахад ихээхэн хувь нэмэр оруулж байна.” Тэрээр мөн уг хөтөлбөрийг санхүүжүүлсэн НҮБ-ын Хүүхдийн Сангийн Солонгосын Үндэсний Хороо болон School for Asia Initiative-д талархаж буйгаа илэрхийлэв.