ໄວໜຸ່ມ ແລະ ຊາວໜຸ່ມ
ການພັດທະນາ ແລະ ການມີສ່ວນຮ່ວມຂອງໄວໜຸ່ມ ແລະ ຊາວໜຸ່ມ
- ສາມາດມີໃນ:
- English
- ລາວ
ສິ່ງທ້າທາຍ
ໄວໜຸ່ມແມ່ນຊ່ວງອາຍຸໜຶ່ງທີ່ບໍ່ແມ່ນທັງໄວເດັກ ແລະ ຜູ້ໃຫຍ່. ມັນແມ່ນໄລຍະຂ້າມຜ່ານທີ່ຕ້ອງການຄວາມເອົາໃຈໃສ່ ແລະ ການປົກປ້ອງເປັນພິເສດ. ທາງດ້ານຮ່າງກາຍ, ເດັກມີການປ່ຽນແປງຫຼາຍໆຢ່າງໃນຂະນະທີ່ພວກເຂົາກໍາລັງເຕີບໃຫຍ່. ດຽວນີ້ພວກເຮົາຮູ້ແລ້ວວ່າ ສະໝອງມີການພັດທະນາຢ່າງຫຼວງຫຼາຍໃນໄລຍະເລີ່ມເຂົ້າສູ່ໄວໜຸ່ມ ເຊິ່ງມີຜົນກະທົບຕໍ່ທັກສະທາງອາລົມພ້ອມທັງຄວາມສາມາດທາງດ້ານຮ່າງກາຍ ແລະ ຈິດໃຈ.
ໃນຈຳນວນພົນລະເມືອງທັງໝົດ 6.5 ລ້ານຄົນຢູ່ໃນ ສປປ ລາວ, ມີປະມານ 59 %ແມ່ນເດັກ ແລະ ໄວໜຸ່ມ ທີ່ມີອາຍຸຕໍ່າກວ່າ 25 ປີ. ພວກເຂົາຕ້ອງຮູ້ສິດທິຂອງເຂົາເຈົ້າ ແລະ ໄດ້ຮັບການຊຸກຍູ້ໃຫ້ເດີນຕາມຄວາມຝັນ.
ເຖິງຢ່າງໃດກໍ່ຕາມ, ພວກເຂົາມັກຈະປະເຊີນກັບຫຼາຍບັນຫາ, ນັບຕັ້ງແຕ່ຄວາມຮຸນແຮງ ແລະ ການເສຍຊີວິດກ່ອນໄວອັນຄວນຈາກອຸບັດຕິເຫດ, ຈົນເຖິງການຂ້າໂຕຕາຍ, ການດື່ມເຫຼົ້າ ແລະ ການໃຊ້ສານເສບຕິດ, ແລະ ອີກຫຼາຍໆບັນຫາ. ໂດຍສະເພາະ ໄວໜຸ່ມຍິງຈະມີຄວາມສ່ຽງເປັນພິເສດ.
ສປປ ລາວ ແມ່ນໜຶ່ງປະເທດໃນພາກພື້ນ ທີ່ມີອັດຕາການເກີດລູກໃນໄວໜຸ່ມທີ່ສູງທີ່ສຸດ, ການເກີດລູກໃນໄວໜຸ່ມຍິງ (ອາຍຸ 15-19 ປີ) ມີ 83 ຕໍ່ 1,000 ເກີດມີຊິວິດ, ອັດຕາດັ່ງກ່າວມີຄວາມແຕກຕ່າງກັນລະຫວ່າງເຂດຊົນນະບົດ ແລະ ຕົວເມືອງ (136 ແລະ 42 ຕໍ່ 1,000 ເກີດມີຊີວິດ ຕາມລໍາດັບ).
ກ່ຽວກັບການເຂົ້າເຖິງ ນໍ້າ, ສຸຂາພິບານ ແລະ ສຸຂະອານາໄມ, ກໍເຊັ່ນດຽວກັນກັບປະເທດອື່ນໆ, ໄວໜຸ່ມຍິງໃນລາວ ໂດຍສະເພາະຜູ້ທີ່ຢູ່ໃນເຂດນະບົດ ບໍ່ສາມາດການເຂົ້າເຖິງສະຖານທີ່ທີ່ປອດໄພ ແລະ ເປັນສ່ວນຕົວພຽງພໍ ສຳລັບການອະນາໄມໃນເວລາມີປະຈຳເດືອນ, ເຊິ່ງເຮັດໃຫ້ພວກເຂົາມີຄວາມຫຍຸ້ງຍາກທີ່ຈະເຮັດອະນາໄມໃນເວລາມີປະຈໍາເດືອນໄດ້ຢ່າງປອດໄພ, ສະບາຍ ແລະ ບໍ່ໜ້າອາຍ. ນອກຈາກນັ້ນ, ໃນ 79% ຂອງຄົວເຮືອນທີ່ບໍ່ມີນໍ້າໃຊ້ຕິດກັບເຮືອນ, ແມ່ຍິງເປັນຄົນໄປຕັກນໍ້າມາໃຊ້ໃນເຮືອນ. ແມ່ຍິງ ແລະ ເດັກຍິງຊົນເຜົ່າທີ່ດຳລົງຊີວິດຢູ່ໃນເຂດພູດອຍຕ້ອງແບກຫາບພາລະນີ້ຫຼາຍກວ່າໝູ່.
ກ່ຽວກັບການສຶກສາ, ເຖິງວ່າມີອັດຕາການເຂົ້າຮຽນສຸດທິສູງໃນຊັ້ນປະຖົມສຶກສາ (98,7%), ອັດຕາການຢູ່ຮຽນຈົນຈົບຊັ້ນປະຖົມຍັງຕໍ່າ (79.6%). ອັດຕາການຮູ້ໜັງສືແມ່ນສູງກວ່າໜ້ອຍໜຶ່ງ ສຳລັບຜູ້ທີ່ຢູ່ໃນກຸ່ມອາຍຸ 15-19 ປີທຽບໃສ່ກຸ່ມອາຍຸ 20-24 ປີ, ແລະ ອັດຕາການຮູ້ໜັງສືຂອງແມ່ຍິງອາຍຸ 15-24 ປີ ແມ່ນຕໍ່າກວ່າຜູ້ຊາຍທີເປັນຄູ່ຄອງຂອງພວກເຂົາ, 69% ແລະ 77%, ຕາມລຳດັບ. ເດັກຍິງທີ່ມາຈາກບາງຊຸມຊົນຊົນເຜົ່າ ແລະ ກຸ່ມຄົນທີ່ທຸກຍາກແມ່ນຕົກຢູ່ໃນສະພາບທີ່ດ້ອຍໂອກາດດ້ານການສຶກສາ.
ປະເທດລາວ ມີອັດຕາການແຕ່ງງານກ່ອນໄວອັນຄວນສູງ ທີ່ສຸດຢູ່ໃນພາກພື້ນອາຊີຕາເວັນອອກ ແລະ ປາຊີຟິກ, ມີ 37 %ຂອງແມ່ຍິງອາຍຸ 20 ຫາ 49 ປີ ແຕ່ງງານຕອນອາຍຸ 18 ປີ. ຜູ້ຖືກເຄາະຮ້າຍຈາກການຄ້າມະນຸດ, ຄວາມຮຸນແຮງ ແລະ ການຂູດຮີດທາງເພດສ່ວນຫຼາຍແມ່ນເດັກຍິງ ແລະ ໄວໜຸ່ມ.
ວິທີແກ້ໄຂ
ເພື່ອຈັດການກັບບັນຫາທີ່ສັບສົນເຫຼົ່ານີ້ ແລະ ຊ່ວຍໃຫ້ເດັກ ແລະ ໄວໜຸ່ມປ່ຽນໄປສູ່ການເປັນຜູ້ໃຫຍ່ໃນຖານະປະຊາກອນໂລກທີ່ມີການສຶກສາ ແລະ ປັບຕົວເຂົ້າກັບສັງຄົມໄດ້, ອົງການຢູນິເຊັບ ສົ່ງເສີມວິທີປະຕິບັດງານຮ່ວມກັນຫຼາຍຂະແໜງການ. ໄວໜຸ່ມທີ່ມີຄວາມຮູ້ ແລະ ເຂົ້າຮ່ວມໃນຂະບວນການຕັດສິນໃຈ ທີ່ມີຜົນກະທົບຕໍ່ຊີວິດຂອງເຂົາເຈົ້າສາມາດປົກປ້ອງຕົນເອງໄດ້ດີຂຶ້ນ, ເຕີບໃຫຍ່ ແລະ ຮັບຮູ້ຄວາມສາມາດຢ່າງເຕັມສ່ວນຂອງພວກເຂົາ.
ອົງການຢູນິເຊັບ ສົ່ງເສີມການມີສ່ວນຮ່ວມຂອງເດັກ ແລະ ໄວໜຸ່ມຢ່າງຈິງຈັງ, ໃນຖານະເປັນຜູ້ມີສິດໃນການວາງແຜນ, ການວິເຄາະ ແລະ ອອກແບບແຜນງານຕ່າງໆ. ໂດຍເນັ້ນໜັກໃສ່ຄວາມສະເໝີພາບ, ອົງການຢູນິເຊັບ ປະຈໍາພາກພື້ນອາຊີປາຊິຟິກຊຸກຍູ້ໃຫ້ເອົາໃຈໃສ່ເປັນພິເສດຕໍ່ໄວໜຸ່ມທີ່ມາຈາກກຸ່ມທີ່ດ້ອຍໂອກາດທີ່ສຸດ, ເຊັ່ນວ່າ ຜູ້ຖືກເນລະເທດ, ຄົນອົບພະຍົບ ແລະ ຄົນພິການ.
ຢູ່ ສປປລາວ, ອົງການຢູນິເຊັບ ເຮັດວຽກຮ່ວມກັບ ກະຊວງຖະແຫຼງຂ່າວ, ວັດທະນະທຳ ແລະ ທ່ອງທ່ຽວ ແລະ ວິທະຍຸແຫ່ງຊາດລາວ ເພື່ອສ້າງທັກສະໃຫ້ແກ່ເດັກ ແລະ ໄວໜຸ່ມ ແລະ ເປີດໂອກາດໃຫ້ພວກເຂົາສະແດງຄວາມຄິດ ແລະ ເວົ້າກ່ຽວກັບບັນຫາທີ່ມີຜົນກະທົບຕໍ່ພວກເຂົາເຈົ້າ.
ໂດຍການຮ່ວມມືກັບ ອົງການສະຫະປະຊາຊາດກອງທຶນເພື່ອປະຊາກອນ, ອົງການຢູນິເຊັບ ກຳລັງສະໜັບສະໜູນ ລັດຖະບານ ເພື່ອສ້າງແຜນປະຕິບັດການຮ່ວມຫຼາຍຂະແໜງການ ເພື່ອສະໜອງຊຸດບໍລິການທີ່ຈຳເປັນສຳລັບເດັກຍິງ/ໄວໜຸ່ມຍິງ. ມັນໄດ້ຖືກອອກແບບມາເພື່ອແກ້ໄຂບັນຫາການຖືພາ ແລະ ການແຕ່ງງານກ່ອນໄວອັນຄວນ, ໂດຍອີງໃສ່ຜົນການວິເຄາະສະຖານະການໃນ ສປປ ລາວ.
ອົງການຢູນິເຊັບ ໄດ້ຊ່ວຍ ກະຊວງສາທາລະນະສຸກ ເພີ່ມອັດຕາການປົກຄຸມການເສີມທາດເຫລັກ ແລະ ອາຊິດໂຟລິກ ສຳລັບແມ່ຍິງຖືພາ ແລະ ລ້ຽງລູກດ້ວຍນົມແມ່, ເຊິ່ງລວມມີໄວໜຸ່ມຢູ່ນໍາ. ພວກເຮົາຍັງສະໜັບສະໜູນການບໍລິການສຸຂະພາບເຄື່ອນທີ່ ເພື່ອເພີ່ມການເຂົ້າເຖິງການວາງແຜນຄອບຄົວ ແລະ ການດູແລໃນເວລາຖືພາສໍາລັບເດັກ ແລະ ໄວໜຸ່ມຍິງ.
ອົງການຢູນິເຊັບ ກຳລັງສົ່ງເສີມການມີສ່ວນຮ່ວມຂອງໄວໜຸ່ມ, ລວມທັງເດັກຍິງ, ໃນການປູກຈິດສຳນຶກກ່ຽວກັບນໍ້າສະອາດ, ລຶບລ້າງການຖ່າຍຊະຊາຍ, ສົ່ງເສີມສຸຂະອານາໄມ - ໂດຍສະເພາະການລ້າງມືໃສ່ນໍ້າສະອາດ ແລະ ສະບູ; ແລະ ສ້າງຄວາມຕ້ານທານກັບການປ່ຽນແປງຂອງດິນຟ້າອາກາດ ໂດຍຜ່ານກິດຈະກໍາຫລຸດຜ່ອນຄວາມສ່ຽງດ້ານໄພພິບັດ. ການເຮັດອະນາໄມເວລາມີປະຈໍາເດືອນ ແມ່ນສ່ວນໜຶ່ງໃນອົງປະກອບກ່ຽວກັບນໍ້າ, ສຸຂາພິບານ ແລະ ສຸຂະອານາໄມໃນໂຮງຮຽນ ຂອງແຜນງານນໍ້າ, ສຸຂາພິບານ ແລະ ສຸຂະອານາໄມ ແລະ ການຕ້ານທານຕໍ່ການປ່ຽນແປງດິນຟ້າອາກາດ.
ຮ່ວມກັບ ກະຊວງສຶກສາທິການ ແລະ ກິລາ, ອົງການຢູນິເຊັບ ເຮັດວຽກເພື່ອຫລຸດຜ່ອນການຄ້າງຫ້ອງ ແລະ ການອອກໂຮງຮຽນໃນຊັ້ນປະຖົມສຶກສາ ເພື່ອຊ່ວຍໃຫ້ເດັກນ້ອຍ ແລະ ໄວໜຸ່ມທຸກຄົນໃນ ສປປ ລາວ ໄດ້ຮຽນຈົບຄົບວົງຈອນການສຶກສາຂັ້ນພື້ນຖານ ແລະ ໄດ້ຮັບຄວາມຮູ້ ແລະ ທັກສະທີ່ຈຳເປັນ.
ໃນຂົງເຂດການປົກປ້ອງເດັກ, ອົງການ ຢູນິເຊັບ ສະໜັບສະໜູນ ກິດຈະກຳປູກຈິດສຳນຶກກ່ຽວກັບການປົກປ້ອງເດັກ ແລະ ການປ້ອງກັນຄວາມຮຸນແຮງ, ການແຕ່ງດອງກ່ອນໄວອັນຄວນ, ການຄ້າມະນຸດ ແລະ ການຂູດຮີດທາງເພດໃນເດັກ.