Ա՞ղբ, թե՞ թափոն․ ինչ է վերամշակվում Հայաստանում
Մեզնից յուրաքանչյուրը կարող է էապես նվազեցնել աղբավայր տեղափոխվող աղբի ծավալը․ահա թե ինչպես
- Հասանելի է նաև:
- Հայերեն
- English
Ինչո՞ւ վերամշակել. ի՞նչ եմ շահում
2019-ին Հայաստանում 590,000 տոննա աղբ է թափվել, որից 310,000 տոննան՝ միայն Երևանում։ Հայաստանը թափոնների կառավարման խոշոր բարեփոխումներ է իրականացնում և քաղաքացիները կարող են օգնել երկրին հաջողել այս գործը, ինչու՞։
Որովհետև թափոնների պատշաճ կառավարումն ունի բազմաթիվ օգուտներ՝ տնտեսական (աշխատատեղերի ստեղծում, զբոսաշրջության վրա դրական ազդեցություն, ռեսուրսների արդյունավետ կառավարում), հանրային առողջապահական (առողջության ռիսկերի նվազում`հողի, ջրի և օդի աղտոտվածության նվազեցման միջոցով) և բնապահպանական (ջերմոցային գազերի արտանետումների կրճատումը, վտանգավոր թափոնների աղտոտվածության նվազում) օգուտներ։
Ըստ ՄԱԿ-ի Զարգացման ծրագրի ուսումնասիրության, տարեկան Հայաստանում արտադրվում է շուրջ 6,000 տոննա պլաստմասե վերամշակվող թափոն: Խնդրի աղբյուր լինելու փոխարեն, այն կարող է նաև դառնալ եկամտի և աշխատատեղերի աղբյուր: Թափոնների այդ ծավալը կարող է բերել 5-6 միլիոն ԱՄՆ դոլարի եկամուտ քաղաքապետարանների, ազգային արգելոցների և գործընկեր ընկերությունների համար ՝ յուրաքանչյուր 1,000 տոննա թափոնների համար ոլորտում ստեղծելով 10-15 աշխատատեղ:
Ի՞նչ կարող եմ անել ԵՍ
Պատկերացնո՞ւմ եք, Երևանում ապրող քաղաքացին մեկ տարվա մեջ միջինը 300կգ, իսկ այլ մարզերում ապրող քաղաքացին միջինը 220կգ թափոն է առաջացնում: Եթե հաշվի առնենք, որ Հայաստանում կյանքի միջին տևողությունը 76 է, ապա մեկ մարդն իր կյանքի ընթացքում 19,760 կգ աղբ է առաջացնում։
Որքան հրաշալի կլիներ, եթե յուրաքանչյուր մարդ նախ փորձեր ավելի քիչ աղբ առաջացնել՝ նվազեցնելով աղբավայր տեղափոխվող աղբի ծավալը և կանխելով դրանց հետագա այրումը կամ տարիների վնասակար քայքայումը, իսկ կուտակած թափոնն (պլաստիկ, ապակի, թուղթ) էլ փորձեր վերաօգտագործել կամ տեսակավորեր և ուղարկեր այն վերամշակման։
Որպեսզի քաղաքացիների համար հեշտ լինի տեսակավորման գործընթացը, 2021թ-ի մարտին Երևանի 135 հասցեներում ավելի քան 400 թափոնաման է տեղադրվել: Դեղինը թղթի համար է, մոխրագույնը՝ ապակու, իսկ կապույտը՝ պլաստիկի: Փորձնական ծրագիրն ընդգրկում է մայրաքաղաքի վարչական բոլոր շրջանները: Հուսանք՝ նման հանրավորություն կընձեռվի նաև Հայաստանի մյուս քաղաքներում ապրող բնակիչներին։ Բայց նախ, եկեք տեսնենք՝ ի՞նչն է վերամշակվում Հայաստանում, և ինչը՝ ոչ։
Ի՞նչ է վերամաշկվում Հայաստանում
Թուղթ, ստվարաթուղթ
|
Վերամշակվում են՝ |
Չեն վերամշակվում՝ |
|---|---|
|
|
Պլաստիկ
|
Վերամշակվում են՝ |
Չեն վերամշակվում՝ |
|---|---|
|
|
Ապակի
|
Վերամշակվում են՝ |
Չեն վերամշակվում՝ |
|---|---|
|
|
Ինչպե՞ս ճիշտ տեսակավորեմ թափոնները
- տարածք խնայելու համար ծալել ստվարաթղթե արկղերը,
- տարածք խնայելու համար հանել պլաստիկե շշերի կափարիչները և սեղմել շշերը,
- պլաստիկ իրերի վրայից հանել մետաղյա և թղթե շերտերը,
- սննդամթերքի կեղտոտ ամանները լվանալ,
- շշերի մեջ պոլիէթիլենային տոպրակներ չմտցնել,
- տարաների մեջ հեղուկ չթողնել,
- ապակե տարաների վրայից հանել կափարիչները, մետաղյա մասերը, պիտակները,
- ապակին նետել առանց պոլիէթիլենային տոպրակի, մաքուր և չոր վիճակում:
Վերամշակող ընկերություններն էլ թափոնները կընդունեն, կմանրացնեն, կմշակեն և կստանան պատրաստի արտադրանք, օրինակ՝ դույլ, ծաղկաման, հագուստի կախիչ, թղթե սրբիչներ, զուգարանի թուղթ, ապակե շշեր և այլ օգտակար իրեր։
Մեզնից յուրաքանչյուրը կարող է էապես նվազեցնել աղբավայր տեղափոխվող աղբի ծավալը:
Եկե՛ք սկսենք վերաօգտագործել կամ տեսակավորել թափոնները, ինչպես նաև պահանջել, որպեսզի ձեր համայնքում նույնպես հասանելի լինի այս հրաշալի հնարավորությունը:
Եթե հարցեր առաջանան, գրեք մեր ՖԲ էջին․ կփորձենք պատասխանել դրանց։
