Լեռնային Ղարաբաղից տեղահանված երեխաների բուժզննումը մոբիլ թիմերի և պոլիկլինիկաների միջոցով

Վերջին տարում Արմանի պես մոտ 10,000 երեխա արդեն ստացել է համախատասխան բուժզննում և վերահսկողություն, ինչպես նաև, ըստ խնդրի, ուղղորդում համապատասխան մասնագետի մոտ: Ճապոնիայի կառավարության ֆինանսավորմամբ Արարատում, Կոտայքում, Արմավիրում, Վայոց Ձորում և Կապանում նաև ստեղծվել են բժիշկների մոբիլ թիմեր, որոնք պարբերաբար այցելել են հեռավոր համայնքներ: Մասնագիտական խմբերի խնդիրն էր այցելել Լեռնային Ղարաբաղից տեղահանված ընտանիքներին, հայտնաբերել առողջական խնդրահարույց դեպքերը, ուղղորդել համապատասխան հետազոտությունների և բուժման, իրականացնել սնուցման և առողջ ապրելակերպի թեմաներով կոնսուլտացիաներ:

Արարատի մարզում գործող 4 մոբիլ թիմերը սպասարկում են ամբողջ մարզը, ամեն թիմն աշխատում է միջինում 150 ընտանիքի հետ:

ՅՈւՆԻՍԵՖ-ի Առողջապահության և սնուցման ծրագրի ղեկավար Լիանա Հովակիմյանը փաստում է՝ «Մենք հետևողական կապի մեջ ենք մոբիլ թիմերի պատասխանատուների հետ և արդեն ունենք որոշակի պատկերացում Լեռնային Ղարաբաղից Հայաստանի տարբեր համայնքներում հաստատված երեխաների առողջական խնդիրների, տարածված և բացառիկ դեպքերի վերաբերյալ: Օրինակ, մենք արդեն գիտենք, որ հետազոտվածների շարքերում զգալի տոկոս են կազմում տեսողության, նյութափոխանակության, հենաշարժողական համակարգի հետ կապված խնդիր ունեցող երեխաները: Մասնավորաբար Արարատի մարզի մեր գործընկերների դիտարկումների համաձայն բավական մեծ է ավելորդ քաշով երեխաների քանակը»:

Մարիաննա Մարգարյանը 5 տարեկան Հովիկի, 3 տարեկան Հայկի և 8 ամսական Եվայի մայրիկն է: Ասում է, որ տեղահանությունից հետո սկզբնական շրջանում երեխաները սկսեցին հաճախակի հիվանդանալ, իսկ պոլիկլինիկայի բուժզննումներն օգնել են մայրիկին վաղ հայտնաբերելու ու պատշաճ կերպով արձագանքելու դրանց:

«Թեև շատ լուրջ դեպքեր չենք ունեցել, բայց օրինակ Հայկը հասցրեց թոքաբորբ տանել: Մեզ անմիջապես ուղեգրեցին Երևան, որտեղ տղաս անցավ համապատասխան հետազոտություններ, նշանակվեց բուժում և կարճ ժամանակ անց խնդրի մասին մոռացանք»,- ասում է Մարիաննան:

Ընտանեկան բժիշկ, մանկաբույժ Դիանա Սահակյանը մոբիլ թիմերի ստեղծումը կարևորում է հատկապես համավարակի պատճառով բուժհաստատությունների առանց այն էլ գերծանրաբեռնված աշխատանքի ֆոնին:

«Աճել է պացիենտների թիվը, մարդիկ ավելի հեշտ ու արագ են խուճապի մատնվում, իրապես աննշան բաների համար կարող են գալ պոլիկլինիկա, կանչ գրանցել և դա միանգամայն հասկանալի է: Եթե չլիներ այս ընդգծված վերաբերմունքը Լեռնային Ղարաբաղից մեր մարզի տարբեր համայնքներում հաստատված ընտանիքների նկատմամաբ, վստահաբար, շատ խնդիրներ կմնային չախտորոշված ու եթե ոչ վաղը, ապա մոտ ապագայում կունենայինք բարդացած դեպքերի մեծ հոսք»,- ասում է տիկին Սահակյանը:

Նա հավաստում է, որ բացի իրենց առաջնային պարտականություններից, մասնագետները, ծնողների հետ, վարում են նաև կոնսուլտատիվ բնույթի աշխատանք՝ բարելավելու նրանց ծնողավարման հմտությունները՝ «Լուրջ սխրանք է հումանիտար իրավիճակում երեխայի խնամքի և առողջության հարցերում խիստ հետևողական, կարդացած ու տեղեկացված ծնող լինելը, այն էլ, երբ մեծ դժվարությամբ է տրվում երեխաների կենցաղային տարրական պահանջմունքների բավարարումը: Այդ է պատճառը, որ երիտասարդ ու անգամ փորձառու շատ մայրիկներ պատշաճ կարևորություն չեն տալիս որոշ հարցերի. հիգիենա, ռեժիմ, սննդակարգ և այլն: Նկատելով այդ բացերը մենք տրամադրում ենք առկա տպագիր նյութեր, զրուցում ենք ու քաջալերում ենք ծնողներին լինել էլ ավելի հետևողական»,-ասում է բժիշկ Սահակյանը:

Ի լրումն այս աշխատանքի, Ճապոնիայի կառավարության ֆինանսավորմամբ, ՅՈՒՆԻՍԵՖը վերջին տարում հինգ մարզերի առողջապահական հիմնարկներին նաև տրամադրել է անհրաժեշտ բուժտեխնիկա, որոնք հեշտացրել են մոբիլ թիմերի աշխատանքը, ինչպես նաև վերապատրաստվել է 1,500 առաջնային բուժաշխատող երեխաների սնուցմանը, աճին ու զարգացմանը արտակարգ իրավիճակներում հետևելու և սոցիալ-հոգեբանական աջակցություն տրամադրելու ուղղությամբ: