Երեխաների պաշտպանութան միջազգային օր. բարձրախոսի մոտ են դեռահասները
«Երեխայի իրավունքները երեխաների աչքերով» խորագրով միջոցառումը համախմբել է ավելի քան 100 երեխայի Հայաստանից և Լեռնային Ղարաբաղից:
- Հասանելի է նաև:
- Հայերեն
- English
Ինչպես Արևելյան Եվրոպայի և Կենտրոնական Ասիայի տարածաշրջանի մյուս երկրներում, այնպես էլ Հայաստանում հունիսի 1-ին նշվում է Երեխաների պաշտպանության միջազգային օրը, որի շրջանակում սովորաբար կազմակերպվում են համերգներ և հետաքրքրաշարժ միջոցառումներ նախատեսված փոքր երեխաների համար: Այս տարի Հայաստանի Մարդու իրավունքների պաշտպանը, ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ի հետ համագործակցությամբ, հարթակ տրամադրեց դեռահաս երեխաներին՝ խոսելու իրենց առջև ծառացած խնդիրների մասին, անտեսված կարիքների, երազանքների ու թե ինչպիսին կցանկանային տեսնել իրենց երկիրը:
Ամբողջ երկրից և Լեռնային Ղարաբաղից ավելի քան 100 երեխա հավաքվել էին ԹՈՒՄՈ ստեղծարար տեխնոլոգիաների կենտրոնում՝ մասնակցելու «Երեխայի իրավունքները երեխաների աչքերով» միջոցառմանը, որը նաև հյուրընկալել էր որոշումներ կայացնողների և պաշտոնյաների մի շարք կառույցներից՝ Ազգային ժողովից, ՀՀ Կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարությունից, ոստիկանությունից, ԵՄ պատվիրակությունից, Եվրոպական խորհրդից, Լիտվայի ու Նիդեռլանդների դեսպանատներից, ինչպես նաև գործընկերներ Լեռնային Ղարաբաղից։
«Իրենց վերաբերյալ կայացվող որոշումներին երեխաների իմաստալից մասնակցությունը բխում է երեխայի կարծիքի արտահայտման իրավունքի էությունից և, իհարկե, երեխայի լավագույն շահից։ Այս առումով չափազանց կարևոր է, որ երեխաների առաջ բացվեն հնարավորինս շատ հարթակներ, և հույս ունեմ, որ այսօրվա միջոցառումը այդ նպատակին ծառայող մեկ լավ հնարավորություն է»:
«Արդեն երկար տարիներ ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ը համագործակցում է Հայաստանի մարդու իրավունքների պաշտպանի հետ՝ երեխաների ձայնը ավելի լսելի դարձնելու և նրանց աջակցելու աշխատանքային մեխանիզմներ ստեղծելու ուղղությամբ: Մեր համագործակցության ամենամեծ արդյունքներից մեկն այն է, որ դեռահասներն ու երիտասարդներն ավելի հաճախ են դիմում Մարդու իրավունքների պաշտպանին՝ աջակցության համար: Բայց մենք դեռ ավելին պետք է անենք յուրաքանչյու՛ր հայ երեխայի իրավունքների պաշտպանությունն իրականություն դարձնելու համար: Այսօր մենք վերահաստատում ենք մեր հանձնառությունը՝ շարունակելու համատեղ աշխատանքը՝ բարելավելու երեխայակենտրոն դիմում-բողոքների մեխանիզմները, բարձրացնելու երեխայի իրավունքների մասին տեղեկացվածությունը և շարունակելու դրանք դնել ազգային ծրագրերի և քաղաքականության հիմքում»:
Մասնակիցներին խոսքով դիմեցին նաև ԵՄ դեսպան Անդրեա Վիկտորինը և Լեռնային Ղարաբաղի Մարդու իրավունքների պաշտպան Գեղամ Ստեփանյանը: Տիկին Վիկտորինը պատմեց, թե ինչպես է ԵՄ պատվիրակությունն աշխատում դեռահասների և երիտասարդների հետ մի շարք ոլորտներում, օրինակ՝ կլիմայի փոփոխության և կրթության: Նա ասաց, որ ոգեշնչվում է՝ տեսնելով, թե որքան ակտիվ ու գործնական են երիտասարդները՝ պատրաստ սովորելու և մասնակցելու իրենց վերաբերյալ որոշումների կայացմանը: Գեղամ Ստեփանյանն, իր հերթին, ընդգծեց յուրաքանչյուր երեխայի իրավունքների պաշտպանության ապահովումը՝ անկախ նրանց բնակության վայրից և կարգավիճակից:
Միջոցառմանը 23 երեխա և երիտասարդ պատմեցին, թե դժվարին իրավիճակներում և պատերազմների ժամանակ ինչի՛ միջով են անցել, խոսեցին կրթության, սոցիալական ներառման, կիբերանվտանգության և բուլինգի հետ կապված խնդիրների մասին: Իրաքում ծնված և մեծացած Նարո Օհանեսյանը խոսել է Հայաստանում իր կյանքը վերագտնելու, իսկ Ավետիս Բալյանը՝ Սիրիայում պատերազմի միջով անցնելու իր փորձառության մասին: Երկուս էլ իրենց խոսքում շեշտեցին, որ պետք է առաջ նայել, գալիք օրվա և ապագայի մասին մտածել, ընդգծեցին նպատակներ դնելու և սովորելու նոր ուղիներ փնտրելու կարևորությունը:
Երիտասարդ մնջախաղացներ Դավիթ Ամիրշատյանը, Ջորջ Լալայանը, Մարիա Պողոսյանը և Բելլա Հայրապետյանը խոսցին ժեստերի լեզվով՝ պատմելով հասարակությունից մարգինալացվելու և հանրակրթական դպրոցներում ներառված չլինելու մասին իրենց մանկության պատմությունը՝ ձգտելով հասկանալ այլ մարդկանց, որոնք իրենց նման խոսում են բերանով, բայց ոչ ձեռքերով և երազել, որ մի օր մյուսներն էլ կսովորեն ժեստերի լեզուն և կկարողանան հասկանալ իրե՛նց աշխարհը: Երիտասարդների այս խումբը կոչ է արել Կրթության նախարարությանը և դպրոցներին՝ ձեռք բերել ժեստերի լեզվով դասագրքեր, որպեսզի լսողության խնդիր ունեցող երեխաներն իրենց հասակակիցների նման հնարավորություն ունենան գնալ հանրակրթական դպրոցներ:
Խոսեցին նաև Էլեն Գևորգյանն ու Լուսիա Հարությունյանը, որոնք պատմեցին Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության միջով անցնելու իրենց փորձառության մասին ու այն մասին, թե ինչ բացասական ազդեցություն է ունեցել այն իրեց ընկերների վր: Նրանք խաղաղության և վերականգնման կոչով դիմեցին:
Մասնակիցները հնարավորություն ունեցան նաև հարցեր տալ որոշումներ կայացնողներին և լսել նրանց պատասխանները, ինչպես նաև քննարկել և ներկայացնել խնդիրների կոնկրետ լուծումներ, օրինակ՝ ինչպես բարելավել դասագրքերը և դպրոցական քաղաքականությունը, այդ թվում՝ աշակերտական կյանքը, ինչպես աջակցել ծնողներին և երեխաներին ավելին իմանալ կիբերանվտանգության մասին, ինչպես կանխել բուլինգը և խրախուսել ներառումը, ինչպես նաև բարելավել երկրի օրենսդրությունը՝ երեխաների լավագույն շահերն ավելի լավ արտացոլելու համար: Միջոցառման արդյունքում Մարդու իրավունքների պաշտպանի գրասենյակը և ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ը հարցերը կվերանայեն և կքննարկեն որոշումներ կայացնող մարմինների հետ, ինչպես նաև կփորձեն հաղորդակցության կանոնավոր հարթակներ ստեղծել ՝ հնարավորություն ընձեռելով դեռահասներն ու երիտասարդներին՝ օգտվելու իրենց կարծիքը բարձրաձայնելու, ինչպես նաև լսելի լինելու իրավունքներից:
