14 mite për ushqyerjen e foshnjës me gji
“Duhet të hani vetëm ushqim të lehtë gjatë gjidhënies”. Fakt apo trillim?
- Gjendet në:
- English
- Македонски
- Shqip
1. Miti: Ushqyerja me gji është e lehtë.
Foshnjat lindin me refleksin për ta kërkuar gjirin e nënës së tyre. Megjithatë, shumë nëna kanë nevojë për mbështetje praktike me pozicionimin e foshnjës së tyre për ushqyerjen me gji dhe për t’u siguruar që fëmija i tyre të jetë i lidhur saktë me gjirin e saj. Ushqyerja me gji kërkon kohë dhe praktikë si për nënat ashtu edhe për foshnjat. Ushqyerja me gji është gjithashtu kohë intensive, kështu që nënat kanë nevojë për hapësirë dhe mbështetje në shtëpi dhe në punë.
2. Miti: Është e zakonshme që gjatë ushqyerjes me gji të jetë i pashmangshëm lëndimi dhe dhimbja e thithkave.
Shumë nëna përjetojnë siklet në ditët e para pas lindjes kur mësojnë të ushqehen me gji. Dhembja e thithkave mund të shmanget me ofrimin e mbështetjes lidhur me pozicionimin e duhur të foshnjës gjatë ushqyerjes me gji dhe përmes sigurimit që foshnja të jetë i lidhur saktë me gjirin. Nëse një nënë përballet me sfida të ushqyerjes me gji, si p.sh. dhimbje të thithkave, mbështetja nga një konsulent laktacioni ose një profesionist tjetër i aftë mund t’i ndihmojë të tejkalojë problemin.
3. Miti: Shumë nëna nuk mund të prodhojnë qumësht të mjaftueshëm.
Pothuajse të gjitha nënat e prodhojnë sasinë e duhur të qumështit për foshnjat e tyre. Prodhimi i qumështit të gjirit përcaktohet nga ajo se sa mirë është e lidhur foshnja me gjirin e nënës; nga shpeshtësia e dhënies së gjirit dhe sa mirë foshnja distancohet nga qumështin me çdo ushqyerje. Ushqyerja me gji nuk është punë e “një gruaje”, pasi nënat kanë nevojë për mbështetje. Fjala është për mbështetje siç janë udhëzimet e vazhdueshme për ushqyerjen me gji nga ofruesit e kujdesit shëndetësor, ndihma në shtëpi dhe të qenit e shëndetshëm duke ngrënë dhe pirë ushqime të shëndetshme.
4. Miti: Ushqyerja me gji duhet të jetë në intervale të caktuara kohore
Foshnja duhet të ushqehet me gji sa herë që të dojë, qoftë ditën ose natën. Kjo do të thotë se nëna reagon ndaj shenjave të urisë së foshnjës dhe e ushqen atë me gji pa një afat kohor ose në një orar të caktuar. Në fakt, kjo është mënyra më e mirë për ta mbajtur prodhimin e qumështit të gjirit sipas nevojave të foshnjës, si dhe progresit të shëndetshëm të peshës. Kjo mënyrë e ushqyerjes me gji nënkupton se ushqyerja me gji nuk është vetëm ushqim, por edhe dashuri, rehati dhe lidhje emocionale mes foshnjës dhe nënës.
5. Miti: Duhet ta largoni foshnjën e porsalindur nga nëna për ta lënë atë të pushojë.
Menjëherë pas lindjes mjekët, infermieret dhe mamitë shpesh e inkurajojnë praktikën “lëkurë mbi lëkurë”, e njohur edhe si kujdesi i nënës kangur. Të sjellësh fëmijën në kontakt të drejtpërdrejtë, në mënyrë që lëkura e tyre të jetë në kontakt me lëkurën tuaj është një praktikë shumë e rëndësishme, që i ndihmon ata ta gjejnë dhe mësohen me gjirin tuaj. Nëse mund ta praktikoni këtë brenda një ore pas lindjes dhe pastaj më pas shpesh pas lindjes, kjo ndihmon në vendosjen në binarë të shëndoshë të gjidhënies. Nëse nëna nuk mund ta bëjë vetë këtë veprim, atëherë mund të ndërhyjë partneri ose një anëtar tjetër i familjes.
6. Miti: Ju duhet të hani vetëm ushqim të lehtë gjatë ushqyerjes me gji.
Si të gjithë të tjerët, nënat që ushqehen me gji duhet ta kenë një dietë të ekuilibruar. Në përgjithësi, nuk ka nevojë të ndryshohen zakonet e ushqimit. Foshnjat janë të ekspozuara ndaj preferencave ushqimore të nënave të tyre që nga koha kur janë në mitër. Nëse nëna percepton se foshnja e saj reagon ndaj një ushqimi specifik që e ha, atëherë është më mirë të konsultohet me ndonjë specialist.
7. Miti: Ushtrimi do të ndikojë në shijen e qumështit tuaj.
Ushtrimi është i shëndetshëm, edhe për nënat gjidhënëse. Nuk ka asnjë provë që ndikon në shijen e qumështit tuaj.
8. Miti: Ju nuk do të jeni në gjendje ta ushqeni foshnjën me gji, nëse nuk e filloni atë menjëherë.
Është më e lehtë ta filloni ushqyerjen me gji, nëse filloni në orën e parë pas lindjes, sepse në atë kohë reflekset e foshnjës janë shumë të forta. Ata janë gati të mësojnë të ushqehen me gji. Nëse nuk e lidhni fëmijën menjëherë pas lindjes, bëjeni sa më shpejt të jetë e mundur. Nëse keni nevojë për ndihmë për ta vendosur fëmijën tuaj në gji, kërkoni mbështetje nga një konsulent i kualifikuar i laktacionit ose një profesionist tjetër i aftë. Kontakti i shpeshtë lëkurë me lëkurë dhe vënia e foshnjës në gji do të ndihmojë për të vazhduar ushqyerjen me gji.
9. Miti: Kurrë nuk mund të përdorni formulë, nëse dëshironi ta ushqeni foshnjën me gji.
Nënat mund të vendosin se duhet të përdorin formulë në disa raste, ndërkohë që vazhdojnë ta ushqejnë foshnjën me gji. Është e rëndësishme të kërkoni informacion të paanshëm për formulën dhe produktet e tjera që e zëvendësojnë qumështin e gjirit. Për të vazhduar prodhimin e qumështit të gjirit, vazhdoni t’ia ofroni gjirin foshnjës sa më shpesh të jetë e mundur. Mund të jetë e dobishme për nënat, që të konsultohen me një specialist të laktacionit ose një profesionist të kualifikuar, i cili do t’iu ndihmojë me një plan që funksionon më së miri për to në drejtim të të vazhdimit të ushqyerjes me gji.
10. Miti: Ju nuk duhet ta ushqeni foshnjën me gji nëse jeni të sëmurë.
Në varësi të llojit të sëmundjes, nënat zakonisht mund të vazhdojnë t’i ushqejnë foshnjat me gji, kur ato janë të sëmura. Duhet të siguroheni që ta merrni trajtimin e duhur dhe të pushoni, hani dhe pini mirë. Në shumë raste, antitrupat që zhvillon trupi juaj për ta luftuar sëmundjen do t’i kalojnë fëmijës tuaj, duke ndërtuar mbrojtjen e tij ose të saj.
11. Miti: Ju nuk mund të merrni asnjë ilaç nëse jeni duke ushqyer foshnjën me gji.
Me rëndësi është ta informoni mjekun tuaj se e ushqeni foshnjën me gji dhe t’i lexoni udhëzimet për çdo medikament që e blini pa recetë. Mund të jetë e nevojshme të merren medikamente në një kohë të caktuar, në një dozë specifike, ose të merret një formulim alternativ. Ju gjithashtu duhet t’i tregoni mjekut të foshnjës për çdo medikament që e merrni.
12. Miti: Foshnjat që janë ushqyer me gji janë tepër të varur nga nëna.
Të gjitha foshnjat janë të ndryshme. Disa janë të varur nga nëna, ndërsa disa të tjerë nuk janë, pavarësisht se si ushqehen. Ushqyerja me gji ofron jo vetëm ushqimin më të mirë për foshnjat, por gjithashtu është e rëndësishme për zhvillimin e trurit të tyre. Foshnjat që ushqehen me gji janë mjaft të qendrueshëm, andaj për këtë arsye, ushqyerja me gji është vërtetuar se e përmirëson lidhjen me nënën e tyre.
13. Miti: Është e vështirë të hiqni nga gjiri një fëmijë nëse e ushqeni me gji për më shumë se një vit.
Nuk ka asnjë dëshmi që është më e vështirë të ndërpritet ushqyerja me gji pas një viti, por ka dëshmi se ushqyerja me gji deri në dy vjet është e dobishme si për nënat ashtu edhe për fëmijët. Të gjitha nënat dhe foshnjat janë të ndryshme, andaj duhet ta përcaktojnë së bashku se sa kohë duan ta ushqejnë foshnjën me gji.
14. Miti: Nëse ktheheni në punë, do t’ju duhet ta hiqni nga gjiri fëmijën tuaj.
Shumë nëna vazhdojnë ta ushqejnë foshnjën me gji pasi kthehen në punë. Së pari, kontrolloni politikat në vendin tuaj dhe në vendin tuaj të punës. Nëse e keni të drejtën për kohë dhe vend për gjidhënie gjatë orarit të punës, mund të jeni në gjendje të shkoni në shtëpi dhe ta ushqeni foshnjën me gji, t'i kërkoni një anëtari të familjes ose shoqes t’ua sjellë fëmijën tuaj ose ta nxirrni qumështin tuaj dhe ta dërgojë në shtëpi. Nëse nuk keni mundësi të ushqeheni me gji gjatë orarit të punës, kërkoni momente gjatë ditës për ta nxjerrë qumështin tuaj dhe më pas ta ushqeni fëmijën tuaj drejt nga gjiri pasi të ktheheni në shtëpi. Nëse vendosni t’i jepni fëmijës suaj një zëvendësues të qumështit të gjirit për disa vakte, prapëseprapë është shumë mirë të vazhdoni ta ushqeni me gji sa herë që jeni me fëmijën tuaj.
Ky artikull u zhvillua në bashkëpunim me dr. Mishell Grisvolld, MPH, RN, IBCLC. Dr Grisvold është konsulent laktacioni, infermiere e regjistruar, studiuese e gjidhënies dhe mbështetëse e kauzës së nënavë gjidhënëse. Ajo e përfaqëson Shoqatën ndërkombëtare të konsulentëve të laktacionit në Kolektivin global të ushqyerjes me gji të OBSH/UNICEF, i cili u bën thirrje qeverive dhe shoqërisë në tërësi t’u ofrojnë nënave mbështetjen që u nevojitet për gjidhënie.