Institucioni parashkollor është mjedis i sigurt dhe burim mbështetjeje për Sinanin
Babai i një djali katër vjeçar me aftësi të kufizuara flet për përvojën pozitive të regjistrimit të djalit të tij në institucion parashkollor
- Gjendet në:
- Crnogorski
- English
- Shqip
Podgoricë, 25 gusht 2022 – Midis orës 7 dhe 8 të mëngjesit, Sinani katërvjeçar dhe babai i tij mbërrijnë në institucionin parashkollor Dragan Radulović në Stari Aerodrom në Podgoricë. Ky djalë me çrregullim të spektrit të autizmit (ASD) vesh ngadalë pantoflat, i thotë lamtumirë babait, ndërsa u dhuron buzëqeshje mësuesve.
“Një vit më parë, kjo ishte e paimagjinueshme”, thotë babai i Sinanit, Arslan Beriša. “Në fillim Sinani qante shumë dhe refuzonte të qëndronte në kopsht. Nuk kishim si ta qetësonim, por asistenti i tij dhe mësuesit u përpoqën shumë dhe me shumë durim u ambientua pas dy muajsh.”
Edhe pse ata jetojnë në Vrela Ribnička, kjo familje vendosi ta regjistronte djalin e tyre në një institucion parashkollor në qendër të qytetit, duke besuar se do ta ndihmonte atë të socializohej më mirë kur të rrethohej nga fëmijë nga lagjet e tjera.
Institucioni parashkollor zhvilloi një Plan Zhvillimi dhe Edukimi Individual për Sinanin për të nxitur zhvillimin e tij kognitiv, socio-emocional, të të folurit dhe gjuhës, si dhe zhvillimin motorik dhe të ndihmojë në zhvillimin e aftësive të jetës dhe rutinave higjienike. Për komunikim më të mirë në shtëpi dhe në institucion parashkollor, Sinani së fundi mori aplikacionin e tij Cboard, duke lehtësuar komunikimin me anë të simboleve dhe konvertimit nga teksti në të folur.
“Djali ka ndryshuar shumë që nga regjistrimi në institucion parashkollor. Vë re se ai sillet më mirë dhe është më i mirë në të folur. Ai mund të formoj fjali të shkurtra, të thotë emrat e kafshëve. Ai tani është më i socializuar, më i qetë. Ne gjithashtu vumë re se ai shkon shumë më mirë me vëllezërit e motrat e tij,” vuri në dukje babai i tij, i cili tani është në gjendje të shkojë në punë ndërsa djali është në institucion parashkollor.
Dijana Kadović, psikologe dhe PR në Institucionin Parashkollor Publik Đina Vrbica, beson se fëmijëria e hershme është një periudhë kritike për të mësuar, veçanërisht në jetën e një fëmije me ASD.
Për më tepër, një numër i madh kërkimesh tregojnë se nëse këta fëmijë regjistrohen në një program ndërhyrjeje të hershme deri në moshën pesë vjeçare, ata priren të arrijnë rezultate shumë më të mira në lidhje me aftësitë e tyre të komunikimit.
Gjatë periudhës parashkollore, një fëmijë me një çrregullim të spektrit të autizmit ka mundësinë të përfshihet në lojëra dhe aktivitete të ndryshme pedagogjike të cilat ofrojnë një hapësirë ideale për ndërtimin e besimit, zhvillimin e një imazhi pozitiv për veten dhe për vetë-afirmim të përgjithshëm.
Nga ana tjetër, në mendjen e saj, bashkëmoshatarët pa çrregullime të spektrit të autizmit përfitojnë duke u bërë më empatikë, duke pranuar dhe kuptuar diversitetin, duke u bërë më të ndjeshëm ndaj nevojave dhe vështirësive të shokëve të shkollës.
Për prindërit e fëmijëve me aftësi të kufizuara që pyesin nëse duhet ta regjistrojnë fëmijën e tyre në institucion parashkollor, Arslan Beriša ka një mesazh të qartë.
Duke krahasuar Sinanin tani nga dy vjet më parë, ka një dallim të madh. Pjesëmarrja në institucion parashkollor e bëri këtë dallim.
Një studim i UNICEF mbi investimet në arsimin në fëmijëri të hershme (ECE) në Mal të Zi tregoi se mbulimi i ECE ndryshon dhe se arsimi parashkollor duhet të jetë më i disponueshëm, duke rritur në të njëjtën kohë ndërgjegjësimin për rëndësinë e tij. Përveç kësaj, shpenzimet për arsimin parashkollor duhet të rriten me investime të mëtejshme për zhvillimin e programeve për fëmijët 3 deri në 6 vjeç, në mënyrë që të gjithë fëmijët në Mal të Zi të mund të përfitojnë nga ndjekja e arsimit parashkollor.
