Ξεκίνημα για μια αυτόνομη ζωή

Η 23χρονη Νεφέλη* μεγάλωσε σε ένα από τα ιδρύματα της Ελλάδας, όπου σήμερα διαμένουν συνολικά περίπου 1.500 παιδιά, που για διαφορετικούς λόγους δεν μπορούσαν να μεγαλώνουν με τις οικογένειές τους. Οι εμπειρίες της Νεφέλης από το ίδρυμα υπήρξαν καθοριστικές, αλλά θυμάται ιδιαίτερα την έλλειψη ιδιωτικότητας, σε έναν χώρο όπου  ζούσε μαζί με μεγάλο αριθμό παιδιών, κάτι που της προκαλούσε έντονο αίσθημα μοναξιάς:

«Μπορεί να βρεθούν ένα δύο άτομα να ασχοληθούν, να σε συμβουλέψουν παραπάνω, εκεί ίσως νιώθεις μια θαλπωρή, αλλά γενικά νιώθεις ένα κενό μεγαλώνοντας», λέει η Νεφέλη.

Εδώ και λίγους μήνες η Νεφέλη, νεαρή ενήλικη πια, ζει σε ένα διαμέρισμα στην Αθήνα όπου και συγκατοικεί με άλλα τρία κορίτσια, νιώθοντας πλέον πιο ελεύθερη και ανεξάρτητη από ποτέ.

Το μέρος που πλέον αποκαλεί σπίτι της, είναι ένα από τα διαμερίσματα που η UNICEF υποστήριξε στην Αθήνα στο πλαίσιο του πιλοτικού προγράμματος ‘Ημιαυτόνομης Διαβίωσης σε διαμερίσματα’  (Supported Independent Living –SIL) το οποίο συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση και υλοποιείται International Rescue Committee (IRC) στην Ελλάδα. Στόχος του προγράμματος είναι να εξασφαλίσει τις απαραίτητες παροχές και υπηρεσίες για νέους και νέες άνω των 15 ετών που έχουν ζήσει σε (ιδρύματα)ώστε να διασφαλιστεί η καθημερινή τους διαβίωση, και να υποστηριχθεί η σταδιακή αυτονόμησή τους καθώς και η ασφαλέστερη μετάβασή τους στην κοινωνία και την αγορά εργασίας.

To πιλοτικό πρόγραμμα, στην αρχική του φάση περιλαμβάνει τρία διαμερίσματα με χωρητικότητα τεσσάρων παιδιών/νέων ανά διαμέρισμα. Η πρωτοβουλία συστάθηκε κατόπιν διαδικασίας διαβούλευσης με νέους και νέες που ζουν σε ιδρυματική φροντίδα, σχετικά με την πιο κατάλληλη μορφή που θα πρέπει να έχει αυτό το εναλλακτικό μοντέλο προστασίας,  στο πλαίσιο της ευρύτερης προσπάθειας του Οργανισμού για αποϊδρυματοποίηση στην Ελλάδα.

«Την τελευταία διετία, η UNICEF συνεργάζεται στενά με το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, παρέχοντας τεχνική υποστήριξη ώστε να δημιουργήσει το νομικό πλαίσιο για αυτό το νέο μοντέλο φροντίδας», λέει η Μυρσίνη Καζάκου, υπεύθυνη του προγράμματος από το Τμήμα Παιδικής Προστασίας της UNICEF.

Το πρόγραμμα λειτουργεί με την δομή μιας ολόκληρης ομάδας υποστήριξης που πλαισιώνει τους συμμετέχοντες/συμμετέχουσες, περιλαμβάνοντας ψυχολόγους, κοινωνικούς λειτουργούς και φροντιστές, όπως η Δανάη, φροντίστρια της ομάδας, που είναι κοντά με τη Νεφέλη, και την βοηθούν ενθαρρύνοντάς την με μια σειρά δραστηριοτήτων, από χειροτεχνίες με πηλό και ραπτική έως την απόκτηση δεξιοτήτων για την εύρεση εργασίας, κάτι που και η ίδια η Νεφέλη θεωρεί σημαντικό:

«Η ομάδα παρέχει υποστήριξη και με ψυχολόγο, κοινωνική λειτουργό και τους υπόλοιπους φροντιστές έτσι ώστε η Νεφέλη να νιώσει πιο σταθερή στα πόδια της και να μπορέσει να σταθεί σε μια συνέντευξη για εργασία…», εξηγεί η Δανάη. Ενώ η Νεφέλη επιβεβαιώνει πως:

«Είναι πολύ σημαντικό να ακούγεται η άποψή σου. Σκέφτεσαι ότι αύριο μεθαύριο θα στηρίζεσαι μόνο σε σένα και κόβεται αυτός ο ομφάλιος λώρος, αυτό το πράγμα της συνεξάρτησης…».

Η Κωνσταντίνα, Συντονίστρια της IRC για το πρόγραμμα στην Αθήνα, επίσης συμπληρώνει:

«Παρέχουμε στους διαμένοντες όλη την άνεση, όλες τις δεξιότητες και τους υποστηρίζουμε να αποκτήσουν τα προσόντα που απαιτούνται για να μπορέσουν να είναι αυτόνομοι και να ζήσουν μια ανεξάρτητη ζωή»,

Όταν ρωτάμε τη Νεφέλη πώς νιώθει τώρα που πλέον ζει στο δικό της διαμέρισμα όπου έχει τον προσωπικό της χώρο και χρόνο μας λέει:

«Νιώθω πιο ελεύθερη, στο ότι βγαίνω, δεν δίνω λογαριασμό σε κανέναν, γυρνάω ό,τι ώρα θέλω. Η αυτονομία σε βοηθάει στην εξέλιξή σου αρκετά, όταν διαχειρίζεσαι εσύ τα χρήματα, όταν προγραμματίζεις τι θα φας.»

*Το όνομα έχει αλλάξει για την προστασία των προσωπικών του δεδομένων.