Deprem bölgesinde anneliğin ABC’sini öğrenmek

Bir öğretmenin konteynerinin arka bahçesindeyiz ve pek çok anne adayı, küçük çocukları ve bebekleriyle bu bahçeye konulan sandalye ve sedirlere oturmuş kendilerine verilecek Bebek ve Küçük Çocuklarda Beslenme Eğitimi’ni bekliyorlar. UNICEF desteği ve Türkiye Kalkınma Vakfı (TKV) iş birliğiyle 8 ilde düzenlenen eğitim kapsamında, 0-8 yaş arası çocuk sahibi ebeveynlere erken çocukluk gelişimiyle ilgili çeşitli bilgiler veriliyor.

Eğitimlerde görev alan TKV Erken Çocukluk Dönemi Hatay İl Koordinatörü Belgin Açıkgöz, Erken Çocukluk Eğitimi ve Kalkınma programında sahada çalışan öğretmenlerin anne ve anne adaylarının çok olduğu bölgeleri tespit ettiklerini ve bu bölgelerde beslenme eğitimlerine başlandığını belirtiyor. Eğitimlerin mobil alanda verildiğini belirten Belgin, “Depremden sonra eğitim verebileceğimiz pek bir sınıf ortamı kalmadı. Bu nedenle anne ve anne adaylarını bir çadırın önünde, bir konteynerin önünde gölgelik bir alanda ya da bir evin avlusunda, parklarda veya kamelyalarda topluyoruz” diyor.

Eğitim, hamilelikten itibaren annenin beslenmesi, bebek doğduğunda emzirme, emzirme pozisyonları, anne sütünü artırma teknikleri ve ek gıdaya geçişle birlikte çocukların beslenmesi gibi konuları içeriyor.

Annelerin genellikle kulaktan dolma bilgilerle hareket ettiğinin altını çizen TKV çalışanları, örneğin kolostrumun faydasının halk arasındaki faydasının bilinmediğini ve bu sütün sağılarak atıldığını, ya da ilk altı ay boyunca bebeklere şekerli su veya pekmez verildiğini, veya sarılığa karşı bebeklere sarımsak verildiğini anneler tarafından yapılan başlıca hatalar olarak sayıyor.

“Anneler birilerinin gelip onlara bu konuyu anlatacağını hiç düşünmemişler. Birinin gelip de bunları anlattığında ve onları bulundukları yere getirdiğinde kendilerini daha önemli hissediyorlar. Doğru bilgiyi alma ve bunu çocuklarına uygulama şansına sahip olmaları onları çok mutlu ediyor" diyor Belgin.

Tek bir oturum halinde gerçekleşen bu eğitimler, annelerin talebine göre toplu halde ya da birebir verilebiliyor. Hem Türk vatandaşların hem de Suriyeli göçmenlerin yoğun ilgi gösterdiği bu eğitimler, iki dili de konuşan TKV görevlileri tarafından gerçekleştiriliyor. Eğitimin içeriği, katılımcı grubun sahip olduğu çocukların yaş aralığına göre her seferinde yeniden belirleniyor.

"Depremden sonra annelerin bebeklerinin ihtiyaçlarını karşılayamadığı zamanlar oldu. Bu eğitim aslında onların erken çocukluk gelişimi konusundaki endişelerini azaltmamıza yardımcı oluyor" diyor Belgin. "Yani bu seanslar psikolojik destek de sağlıyor. Bu eğitimde annelerimize önyargılı davranmıyoruz, onları tebrik edip teşekkür ediyoruz." Bu yaklaşım sayesinde annelerin eğitimi almaya açık olduğunu belirten Belgin, "Bu eğitimi aldıktan sonra anneler çocuklarının gelişimine çok daha fazla önem veriyorlar, bunu eğitim sonrasında hep gözlemliyoruz" diye ekliyor.

Meryem (28), “Bu eğitim sayesinde bildiklerimi pekiştirmiş, bilmediklerimi de öğrenmiş oldum” diyor. Eğitime 2 yaşındaki oğlu Özgür ile birlikte katılan Meryem, ikinci kez anne olmayı planladığını söyleyip ekliyor: “İlk çocuğumda bilmediklerimi öğreniyorum.” Daha önce bu tür bilgileri yakın çevresinden edindiğini söyleyen Meryem, bu süreçte yanlış bilgilerle karşılaştığını söylüyor. Sarımsağın olası bir sarılığa karşı etkili olacağı tavsiyesi üzerine bebeği Özgür’ün beşiğinin üzerine sarımsak astığını anlatan Meryem, bu tür kulaktan dolma bilgilerin ne kadar yanlış olabildiğini bu eğitimde bir kez daha öğrendiğinin altını çiziyor.

3 yaşındaki Ramazan ve 1,5 yaşındaki Onur Berke ile birlikte eğitime katılan Fatmanur (21) ise, “Bu eğitimdeki pek çok şeyi yeni öğrendim, emzirme pozisyonları olsun, bebeğin ilk 6 aydan sonra nasıl besleneceği olsun. Ben ve konuştuğum tüm anneler, bu tür eğitimlerin daha çok olmasını istiyoruz” diyor.

Bu eğitimi komşulardan duyan ve 1,5 yaşındaki ikiz çocukları Muhammed ve Furkan ile birikte eğitime gelen Suriyeli göçmen Visam (31) ise, “Mesela annem bana göğsünü sıkarsan bayağı süt gelir derdi, sıkıp zarar verirdim. Bu eğitimde biz aslında bazı şeylerin böyle olmadığını gördük. Mesela burada az önce sütün doğru şekilde nasıl sağılması gerektiğini öğrendim. Örneğin daha önce annelerimiz bize 6 aydan önce su ver derdi, ancak bu eğitimle 6 aydan önce su vermememiz gerektiğini öğrendim.” diyor.

UNICEF, Erken Çocukluk Gelişimi (EÇG) ve her küçük çocuğun bakımı ile ilgili farkındalığı artırmak ve faaliyetleri teşvik etmek için depremden etkilenen illerdeki ailelerle birlikte çalışıyor. Projenin ana hedefi stratejik etkileyiciler, ortaklar ve Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti'nin iş birliği ile ve onları sürece dahil ederek EÇG konularında ivme oluşturmak.