“Nước giúp cho chúng cháu xinh đẹp hơn”

DIALANGOU, Mali – Một nhóm người khá đông tụ tập gần ngôi trường ở làng Dialangou, vì một lý do rất chính đáng: nước đang chảy ra từ một máy bơm mới toanh.

Nước sạch rất khan hiếm ở khu vực này. Ở đây, tại vùng Mopti của Mali, thời tiết đang trở nên khắc nghiệt hơn, hạn hán xảy ra đan xen với lũ lụt với tần suất ngày càng tăng. Mưa diễn biến thất thường, dẫn đến mùa màng thất thu, giá lương thực tăng và mất an ninh lương thực. Khi xảy ra lũ lụt, các con đường bị sạt lở và làng mạc hoàn toàn bị cô lập với các thị trấn lớn, cũng như dịch vụ xã hội cung cấp từ các thị trấn đó bị gián đoạn.

Thế nhưng, biến đổi khí hậu không phải là vấn đề duy nhất mà các gia đình ở đây phải đối mặt. Sự gia tăng mạnh trong số vụ tấn công và bạo lực tại khu vực trong hai năm qua đã châm ngòi cho cuộc khủng hoảng về di dời: hơn 75.000 người ở Mopti, phần lớn là trẻ em, phải di dời trong nước.

Mặc dù gần 80% người dân Mali hiện đã có thể tiếp cận nước uống sạch, nhưng thực trạng ở khu vực nông thôn xa xôi, trong đó có ngôi làng nhỏ Dialangou, lại hoàn toàn khác. Ngập lụt có thể phá hủy nguồn cấp nước, khiến nước bị ô nhiễm, làm việc đưa thiết bị xây dựng vào để thi công cơ sở hạ tầng mới trở nên cực kỳ khó khăn.

Ngoài ra, ở những khu vực bị ảnh hưởng bởi xung đột, tình trạng di dời trong nước có thể hạn chế khả năng các gia đình được tiếp cận với nước uống, đồng thời cũng gia tăng thêm áp lực cho công tác cấp nước tại cộng đồng. Trước khi lắp đặt máy bơm mới, hệ thống cấp nước của Dialangou bao gồm ba giếng khoan được trang bị máy bơm chạy bằng sức người, nhưng lượng nước cung cấp không thể đủ cho dân số liên tục tăng lên, và các máy bơm cũ nằm rất xa ngôi làng.

Do đó, dân làng thường phải lấy nước tù đọng, không hợp vệ sinh ở một chiếc ao gần đó, dẫn đến các bệnh lây truyền qua đường nước, như tiêu chảy ở trẻ em trong làng.

Những người dân khác phải đi bộ tới 45 phút để đến máy bơm gần nhất, trường hợp này nếu là trẻ em gái, thì việc học của các em sẽ đặc biệt bị ảnh hưởng.

Cô bé Fatoumata Lobbo Bocoum, một học sinh 13 tuổi, nhớ lại cách cô bé đã kiên nhẫn đợi bên chiếc máy bơm ở rất xa nhà để chờ nước lên, vào thời điểm đáng ra cô bé được tới trường đi học. “Đôi khi chúng cháu bị nhỡ các tiết học ở trường, hay thậm chí cả ngày học khi máy bơm bị hỏng.”

Việc lắp đặt máy bơm gần trường đã thay đổi cuộc sống của cô bé. Cô bé kể: “Nước khiến chúng cháu thấy rất vui sướng! Chúng cháu thậm chí còn có giếng khoan ở trường”. Cô bé còn nói thêm trong tiếng cười vui vẻ: “Nước giúp cho chúng cháu xinh đẹp hơn!”

Hàng xóm của cô bé, Fanta Diarra, cũng vui sướng như vậy. Cô cho biết: “Chúng tôi đã ngừng việc lấy nước ở ao. Chất lượng nước từ máy bơm tốt hơn nhiều. Dù thế nào đi nữa, nước ở máy bơm luôn sạch và trong hơn!”.

Tầm nhìn của UNICEF không chỉ dừng lại ở việc xây dựng các điểm cấp nước. Việc xây dựng điểm cấp nước ở Dialangou được thực hiện cùng với hoạt động khuyến khích rửa tay bằng xà phòng, hướng dẫn duy trì và quản lý điểm cấp nước, xây nhà vệ sinh riêng cho nam và nữ ở trường, phân phát các đồ dùng vệ sinh. Thông qua gói hoạt động hoàn chỉnh này, cả gia đình chủ nhà và gia đình di dời đều được hưởng lợi từ nước sạch, cải thiện tình hình vệ sinh và sức khỏe. Ngoài ra, những công việc nhà liên quan đến nước mà phụ nữ và trẻ em gái phải làm cũng giảm bớt, điều này cũng giúp ích cho việc học hành của trẻ em gái.

Fatoumata giải thích: “Chúng tôi có nhà vệ sinh riêng cho các bé trai và bé gái. Nhưng chúng tôi cũng có đồ dùng rửa tay, xà phòng và nhiều thứ khác nữa!”.