Uluslararası kuruluşlar uyardı: Ülkeler, çocuklara yönelik şiddetin önlenmesi konusunda hedeflenen düzeyde başarı yakalayamadı

Çocuklara yönelik şiddetin önlenmesine ilişkin küresel durum raporunda, COVID-19 salgınının “yıkıcı etkisi” vurgulandı ve bu konuda daha fazla çaba göstermeleri için hükümetlere çağrıda bulunuldu.

18 Haziran 2020
girl child
UNICEF/UN0214726/Babajanyan VII Photo

Her yıl yaklaşık 1 milyar çocuk, diğer bir deyişle dünya üzerindeki çocukların yarısı; fiziksel, cinsel veya psikolojik şiddete maruz kalıyor, yaralanıyor, sakat kalıyor ve hayatını yitiriyor. Çünkü ülkeler, çocukları korumak için belirlenen stratejileri hayata geçirme konusunda başarılı olamıyor.

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), UNICEF, UNESCO, Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Çocuklara Yönelik Şiddet Özel Temsilcisi ve Çocuğa Karşı Şiddeti Önlemek için Ortaklık Ağı tarafından bugün yayımlanan raporda bu konuya yer veriliyor.

DSÖ Genel Direktörü Dr. Tedros Adhanom Ghebreyesus konu ile igili: “Çocuklara yönelik şiddetin hiçbir mazereti olamaz. Çocuğa karşı şiddeti önlemek için bulgulara dayanarak oluşturulan araçlarımız var. Bütün ülkeleri bu araçları kullanmaya davet ediyoruz. Çocukların sağlığının ve esenliğinin korunması, şu an ve gelecekte, hepimizin sağlık ve refahının korunması açısından büyük bir önem taşıyor” dedi.

2020 Çocuklara Yönelik Şiddetin Önlenmesine ilişkin Küresel Durum Raporu bu alanda hazırlanan ilk rapor olma özelliği taşımakta ve 155 ülkede “INSPIRE” strateji çerçevesi kapsamında kaydedilen ilerlemeleri ortaya koymaktadır. Bu çerçeve; çocuklara yönelik şiddeti önlemek ve ortadan kaldırmak için oluşturulan yedi stratejiyi içermektedir. Rapora göre, tüm ülkelerde bu stratejileri hayata geçirme çabalarının yaygınlaştırılması gerekiyor. Neredeyse tüm ülkelerde (%88) çocukları şiddetten korumaya yönelik temel kanunlar mevcut olsa da, ülkelerin yarısından daha azı (%47) bu kanunların güçlü bir şekilde uygulandığını ifade ediyor.

Rapor, cinayete kurban giden 18 yaşından küçük çocuklarla ilgili ilk küresel rakamları da içeriyor. Daha önceki veriler, 18-19 yaşları arasındaki kişileri kapsayan bilgilere dayanıyordu. Raporun bulgularına göre, 2017 yılında işlenen cinayetlerde yaklaşık 40.000 çocuk hayatını kaybetti.

UNICEF Genel Direktörü Henrietta Fore: “Çocuklara karşı şiddet her zaman yaygındı, fakat artık durum daha da kötüye gidebilir. Sokağa çıkma yasakları, okulların kapatılması ve hareket kısıtlamaları; çok sayıda çocuğun, okulun normal koşullarda sunduğu güvenli alan olmadan, istismarcılarıyla aynı ortamda kapalı kalmasına yol açtı. Bu dönemde ve daha sonrasında çocukları korumaya yönelik çabaların acilen arttırılması gerekiyor. Bu kapsamda sosyal hizmet çalışanlarının görevlendirilmesi ve çocuklara yönelik yardım hatlarının güçlendirilmesi de önem taşıyor” dedi.

İlerlemeler genelde düzensiz

INSPIRE stratejileri içinde en büyük ilerleme sadece okula kayıt yoluyla eğitime erişim alanında kaydedildi. Ülkelerin %54'ü okula kayıt ile yeterli sayıda ihtiyaç sahibi çocuğun eğitime erişiminin sağlandığını bildirdi. Ülkelerin %32'si ila %37'si şiddet mağdurlarının destek hizmetlerine erişebildiğini belirtirken ülkelerin %26'sı ailelere ve bakım veren kişilere yönelik destek programları uyguladı. Ülkelerin %21'inde zararlı normları değiştirmeye yönelik programlar hayata geçirildi ve ülkelerin %15'inde çocuklar için güvenli fiziksel ortamlar sağlamaya yönelik değişiklikler yapıldı.

Her ne kadar ülkelerin çoğunluğu (%83) çocuklara yönelik şiddete ilişkin ulusal verilere sahip olsa da söz konusu ülkelerin sadece %21’i bu verileri çocuklara yönelik şiddeti önlemek ve şiddete müdahale etmek amacıyla temel durumu ve ulusal hedefleri belirlemek için kullandı.

Ülkelerin yaklaşık %80'inin konuya ilişkin ulusal eylem planları ve politikaları bulunmasına rağmen, yalnızca beşte biri planları bütünüyle finanse edilebilmiş veya ölçülebilir hedeflere sahip olabilmiştir. Birçok durumda, yetersiz mesleki kapasite ile birlikte finansman eksikliği de uygulamaları yavaşlatan faktörler arasında yer almaktadır.

COVID-19 salgınına yönelik müdahale ve bu müdahalenin çocuklar üzerindeki etkisi

UNESCO Genel Direktörü Audrey Azoulay: “COVID-19 salgını nedeniyle okulların kapatıldığı dönemde, zorbalık da dâhil olmak üzere çevrimiçi şiddet ve nefrette bir artış olduğunu gördük. Çocuklar; okullar yeniden açıldığında, okula geri dönmeye korktuklarını ifade ediyorlar. Okulların tüm çocuklar için güvenli ortamlar olmasını sağlamak bizim ortak sorumluluğumuz. Okulda ve genel olarak toplumlarımızda şiddete son vermek için hep birlikte düşünüp hareket etmeliyiz.”

Okulların kapatılması da dâhil olmak üzere evde kalma tedbirleri; ailelerin ve bireylerin geleneksel destek kaynaklarına, örneğin arkadaşlarına, akrabalarına veya uzmanlara erişimini de kısıtladı. Bu durum, mağdurların, krizlerle ve günlük yaşamın yeni rutinleriyle başarılı bir şekilde başa çıkma kapasitesini daha da zorluyor. Çocuk istismarı ve eş şiddeti ile ilgili olarak yardım hatlarına yapılan çağrılarda ani artışlar kaydedildi.

Çevrimiçi topluluklar; birçok çocuğun öğrenmesi, destek alması ve oyun oynamayı sürdürmesi açısından kilit bir rol oynamaya başladı. Diğer yandan siber zorbalık, internette riskli davranışlar ve cinsel sömürü gibi zararlı çevrimiçi davranışlarda da bir artış tespit edildi. 

Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Çocuklara Yönelik Şiddet Özel Temsilcisi Najat Maalla M'jid: “Bu rapora son şeklinin verildiği dönemde uygulanan evde kalma tedbirleri ve zaten sınırlı düzeyde sunulan çocuk koruma hizmetlerinin kesintiye uğraması, çocukların çeşitli şiddet biçimleri karşısında savunmasızlığını daha da arttırdı. Bu krize müdahale etmek için çocuk haklarına ve çok sektörlü bir çerçeveye dayanan ortak bir eylem planı hazırlanması büyük bir önem taşıyor. Bunun için hükümetlerin, ikili/çok taraflı bağışçıların, sivil toplumun, özel sektörün ve çocukların harekete geçirilmesi gerekiyor. Tüm çocukların gelişebilmesi ve tam potansiyeline ulaşabilmesi için gereken koruma mekanizmalarını ve fırsatları sağlamak amacıyla, çocukların görüşleri de dinlenmeli ve dikkate alınmalıdır” dedi.

Çocukları korumaya yönelik çalışmaların hızlandırılması

DSÖ ve paydaşları; koordinasyonu geliştirmek, ulusal eylem planları hazırlamak ve uygulamak, veri toplamaya öncelik vermek ve mevzuatı güçlendirmek suretiyle INSPIRE stratejilerini tam olarak hayata geçirmek için ülkelerle birlikte çalışmaya devam edecek. Çünkü tüm ülkelerin gereken mali ve teknik desteğe erişebilmesi için küresel eylem gerekmekte. İzleme ve değerlendirme faaliyetleri, bu önleme çabalarının ihtiyaç duyan herkese ne ölçüde sunulduğunu ve ne kadar etkili olduğunu belirlemek açısından büyük bir önem taşıyor.

Çocuğa Karşı Şiddeti Önleme için Ortaklık Ağı’ndan Dr. Howard Taylor: “Çocuklara karşı şiddete son vermek, yapılacak en doğru şey olmanın yanı sıra aynı zamanda akıllıca bir yatırım ve gerçekleştirilmesi mümkün bir adımdır. Çocukları evde, okulda, çevrimiçi ortamda ve kendi çevrelerinde güvende tutacak kapsamlı ulusal eylem planlarına eksiksiz bir şekilde finansman sağlama zamanı geldi. Her çocuğun sağlıklı ve barış içinde bir yaşam süren yeni nesil yetişkinler olarak gelişebileceği, şiddetten arınmış bir dünya yaratabiliriz ve yaratmalıyız” dedi.

Editörün Notu:

Raporda kullanılan veriler; 2018 ve 2019 yılları arasında yapılan anket aracılığıyla 155 ülkeden 1000'i aşkın karar alıcının verdiği yanıtlardan elde edilmiştir. 2016'da başlatılan INSPIRE stratejik girişimi kapsamında yedi çağrıda bulunuldu: Kanunların uygulanması ve icrası; şiddeti kabul edilemez kılmak amacıyla normların ve değerlerin değiştirilmesi; çocuklar için güvenli fiziksel ortamlar oluşturulması; ailelere ve bakım veren kişilere destek sağlanması; gelirlerin, ekonomik güvenliğin ve istikrarın arttırılması; mağdurlara yönelik destek ve müdahale hizmetlerinin iyileştirilmesi; çocuklara eğitim sağlanması ve yaşam becerileri kazandırılması.

 

İlgili bağlantılar

Raporu (yalnızca İngilizce) ve yönetici özetini (İngilizce, Fransızca, Rusça ve İspanyolca) indirmek için https://who.canto.global/b/SSHOR adresini ziyaret ederek şu şifreyi kullanabilirsiniz: 490759.

 

Dünya Sağlık Örgütü, Birleşmiş Milletler sistemi içinde halk sağlığı alanına küresel liderlik etmektedir. 1948 yılında kurulan DSÖ; sağlıklı yaşamı teşvik etmek, dünyayı güvende tutmak ve savunmasız gruplara hizmet etmek için 150'yi aşkın ofisle, altı bölgede, 194 üye ülkeyle birlikte çalışmaktadır. Kuruluş; 2019-2023 dönemi için bir milyarı aşkın insanın kapsamlı sağlık güvencesine sahip olmasını sağlamayı amaçlamaktadır. Bunun yanı sıra, bir milyar daha insanı sağlıkla ilgili acil durumlardan korumayı ve ilave bir milyar insanın da sağlık ve esenliklerini arttırmayı hedeflemektedir. Dünya Sağlık Örgütü hakkında daha fazla bilgi almak için www.who.int adresini ziyaret edebilirsiniz. DSÖ'yü Twitter ve Facebook'tan takip edin.

 

Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Çocuklara Yönelik Şiddet Özel Temsilcisi, çocuklara yönelik her türlü şiddetin önlenmesi ve ortadan kaldırılması için çalışan bağımsız bir savunucudur. Özel Temsilci, çocuklara yönelik şiddetin yaşanabileceği tüm bölgeler, sektörler ve ortamlarda bir köprü görevi görür ve eylemleri teşvik eder.  2030 yılına kadar çocuklara yönelik şiddeti sona erdirmek amacıyla davranış değişikliklerini ve sosyal değişimi teşvik ederek hükümetler, ulusal kurumlar, sivil toplum kuruluşları ve çocuklar ile çalışır ve çocuklara yönelik şiddetin zararlı etkilerine yönelik farkındalığı arttırmak için siyasi desteği seferber eder. Daha fazla bilgi için: https://violenceagainstchildren.un.org/. Twitter, Facebook ve Instagram'da bizi takip edin.

 

Çocuğa Karşı Şiddetin Önlenmesi Ortaklık Ağı, BM Genel Sekreteri tarafından 2016 yılında kurulan bir kamu-özel ortaklığıdır. 420'yi aşkın paydaştan oluşur ve çocuklara karşı her türlü şiddeti sona erdirmeye yönelik savunuculuk faaliyetleri, bulguya dayalı eylemler ve yatırımlar için küresel bir platform görevi görür. Ortaklık Ağı, üç temel alana odaklanır: çocukları evde, çevrimiçi ortamda ve okullarda ve okullar vasıtasıyla güvende tutmak.

 

UNESCO, Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü'dür. Eğitim, bilim ve kültür alanlarında uluslararası işbirliği vasıtasıyla barış inşa etmeyi amaçlar. UNESCO'nun programları, BM Genel Kurulu'nun 2015 yılında kabul ettiği 2030 Gündemi'nde tanımlanan Sürdürülebilir Kalkınma Amaçlarına ulaşılmasına katkıda bu

İrtibat Kişileri

Sema Hosta
Chief of Communication
UNICEF in Türkiye
Telefon: + 90 312 454 10 10

UNICEF hakkında

UNICEF en dezavantajlı durumdaki çocuklara ulaşmak için dünyanın en zorlu kimi yörelerinde çalışmalar yürütmektedir. 190 ülkede ve bölgede herkes için daha iyi bir dünya adına tüm çocuklar için çalışıyoruz. UNICEF ve çocuklara yönelik çalışmaları hakkında daha fazla bilgi için: www.unicef.org.UNICEF’i Twitter ve Facebook’tan takip edin.