Halihazırda yüksek sıklıkta sıcak hava dalgalarına maruz kalan çocuk sayısı 559 milyondan, 2050 yılında dünya genelinde 2,02 milyara ulaşacak

LONDRA/NEW YORK, 25 Ekim 2022 – UNICEF’in yeni araştırmasına göre 559 milyon çocuk şu anda yüksek sıklıkta sıcak hava dalgasına* maruz kalıyor. 624 milyon çocuk ise uzun süreli sıcak hava dalgası, yüksek şiddetli sıcak hava dalgası veya aşırı yüksek sıcaklıklar olmak üzere diğer üç yüksek sıcaklık ölçümlerinden biriyle karşı karşıya.

Hem güney hem de kuzey yarımküredeki sıcak hava dalgalarının rekor kırdığı bir yılda, The Coldest Year Of The Rest Of Their Lives: Protecting Children From The Escalating Impacts Of Heatwaves (Hayatlarının Geri Kalanında En Soğuk Yıl: Çocukları Sıcak Hava Dalgalarının Artan Etkilerinden Korumak) başlıklı rapor, sıcak hava dalgalarının çocuklar üzerinde halihazırdaki geniş kapsamlı etkisini vurguluyor. Ayrıca küresel ısınmanın daha düşük seviyelerinde bile, sadece otuz yıl içinde, her yerde çocuklar için sıcak hava dalgalarının daha da artacağını kaçınılmaz olduğunu ortaya koyuyor.

Rapora göre, dünyanın 2050’de tahmini 1,7 derece ısınmasıyla birlikte “düşük sera gazı emisyonu senaryosu” veya yine 2050’de tahmini 2,4 derecelik ısınmasıyla “çok yüksek sera gazı emisyonu senaryosu” gerçekleşebilir. Bu senaryolardan bağımsız olarak, 2050 yılına kadar dünyadaki 2,02 milyar çocuğun tamamının yüksek sıklıkta sıcak hava dalgasına maruz kalması bekleniyor.   

The Data Collaborative for Children ortaklığında hazırlanan ve UNICEF İyi Niyet Elçisi Vanessa Nakate ve Afrika merkezli Rise Up Movement ile ortaklaşa tanıtılan raporun bulguları, küresel ısınmanın kaçınılmaz etkileri ortaya çıktıkça çocukların bağlı olduğu hizmetleri uyarlamaya yönelik acil ihtiyacın altını çiziyor. Bulgular ayrıca, daha uzun ve daha sıcak hava dalgaları ve daha yüksek aşırı sıcaklıklar da dahil olmak üzere diğer yüksek sıcaklık ölçümlerinin en kötü etkilerini önlemek için sürekli azaltım çabaları için de bir gerekçe oluşturuyor.  

UNICEF Genel Direktörü Catherine Russell, konuyla ilgili açıklamasında şunları söyledi: “Termometredeki gösterge ile birlikte sıcaklığın çocuklar üzerindeki etkileri de yükseliyor. Halihazırda her 3 çocuktan 1’i aşırı yüksek sıcaklıklara maruz kalan ülkelerde yaşıyor ve neredeyse 4 çocuktan 1’i yüksek sıklıkta sıcak hava dalgaları ile karşı karşıya ve durum daha da kötüleşecek. Önümüzdeki otuz yıl içinde daha uzun, daha sıcak ve daha sık görülen hava dalgalarından daha fazla çocuk etkilenecek ve bu durum, onların sağlıklarını ve iyilik hallerini tehdit edecek. Bu değişikliklerin ne kadar yıkıcı olacağı, şimdi alacağımız tedbirlere bağlı. Hükümetler en azından küresel ısınmayı acilen 1,5 derece ile sınırlandırmalı ve 2025 yılına kadar uyum finansmanını iki katına çıkarmalıdır. Çocukların hayatlarını, geleceklerini ve gezegenin geleceğini kurtarmanın tek yolu bu.”

Sıcak hava dalgaları, yetişkinlere kıyasla vücut sıcaklıklarını daha az düzenleyebilen çocuklar için daha zarar vericidir. Çocuklar sıcak hava dalgasına ne kadar fazla maruz kalırsa, kronik solunum rahatsızlıkları, astım ve kardiyovasküler hastalıklar da dahil sağlık sorunlarının ortaya çıkma olasılığı da o kadar artar. Bebekler ve küçük çocuklar, sıcaklığa bağlı ölüm riskinin en yüksek olduğu gruptur. Sıcak hava dalgaları çocukların çevrelerini, emniyetlerini, beslenmelerini ve suya erişimlerini, eğitimlerini ve gelecekteki geçim kaynaklarını da etkileyebilir.

Rapor, uzun süreli sıcak hava dalgalarının şu anda 538 milyon, diğer bir deyişle dünya üzerindeki çocukların yüzde 23’ünü etkilediğini ortaya koyuyor. Bu sayı, 2050’de 1,7 derecelik ısınma durumunda 1,6 milyar; 2,4 derecelik ısınmada ise 1,9 milyara ulaşacak. Rakamlar, küresel ısınmayı kontrol altına almak ve hayatları korumak için acil ve radikal emisyon azaltım ve uyum tedbirlerinin önemini vurguluyor.

Milyonlarca çocuk, küresel ısınmanın ulaştığı seviyeye bağlı olarak yüksek şiddetli sıcak hava dalgalarına ve aşırı yüksek sıcaklıklara maruz kalacak. Kuzey bölgelerdeki, özellikle de Avrupa’daki çocuklar, yüksek şiddetli sıcak hava dalgalarında en çarpıcı artışlarla karşı karşıya kalacak ve 2050 yılına kadar Afrika ve Asya’daki tüm çocukların neredeyse yarısı, sürekli olarak aşırı yüksek sıcaklıklara maruz kalacak.

Şu anda 23 ülke, aşırı yüksek sıcaklıklara maruz kalan çocuklar bakımından en yüksek kategoride. Bu sayı, 2050 itibarıyla düşük emisyon senaryosunda 33 ülkeye ve çok yüksek emisyon senaryosunda 36 ülkeye çıkacak. Burkina Faso, Çad, Mali, Nijer, Sudan, Irak, Suudi Arabistan ve Hindistan, her iki senaryoda da en yüksek kategoride kalması beklenen ülkeler arasında yer alıyor.

İklim aktivisti ve UNICEF İyi Niyet Elçisi Vanessa Nakate konuyla ilgili açıklamasında şunları söyledi: “2022’nin iklim şokları, artarak ve hızla yaklaşan tehlike hakkında güçlü bir uyarı işareti verdi. Sıcak hava dalgaları net bir örnek. Bu yıl dünyanın neredeyse her köşesinde en sıcak yıl olsa da, muhtemelen hayatımızın geri kalanının en soğuk yılı olacak. İbre gezegenimize dönerken henüz dünya liderlerimiz terlemeye başlamadı. Bizim için tek seçenek, gittiğimiz rotayı düzeltmek için onların üzerlerindeki sıcaklığı arttırmaya devam etmektir. Dünya liderleri bunu COP27’de her yerdeki çocuklar, özellikle de en çok etkilenen yerlerdeki en savunmasız durumdaki çocuklar için yapmalıdır. Bu rapor, tedbir almadıkları takdirde ve çok yakında, sıcak hava dalgalarının şu andakinden daha da sertleşeceğini açıkça ortaya koyuyor.”

UNICEF hükümetlere aşağıdaki çağrılarda bulunuyor: 

• Sosyal hizmetleri uyarlayarak çocukları iklimin getirdiği yıkımdan KORUYUN. Her ülke, çocukları ve gençleri korumak için su, sanitasyon ve hijyen (WASH), sağlık, eğitim, beslenme, sosyal koruma ve çocuk koruma gibi kritik sosyal hizmetleri korumalıdır. Örneğin, gıda sistemleri, tehlikeler karşısında ayakta kalabilecek ve sağlıklı beslenmeye sürekli erişimi sağlayacak şekilde güçlendirilmelidir. Çocuklarda, annelerde ve savunmasız durumdaki topluluklarda şiddetli kötü beslenme sorununun erken önlenmesi, tespiti ve tedavisine yönelik yatırımlar arttırılmalıdır. COP27’de, uyuma ilişkin kararlarda çocuklara ve haklarına öncelik verilmelidir.
• Çocukları iklimin değiştiği bir dünyada yaşamaya HAZIRLAYIN. Her ülke, çocuklara ve gençlere iklim değişikliği eğitimi, afet risk azaltımı eğitimi, yeşil beceriler eğitimi ve iklim politikası oluşturma sürecine anlamlı katılımları ve süreci etkilemeleri için fırsatlar sağlamalıdır. COP27’de ülkeler, İklim Güçlendirme Eylem planında çocukların iklim eğitimine ve güçlenmesine odaklanmayı arttırdıklarını, bunu benimsediklerini ve gençlerin kapasitesini geliştirmek için daha önceki taahhütlerini uyguladıklarını göstermeli.
• İklim finansmanı ve kaynaklarda çocuklara ve gençlere ÖNCELİK VERİN. Gelişmiş ülkeler, 2030 yılına kadar uyum için yılda en az 300 milyar dolarlık finansmanın bir adımı olarak, uyum finansmanını 2025 yılına kadar yılda en az 40 milyar dolar olarak iki katına çıkarma konusunda COP26’da varılan anlaşmayı yerine getirmelidir. Uyum finansmanı tüm iklim finansmanının yarısını oluşturmalıdır. COP27, çocukların ve topluluklarının dayanıklılığını eylem ve destek tartışmalarının merkezine yerleştirerek, kayıp ve zarar konusundaki ilerlemenin önünü açmalıdır.
• Sera gazı emisyonlarını önemli ölçüde azaltarak ve 1,5 derece hedefini canlı tutarak iklim felaketini ÖNLEYİN. Emisyonların bu on yılda %14 oranında artması ve bizi, felaket düzeyine varan küresel ısınma yoluna sokması bekleniyor. Tüm hükümetler, iddialı hedeflerini ve eylemlerini arttırmak için ulusal iklim planlarını ve politikalarını yeniden gözden geçirmeli. Isınmanın 1,5 derecenin üzerine çıkmaması için 2030 yılına kadar emisyonları en az %45 oranında azaltmaları gerekiyor.