Kırılgan Durumdaki Çocukları Koronavirüsün Etkilerinden Korumak için Eylem Planı

Acilen gerekli adımlar atılmadığı takdirde, bu sağlık krizi, çocuk hakları krizine dönüşebilir. Toplumlarda yaşanan aksamalar, çocuklar üzerinde ciddi bir etkiye sahip olup onların güvenliklerini, refahlarını ve geleceklerini etkilemektedir. Çatışmalar nedeniyle yerinden edilen çocuklar, engelli çocuklar ve şiddet riski altında olan kız çocukları da dâhil olmak üzere milyonlarca kız ve erkek çocuğunun öğrenmeye devam etmesini, sağlıklı ve güvende olmasını sadece birlikte çalıştığımız takdirde sağlayabiliriz. 

UNICEF, aşağıda belirtilen atımları atmak için küresel bir eylem çağrısında bulunuyor:

1. Çocukların sağlığı korunmalıdır.

Sağlık sistemlerini desteklemeye yönelik uluslararası çabalar, virüsle savaşılmasına önemli bir katkıda bulunacaktır. Sağlık sistemlerini güçlendirmeye yönelik çabalar kapsamında sarf malzemeleri ve koruyucu ekipmanlar salgından etkilenen toplumlara ulaştırılacak ve sağlık çalışanlarına koronavirüs hastalığını önlemek, teşhis ve tedavi etmek için eğitim verilecektir. Bununla birlikte, üzerinde aşırı yük bulunan sağlık sistemleri, COVID-19 nedeniyle hastalanan kişilerden daha fazla insanı tehdit etmektedir. 

Dünyanın en yoksul bölgelerinde, zatürree, sıtma ve ishal gibi hastalıklara karşı korunmak için gereken hizmetler de dâhil olmak üzere, temel hizmetlere ihtiyaç duyan çocuklar bu hizmetlere erişememe riski ile karşı karşıya kalmaktadır. Sağlık sistemlerinin kapasitesi aşıldıkça, giderek daha çok sayıda bebek ve çocuk, önlenebilir hastalıklardan dolayı hayatını kaybedebilir.

UNICEF; hükümetleri ve paydaşları hayat kurtarıcı anne, yenidoğan ve çocuk sağlığı hizmetlerini sürdürmeye davet ediyor. Diğer bir deyişle, COVID-19'un ortaya çıkardığı acil ihtiyaçlar karşılanırken çocukların hayatta kalmasını ve gelişmesini sağlayan önemli sağlık müdahalelerinin de (aşılar vb.) devam ettirilmesi gerekiyor. COVID-19'a karşı olan bu müdahalemizde, uzun vadede sağlık sistemlerini güçlendirmeyi hedeflemeliyiz. 

2.    Savunmasız çocukların suya, sanitasyona ve hijyen olanaklarına erişebilmesi sağlanmalıdır.

“Doğru bir şekilde el yıkayarak ve hijyen kurallarına uyarak kendimizi ve diğer insanları korumak hiç bu kadar önemli olmamıştı. Fakat çok sayıda çocuk, su ve hijyen tesisleri gibi temel hizmetlere dahi erişemiyor.

Bazı çocuklar, uzak bölgelerde veya suyun kirli olduğu ya da arıtılmadığı yerlerde yaşadıkları için temiz suya erişememektedir. Bazı çocuklar ise evleri olmadığı, gecekonduda veya sokakta yaşadıkları için bu olanaklardan yararlanamamaktadır.

UNICEF, hükümetleri bu çocuklara öncelik vermeye davet ediyor. Daha çok sayıda kız ve erkek çocuğuna su, sanitasyon ve hijyenle ilgili temel hizmetleri ulaştırmak için  acilen finansman ve destek çağrısında bulunuyoruz. 

3.    Çocukların öğrenmeye devam etmeleri sağlanmalıdır.

COVID-19 salgınının yayılmasını önlemek amacıyla dünyanın dört bir yanında okullar kapatılırken, ebeveynler, bakım veren kişiler ve eğitimciler, çocukların öğrenmeye devam etmesini sağlamak için yeni yollar bulmaktadır. Bununla birlikte, tüm kız ve erkek çocukları, internete, kitaplara veya okul malzemelerine sahip değil.

Bütün çocukların öğrenim olanaklarına eşit ölçüde erişebilmesini sağlamak için bundan daha fazlasını yapmamız gerekiyor. UNICEF; hükümetleri, teknoloji içermeyen çözümler veya düşük teknolojili çözümler de dâhil olmak üzere, evde eğitim seçeneklerini yaygınlaştırmaya, uzak ve kırsal bölgelerde internete bağlanabilirliğe öncelik vermeye davet ediyor. 800 milyonu aşkın çocuk, okuldan uzak kaldığı için, şu anda eğitime ayrılan ulusal fonları başka kanallara yönlendirmek için doğru bir zaman değil. UNICEF ve paydaşları; çocuklar arasındaki dijital ayrımı ortadan kaldırmak ve nerede olurlarsa olsunlar tüm çocukların öğrenmeye devam etmesini sağlamak için birlikte çalışmayı sürdürecek.

4.   İhtiyaçlarını karşılamaları ve çocuklarına bakabilmeleri için ailelere destek olunmalıdır.  

COVID-19'un sosyo-ekonomik etkileri en çok, dünyanın en zor durumdaki çocukları tarafından hissedilecektir. COVID-19 salgınına müdahale amaçlı alınan önlemler, birçoğu hâlihazırda yoksulluk içinde yaşayan bu çocukları daha da zor duruma sokabilir.

Milyonlarca aile, geçim kaynaklarını ve gelirlerini koruma mücadelesi verirken, hükümetler, ailelerin hayat kurtaran sağlık, beslenme ve eğitim imkanlarına erişimini sağlayan programlar ve politikalardan oluşan sosyal koruma önlemlerini arttırmalıdır.

Sosyal koruma; nakit transferleri ile gıda ve beslenme desteklerini içermektedir. Bu kapsamda hükümetler ayrıca, mevcut iş süreçlerinin devam ettirilmesine yardımcı olmakta ve çalışan ebeveynleri desteklemek için işverenlerle birlikte çalışmaktadır.

COVID-19 salgınının ve bu salgına yönelik müdahalenin sosyal ve ekonomik etkilerini hafifletmek için acil bir eylem oluşturmazsak, halihazırda zorluk içinde yaşayan on milyonlarca çocuk yoksulluğa düşecektir.

5.    Çocuklar şiddet, sömürü ve istismardan korunmalıdır

Toplumlar işlevlerini yitirdikçe, hâlihazırda şiddet, sömürü ve istismar riski altında olan çocuklar daha da savunmasız hale gelecektir.

Sosyal ve ekonomik karmaşa, kız çocuklarının erken yaşta evlilik, hamilelik ve toplumsal cinsiyete dayalı şiddete maruz kalma riskini arttıracaktır. Evde veya çevrimiçi ortamda şiddete maruz kalan çocukların, sosyal izolasyon tedbiri nedeniyle destek hizmetlerine erişimi de güçleşecektir. Hastalık stresi, damgalanma korkusu ve ekonomik baskı, istikrarsız aile ve toplum yapılarını daha da kötüleştirecektir.

Bu salgının, çocukların korunmadığı bir krize dönüşmesini önlemeliyiz. Hükümetlerin, sosyal mesafe ve diğer COVID-19 müdahale önlemlerini planlarken, ayrımcılık ve damgalanma ile karşı karşıya olanlar da dâhil olmak üzere, kız çocuklarına ve korunmasız çocuklara özgü riskleri göz önünde bulundurmaları gerekmektedir. Hastalık nedeniyle geçici olarak ebeveynlerinden ayrılabilecek çocukları desteklemeli, koruma talep eden ve zihinsel sağlığa yönelik çözüm arayışında olanların sayısındaki artışa karşı hazırlıklı olabilmek için birlikte çalışmalıyız.

6.    Mülteci ve göçmen çocuklar ile çatışmalardan etkilenen çocukları koruyun

Mülteci, göçmen ve çatışmalardan etkilenen çocuklar, salgın haricinde, güvenlik ve refahlarına yönelik her gün birçok tehditle karşı karşıya kalmaktadır. Bu kız ve erkek çocuklarının birçoğunun temel sağlık hizmetlerine ve imkânlarına erişimi son derece sınırlıdır, dar alanlardaki yaşam koşulları da sosyal mesafe tedbiri alınmasını olanaksız kılmaktadır.

COVID-19 salgınına müdahale edilirken insani ihtiyaçlar unutulmamalıdır. Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri, sınır tanımayan ortak bir düşmana karşı hep birlikte mücadele etmek için küresel ateşkes çağrısında bulunmuştur. Savaşların yakıp yıktığı ülkelerdeki sağlık sistemleri zaten çökmek üzeredir. Ailelerinden ve evlerinden koparılmış en kırılgan durumdaki çocukları desteklemek, onların haklarını gözetmek ve onları virüsün yayılmasından korumak için küresel toplum bir araya gelmelidir.