2010’dan bu yana çatışma ortamlarındaki çocukların karşılaştığı ve doğrulanmış 170 bini aşkın ağır ihlalin yaşandığı ‘ölümcül dönem’ 2019’un sonu itibariyle onuncu yılını geride bırakıyor.

NEW YORK, 30 Aralık 2019 – UNICEF tarafından bugün yapılan açıklamada dünyanın dört bir yanında süren çatışmalarda çocukların en ağır bedeli ödemeye devam ettikleri belirtildi. İçinde bulunduğumuz on yılın başından bu yana Birleşmiş Milletler (BM) çatışma ortamlarındaki çocuklara yönelik 170 binden fazla ağır ihlalin gerçekleştiğini teyit etmektedir. Bu da son 10 yıl içinde her gün 45’i aşkın ihlal olayı gerçekleştiği anlamına gelmektedir.

Çocuk Haklarına dair Sözleşme’nin kabul edildiği 1989 yılından bu yana çatışma yaşanan ülke sayısı en yüksek düzeye ulaşmıştır. Onlarca şiddetli silahlı çatışma yüzünden çocuklar ölmekte, yaralanmakta ve evlerini terk etmek zorunda kalmaktadır.

UNICEF Genel Direktörü Henrietta Fore: “Dünyanın çeşitli yerlerindeki çatışmalar artık daha uzun sürmekte, daha çok kan dökülmesine neden olmakta ve daha çok sayıda genç insanın ölümüne yol açmaktadır. Çocuklara yönelik saldırılar artarak sürerken, savaşan taraflar savaşın en temel kurallarından birini umursamamaktadır: Çocukların korunması. Çocuklara yönelik olup manşetlere çıkan ve büyük öfkeye yol açan her şiddet eyleminin yanısıra, bildirilmeden kalan çok sayıda başka olay da gerçekleşmektedir.”

2018 yılında BM çocuklara yönelik 24 binden fazla ağır ihlal olayını teyit etmiştir. Bu ağır ihlaller arasında öldürme, sakatlama, cinsel şiddet, kaçırma, insani yardımlara erişimi engelleme, çocukların silah altına alınması, okul ve hastanelere yönelik saldırılar yer almaktadır. İzleme ve raporlamaya yönelik çabalar güçlendirilmekle beraber, yukarıda verilen sayının 2010 yılında kayıtlara geçen olay sayısının iki buçuk katından fazla olduğu da görülmektedir.

2018 yılı içinde 12 binden fazla sayıda çocuk öldürülmüş ya da sakat bırakılmıştır. Silahlı çatışmalardaki çocuk kayıplarının büyük çoğunluğu hava saldırılarının yaygınlaşmasından, mayın, havan topu, patlayıcı madde kullanımının artarak sürmesinden, roket saldırılarından, misket bombalarından ve topçu mermilerinden kaynaklanmaktadır.

Çocuklara yönelik saldırılar ve şiddet 2019 yılında da kesilmemiştir. BM, 2019 yılının ilk yarısında çocuklara yönelik gerçekleştirilen 10 binden fazla ihlal olayını doğrularken geçek sayının bundan çok daha fazla olduğu tahmin edilmektedir.

• Ocak’ta,  Suriye’nin kuzeyinde ve doğusunda şiddet, yerinden edilme ve aşırı kış koşulları gibi nedenlerden dolayı en az 32 çocuk yaşamını yitirdi.
• Şubat’ta, Kongo Demokratik Cumhuriyeti’nin doğusundaki Ebola tedavi merkezlerine yönelik şiddetli saldırılar meydana geldi ve bu saldırılar yıl boyunca sürdü.
• Mart’ta, Mali’de Mopti bölgesinde bulunan Ogossagau köyüne silahlı bir grup tarafından düzenlenen saldırıda 85’i çocuk olmak üzere 150’den fazla insan öldü; Sobanou-Kou’ya yönelik bir başka saldırıda ise 24 çocuk yaşamını yitirdi.
• Nisan’da, Yemen’in Sana’a kentinde iki okul yakınında meydana gelen bir patlamada 14 çocuk öldü ve 16 çocuk ağır yaralandı; bu ülkedeki çatışmaların doğrudan bir sonucu olarak her beş okuldan birinde eğitim yapılamıyor.
• UNICEF, Mayıs ayında hükümetlere kendi vatandaşı olan ya da kendi vatandaşlarından doğan ve Suriye’nin kuzeydoğusundaki kamplarda ya da gözetim merkezlerinde tutulan çocukları ülkelerine geri kabul etmeleri çağrısında bulundu. Hemen hemen 20 bini Irak’tan olmak üzere 60 farklı ülkeden 28 bin yabancı çocuk ülkenin kuzeydoğusunda sıkışıp kalmış durumdadır. Aynı ay içinde, Myanmar’ın Rakhine Eyaletinde tırmanan şiddet olayları sonucunda ölen ve yaralanan çocuklar olduğu bildirildi.
• Haziran’da, Konduga, Borno Nijerya’da futbol karşılaşması izleyenlerin bulunduğu bir yerde 30 kişinin öldüğü ve 48 kişinin yaralandığı patlamalarda, üç çocuk canlı bomba olarak kullanıldı. Haziran ayının ilk iki haftası içinde Sudan’daki protesto gösterileri sırasında en az 19 çocuğun yaşamını yitirdiği, 49 çocuğun da yaralandığı belirtildi.
• Temmuz’da, Afganistan’ın Kabil kentinde bir okulda hasar yaratan ölümcül bir patlama sonucunda çok sayıda çocuk yaralandı. Aynı ayın sonlarına doğru Güney Sudan’ın kuzey bölgesindeki silahlı muhalif gruplar ellerindeki 32 çocuğu serbest bıraktı. Ne var ki UNICEF’in tahminlerine göre ülkede binlerce çocuk hala silahlı güçler ve gruplar tarafından kullanılmaktadır. 
• Ağustos ayının tek bir hafta sonunda Suriye’nin kuzeybatısındaki hava saldırılarında 16’sı çocuk, 12’si de kadın olmak üzere 44 sivilin öldüğü bildirildi.
• Eylül’de UNICEF tarafından yapılan açıklamada Yemen’de 2 milyon çocuğun okul dışı kaldığı belirtildi. Bunların arasında 2015 yılı Mart ayında şiddetin tırmanmasıyla birlikte okullarından ayrılan yaklaşık yarım milyon çocuk da yer alıyor.
• Ekim’de, Suriye’nin kuzeydoğusunda şiddetin tırmanması sonucunda 5 çocuk hayatını kaybederken, 26 çocuk da yaralandı. Bu son olayla birlikte yılın ilk 9 ayında Suriye’de yaşamını yitiren çocuk sayısı 657’ye, yaralanan çocuk sayısı da 324’e ulaştı.
• Kasım’da UNICEF tarafından yapılan açıklamada Kamerun’un kuzeybatı ve güneybatı bölgelerinde üç yıldır sürmekte olan şiddet ve istikrarsızlık ortamı sonucunda 850 bin çocuğun okula gidemediği ve 59 bin gencin de de yerinden edildiği belirtildi.
• Aralık ayının başlarında Burkina Faso’da silahlı bir kişinin bir ibadet yerinde açtığı ateş sonucunda 5 çocuk öldü. Yaklaşık yarım milyon çocuğun çatışmalardan etkilendiği Ukrayna’nın doğusunda bu yıl içinde okullara yönelik 36 saldırının gerçekleştiği bildirildi. Bu okullardan biri tam 15 kez hasar görmüş durumda.
• Aralık ayının ortalarında UNICEF tarafından yapılan açıklamada Afganistan’da 2019 yılının ilk 9 ayı içinde her gün ortalama dokuz çocuğun öldürüldüğü ya da yaralandığı belirtildi.

UNICEF savaşan tüm taraflara uluslararası hukuk çerçevesindeki yükümlülüklerini yerine getirmeleri, çocuklara yönelik ihlallere, okul, hastane ve su şebekesi gibi sivil altyapıları hedef alan saldırılara derhal son vermeleri çağrısında bulunmaktadır. UNICEF ayrıca devletlerden de savaşan taraflar üzerindeki etkilerini çocukların korunması adına kullanmaları talebinde bulunmaktadır.

UNICEF bu ülkelerin tümünde en güç durumdaki çocuklara sağlık, beslenme, eğitim ve çocuk koruma hizmetleri sağlanması için ortaklarıyla birlikte çalışmaktadır.

###

Editörlere notlar:

Altı ağır ihlal: Çocukların öldürülmesi ve sakat bırakılması; çocukların silahlı güçler ve gruplar tarafından silahlandırılması ve kullanılması; çocuklara yönelik cinsel şiddet; okullara ya da hastanelere yönelik saldırılar; çocuk kaçırma; çocuklara insani yardım ulaştırılmasının engellenmesi.

Multimedya materyalleri için: https://weshare.unicef.org/Package/2AMZIFI7QW8B

UNICEF’in çatışma ortamlarındaki çocuklara yönelik çalışmaları hakkında daha fazla bilgi için: uni.cf/childrenunderattack