Investimet për arsim më cilësor janë prioriteti kombëtar i Malit të Zi
Asambleja e Përgjithshme e Kombeve të Bashkuara shpalli 24 janarin si Ditën Ndërkombëtare të Arsimit, në shenjë kremtimi të rolit të arsimit në paqe dhe zhvillim.
- Gjendet në:
- Crnogorski
- English
- Shqip
PODGORICE, 24 janar 2023 – Me rastin e Ditës Ndërkombëtare të Arsimit, që festohet sot në mbarë botën, Ministria e Arsimit, OJQ Shoqata e Mësimdhënësve, OJQ Prindërit dhe UNICEF bëjnë thirrje për prioritizimin e investimeve në arsim për të përmirësuar urgjentisht cilësinë dhe qasjen në arsim për të gjithë nxënësit.
Ministria e Arsimit thekson se Mali i Zi po i jep prioritet arsimit. Ata kane njoftuar se në periudhën e ardhshme do të zhvillohet një dokument kyç – një strategji gjithëpërfshirëse e reformës në arsim. Do të tregojë se ne jemi gati për veprime të guximshme për të siguruar një mjedis të sigurt dhe të shëndetshëm për të mësuar dhe rezultate më të mira të të mësuarit.
Do të tregojë se ne jemi të gatshëm të mbështesim mësuesit dhe të përmirësojmë statusin e tyre ekonomik dhe social, si dhe të maksimizojmë përfitimet e revolucionit digjital për arsimin publik dhe të investojmë në mënyrë më efikase dhe të drejtë.
“Përmes partneritetit me Bankën Evropiane të Investimeve, Bankën e Këshillit të Evropës, Bankën KfW dhe Ambasadën e SHBA në Mal të Zi, Ministria e Arsimit ka siguruar tashmë financimin për ndërtimin e nëntë institucioneve të reja parashkollorë dhe katër shkollave të reja fillore, si dhe përmirësimin e efiçiencës energjetike të dhjetëra objekteve parashkollore dhe shkollore në vitet e ardhshme. 11 milionë euro shtesë janë dhënë për këtë qëllim nga Fondi i Investimeve të Ballkanit Perëndimor dhe donatorë shumëpalësh, dhe ministria do të vazhdojë të sigurojë fondet shtesë të nevojshme për reformën e sistemit arsimor edhe në të ardhmen”.
UNICEF kujton gjetjet kryesore të Analizës së Sektorit të Arsimit 2015-2020 të nisur së fundmi, të cilat tregojnë: se dy në çdo tre fëmijë në Mal të Zi ndjekin shkollat fillore me infrastrukturë të pamjaftueshme; se ka mesatarisht 16 nxënës për kompjuter në shkollat fillore dhe të mesme; që vetëm një në katër mësues ndjekin programe për zhvillim profesional; dhe se fëmijët që rriten në varfëri ndjekin kopshtin, shkollën fillore dhe të mesme në një shkallë shumë më të ulët se moshatarët e tyre.
“Sot është një thirrje për veprim. Mali i Zi duhet të sigurojë urgjentisht fonde për financimin e objekteve të reja shkollore dhe parashkollore dhe për pajisjen e duhur të të gjitha shkollave me teknologji të reja. Investimi i më shumë burimeve në zhvillimin e vazhdueshëm profesional të të gjithë mësuesve është një domosdoshmëri nëse Mali i Zi dëshiron të arrijë cilësi më të mirë të arsimit. Së fundi, për të reduktuar varfërinë në Mal të Zi, arsimi me cilësi të lartë duhet t'u ofrohet të gjithë fëmijëve nga familjet e varfra, Rome dhe fëmijëve me aftësi të kufizuara që në vitet e para të jetës”.
OJQ Shoqata e Mësimdhënëseve kujton se të gjitha problemet në shoqëri burojnë nga mungesa e edukimit dhe se ofrimi i arsimit cilësor për çdo fëmijë është detyra kryesore e çdo shoqërie.
“Dita Ndërkombëtare e Arsimit është një kujtesë për Malin e Zi që të investojë urgjentisht në objektet shkollore, si dhe në stafin mësimdhënës, në mënyrë që t'i bëjë ata më kompetentë dhe të motivuar për të përballuar sfidat e arsimit në shekullin e 21-të. Kjo është një ditë për t'i bërë thirrje Malit të Zi për të krijuar kushte më të mira pune dhe për të përmirësuar vazhdimisht statusin e mësuesve në shoqëri, si dhe për të promovuar pjesëmarrjen e rregullt të profesionistëve në krijimin e politikave arsimore. Dita Ndërkombëtare e Arsimit është një kujtesë se përparimi i shoqërisë varet plotësisht nga mbështetja dhe gjithëpërfshirja dhe cilësia e arsimit, të arritshme për çdo fëmijë në Mal të Zi. Progresi mund të arrihet vetëm përmes investimeve të vazhdueshme dhe të planifikuara nga vendi në arsim”.
Shoqata e Prindërve i bën thirrje qeverisë që të rrisë investimet për sistemin arsimor dhe t'i kushtojë vëmendje të veçantë jo vetëm përmirësimit të infrastrukturës, por edhe sigurimit të fondeve të qëndrueshme për nevojat bazë të nxënësve dhe institucioneve arsimore – ngrohje dhe transport.
“Fëmijët tanë përpos që nuk kanë hapësirë të mjaftueshme nëpër shkolla, shpesh ndodhen në klasa të ftohta apo gjysmë të ftohta. Atyre u mungon transporti për të shkuar në shkollë, ndërsa mësuesve u mungojnë materialet bazë për punë. Kujtojmë gjithashtu çështjet e sigurisë që po diskutohen çdo ditë në publik dhe në media për shkak të rasteve specifike të dhunës së bashkëmoshatarëve dhe vandalizmit, megjithëse programet e Ministrisë së Arsimit përfshijnë forcimin e niveleve të sigurisë. Megjithatë, mjetet për këtë qëllim ende nuk janë zotuar”.
Ajo kujtoi gjithashtu se kemi pritur shumë gjatë për reforma konkrete arsimore në lidhje me përshtatjen e programeve dhe planeve të mësimdhënies me rrethanat aktuale të jetesës së shekullit të 21-të dhe me nevojat e nxënësve.
Sofija Ivanović, reportere e re e UNICEF në Mal të Zi, bëri thirrje për sigurimin e mjeteve të nevojshme studimore për fëmijët me aftësi të kufizuara dhe për organizimin e arsimit shtesë për mësuesit në mënyrë që ata të mund të ofrojnë arsim cilësor dhe gjithëpërfshirës për çdo fëmijë në Mal të Zi.
“Për mua, si një person pa shikim, ekzistojnë tre sfida kryesore në arsim. Së pari, ka mungesë të mësuesve të arsimuar që mund të ofrojnë mësimdhënie cilësore dhe gjithëpërfshirëse. Së dyti, mungojnë mjetet për asistencë dhe mësimdhënie, si kompjuterët me mbështetje të të folurit dhe fletoret Braille, të cilat ndihmojnë personat pa shikim të mësojnë më lehtë. Së treti, mungojnë defektologët e të gjitha profileve që mund t'u mësojnë njerëzve pa shikim aftësitë e ndryshme të nevojshme për një jetë të pavarur me dinjitet. Të gjitha këto sfida mund të tejkalohen përmes edukimit të duhur të kuadrit mësimor ekzistues, si dhe përmes investimeve në një infrastrukturë adekuate për punë me personat me aftësi të kufizuara”.
Asambleja e Përgjithshme e Kombeve të Bashkuara shpalli 24 janarin si Ditën Ndërkombëtare të Arsimit, në shenjë kremtimi të rolit të arsimit në paqe dhe zhvillim.
Nën temën "Investoni në njerëz, jepni përparësi arsimit", dita e arsimit të këtij viti po sheh thirrje për mbajtjen e mobilizimit të fortë politik rreth arsimit dhe për shndërrimin e angazhimeve dhe nismave globale në veprim që do të sjellin ndryshime pozitive në jetë për të gjithë fëmijët.
Me këtë rast, UNICEF po bën thirrje globalisht për investime urgjente në mësim për çdo fëmijë dhe paralajmëron drejtuesit e sektorit publik dhe privat se kompanitë dhe sektori publik së shpejti do të përballen me mungesë të fuqisë punëtore të kualifikuar nëse nuk e trajtojmë krizën e të mësuarit.
