Više od 90 beba umire svake sedmice u Evropi i centralnoj Aziji od uzroka povezanih sa zagađenjem vazduha

5. septembar 2023.– Više od 5.800 dece i tinejdžera u Evropi i centralnoj Aziji umrlo je 2019. godine od uzroka povezanih sa zagađenjem vazduha. Ogromna većina - 85 posto - umrla je pre svog prvog rođendana, što je ekvivalent 90 beba sedmično, prema novoj analizi podataka sadržanoj u rezimeu politike koji je danas objavio UNICEF.

“Kada je u pitanju zagađenje vazduha, najsitnija pluća nose najveći teret, izazivajući pustoš po zdravlje i razvoj dece, ponekad ih koštajući života”, rekla je Regina de Dominicis, regionalna direktorka UNICEF-a za Evropu i centralnu Aziju.

“Smanjenje zagađivača vazduha i izloženosti dece toksičnom vazduhu ključno je za zaštitu njihovog zdravlja i društva, što dovodi do smanjenja troškova zdravstvene zaštite, poboljšanog učenja, povećane produktivnosti i sigurnijeg, čistijeg okruženja za sve.”

Počeci bez daha: alarmantan uticaj zagađenja vazduha na decu u Evropi i Centralnoj Aziji napominje da su deca izložena zagađenju vazduha u povećanom riziku od teških zdravstvenih problema, uključujući akutne respiratorne infekcije poput upale pluća, posebno opasne za bebe i malu decu.

Udisanje zagađenog vazduha uzrokuje dugotrajna oštećenja dečjih pluća, što dovodi do povećanog rizika od astme i hroničnih respiratornih i kardiovaskularnih bolesti i bolesti uključujući rak. Zagađenje vazduha može dovesti do neuroloških poremećaja kasnije u životu kao rezultat ranog oštećenja dečjeg mozga, navodi se u rezimeu politike.

Deca su fizički više izložena zagađenju vazduha od odraslih jer dišu duplo brže i često na usta, unoseći više zagađivača. Često su bliže tlu gde se nakupljaju zagađivači. Deca su fiziološki osetljivija na zagađenje vazduha od odraslih jer su njihov mozak, pluća i drugi organi izloženi upali i oštećenjima tokom perioda brzog razvoja, navodi se u kratkim napomenama.

U Evropi i centralnoj Aziji, zagađenje vazduha – PM 2,5 i PM 10 – uglavnom je uzrokovano stambenim i poslovnim praksama, uključujući korišćenje uglja i drugih fosilnih goriva za grejanje i kuvanje.

Kako bi sprečio pogoršanje kvaliteta vazduha, UNICEF poziva vlade da ojačaju politike i investicije kako bi ubrzali prelazak na čistu, efikasnu energiju i transport u svim sektorima. Ovo uključuje podršku energetskoj efikasnosti i pristupu čistoj energiji, obučavanje stručnjaka primarne zdravstvene zaštite za pregled dece i otkrivanje bolesti povezanih sa zagađenjem vazduha, te povećanje i ubrzavanje planova za smanjenje zagađenja vazduha na nacionalnom i opštinskom nivou.

Kako bi zaštitio decu od izloženosti, UNICEF poziva vlade da uspostave i održavaju sisteme za praćenje kvaliteta vazduha u blizini vrtića i škola, te daju informacije javnosti, navodeći nivoe zagađenja vazduha koji su opasni za decu i trudnice.

UNICEF radi u zemljama širom Evrope i Centralne Azije na prikupljanju dokaza o rasprostranjenosti i uticaju zagađenja vazduha, i pomaže u razvoju i sprovođenju rešenja za zaštitu dece od daljeg izlaganja.

#####

Napomene za urednike

Regionalne procene su zasnovane na novoj analizi podataka iz Globalnog opterećenja bolesti 2019. UNICEF će objaviti nove globalne podatke kasnije ove godine.

UNICEF pozdravlja predlog Evropske komisije za uvođenje novih ambicioznih standarda kvaliteta vazduha i poziva članove Evropskog parlamenta da usvoje tekst sa standardima koji su u potpunosti usklađeni sa WHO Air Quality Guidelines do 2030.