Nëna që ka fëmijën e parë vlerëson mbështetjen e infermiereve që realizojnë vizita në shtëpi
Jehona Hyseni mbështetej tek infermieret për këshillat lidhur me gjidhënien, si dhe lidhur me dilemat tjera me të cilat është përballur gjatë rrugëtimit të saj si prind.
Jehona, e cila është nga Vushtrria, është nënë e re e një fëmije pesë muajsh, mirëpret infermieret e vizitave shtëpiake.
Gjithandej shiheshin e dëgjoheshin buzëqeshjet dhe të qeshurat e saj dhe të infermiereve Adlije Kurti, Merita Ferati dhe Laura Fejza.
“Këto infermiere na kanë shpëtuar mua dhe djalin tim!”, thotë Jehona duke qeshur, gjersa ndante tregimin e saj rreth bërjes nënë e re gjatë periudhës së pandemisë COVID-19, dhe e cila nuk kishte fare përvojë se si të kujdesej për fëmijën e saj.
“Kisha shumë frikë dhe mëdyshje. Edhe kur më dhembte pak stomaku, qoftë edhe nga ushqimi, kisha frikë se mos po i ndodhte diçka fëmijës”, thotë Jehona, por për të gjitha pyetjet ajo thotë se ka marrë përgjigje nga infermieret e vizitave shtëpiake.
Ajo thotë se ka kontaktuar shpesh infermierët me telefon, pasi nuk kishte zgjidhje tjetër për shkak të masave të bllokimit kundër përhapjes së virusit COVID-19.
“Unë i kontaktoja ato për çdo gjë, edhe për detaje të vogla kur dyshoja për diçka, dhe ato më qetësonin e më tregonin se çfarë të bëja”, thotë nëna e re.
Ajo thekson se ndihma më e madhe i është dhënë gjatë procesit të gjidhënies.
Jehona është mësuese e shkollës fillore në fshatin Pestovë të Vushtrrisë, ku edhe jeton me familjen e saj. Një nga dilemat që e kishte, ka qenë nëse duhet të ushqente fëmijën me gji apo jo.
“Shoqet dhe koleget më thonin se do të jetë e vështirë sepse punoja dhe se do të ishte më mirë ta mësoja fëmijën të ushqehej me formula”, thotë nëna e re. “Nga ana tjetër, nuk kisha shumë qumësht dhe kisha frikë se mos mbetej fëmija i uritur”, vazhdon ajo.
Mirëpo, sipas saj, këshillat profesionale të infermierëve i kanë ndihmuar asaj që të kapërcejë të gjitha këto probleme.
“Në fillim, e mbaja djalin tim shumë afër gjirit dhe e shtypja gjirin që të thithte më shumë qumësht, mirëpo infermieret më thoshin që të isha sa më e relaksuar sepse kjo është e vetmja mënyrë që fëmija të thithë më shumë qumësht”, tregon Jehona. Si nënë, ajo është jashtëzakonisht e kujdesshme që fëmija i saj të jetë i shëndetshëm, të zhvillohet dhe të arrijë potencialin e tij të plotë. Andaj, ajo ndjek me shumë vëmendje çdo ndryshim të bebes së saj. Jehona tregon se pas fillimit të ushqyerjes me gji ka vënë re se fëmija i saj zhvillohej mirë. Sipas saj, ajo shpjegon se foshnja flinte më mirë dhe ishte më e qetë, por gjithashtu u rrit jashtëzakonisht shumë.
Jehona thotë se të gjitha këshillat profesionale të marra i kanë ndihmuar shumë me gjidhënien, dhe se përfitimet e gjidhënies i ka vënë re edhe tek foshnja e saj.
“Kur e kam dërgua djalin për herë të fundit tek pediatri, mjeku më tha ‘më vjen mirë që po e ushqen me gji djalin tënd’, vërtet u habita dhe e pyeta se nga e dinte për këtë”.
Mjeku pastaj më shpjegoi se foshnjat që ushqehen ekskluzivisht me gji për 6 muajt e parë, pa ndonjë formulë, kanë më pak infeksione të veshit, sëmundje të frymëmarrjes dhe sulme të diarresë.
“Më bëri shumë përshtypje dhe u lumturova që kisha vendosur të ushqeja djalin tim me gji”, vazhdon ajo. Jehona e cila është nënë e cila punon, na tregoi se ka bërë të gjitha përpjekjet për ta ushqyer djalin e saj me gji edhe gjatë pushimeve të drekës, pasi vendi i saj i punës ka një distancë të shkurtër nga shtëpinë e saj. “Ndonjëherë burri im ose nëna e tij më sillnin djalin gjatë pauzave të drekës. Ata janë shumë mbështetës në këtë drejtim”, na thotë ajo.
Jehona gjithashtu është vaksinuar kundër COVID-19, dhe thotë se ishte e bindur që vaksinimin ta kryente me mbështetjen e infermiereve të vizitave shtëpiake. “Më shpjeguan se ishte forma më e mirë e mbrojtjes - dhe vendosa t'i dëgjoj. Nuk jam penduar aspak. Jam shumë mirë me shëndet”, thotë Jehona.
Sipas Anketës së Grupimeve të Treguesve të Shumëfishtë (MICS) 2020, vetëm 32% e foshnjave ushqehen me qumësht gjiri brenda orës së parë pas lindjes, vetëm 29% e fëmijëve nën moshën 6 muajsh ushqehen ekskluzivisht me gji, ndërsa 44% e fëmijëve të moshës 1 vjeçare ushqehen me gji.
Merita Ferati është një nga infermieret që ka bashkëpunuar ngushtë me Jehonën, e cila thotë se Jehona fillimisht hezitonte të vaksinohej, për faktin se ishte duke i dhënë gji djalit të saj.
“Ajo ishte shtatzënë kur e takuam për herë të parë. E identifikuam gjatë vizitave në shtëpi dhe i dhamë shumë këshilla. Kemi arritur të ndërtojmë besim reciprok dhe çfarëdo që e këshillojmë, ajo e merr parasysh. U njohëm jo vetëm me të, por edhe me burrin e saj, i cili ndonjëherë vinte me makinë dhe na merrte për t’i ndihmuar Jehonës. Jemi shumë të kënaqur me atë që kemi arritur këtu”, thotë infermierja Merita.
Programi i vizitave shtëpiake në Kosovë ka filluar në vitin 2014, nën mbështetjen e Qeverisë së Luksemburgut. Aktualisht ky program është i integruar në sistemin e Kujdesit Parësor Shëndetësor, dhe aktualisht ai zbatohet në 34 komuna. Programi i vizitave shtëpiake ka për qëllim të përmirësojë qasjes në shërbimet e Kujdesit Parësor Shëndetësor për gratë shtatzëna, fëmijët nën moshën tre vjeçare dhe prindërit e tyre, dhe veçanërisht familjet më të cenueshme. Objektivat e programit janë: vlerësimi i shëndetit dhe mirëqenies së nënës dhe fëmijëve, vlerësimi i nevojave shëndetësore dhe ushqimore të familjes, edukimi i familjeve, si dhe referimi dhe koordinimi me skema të ndryshme për mbështetjen e komuniteteve.
Nën mbështetjen financiare nga Qeveria e Luksemburgut dhe me mbështetjen e Zyrës së UNICEF-it në Kosovë, programi i Vizitave Shtëpiake është zgjeruar në 34 komuna. Deri më tani, më shumë se 67,000 fëmijë dhe 15,000 gra shtatzëna janë vizituar, si dhe 1,960 profesionistë shëndetësorë janë trajnuar përmes këtij programi.
