Әлеуметтік инклюзия
Елдегі экономикалық дамудың оң серпініне қарамастан, кедейшілік және халықтың әл-ауқаты деңгейіндегі теңсіздік мәселесі сақталып отыр
Мәселе
Қазақстан экономикасы соңғы жылдарда кен қазу өнеркәсібі есебінен тұрақы өсті, бұл денсаулық сақтау, білім және әлеуметтік қорғау саларындағы мемлекеттік шығындардың абсолют мәндерінің артуына септесті.
Алайда, әлеуметтік саланы дамытуға бөлінетін ЖІӨ үлесі (2014 жылы 9,7%) Экономикалық ынтымақтастық және даму ұйымындағы елдердегі дәл осындай көрсеткіштен (2014 жылы 21,6%) екі еседен де төмен. 2015 жылы ұлттық бюджет 10%-ға қысқарғанына қарамастан, мемлекеттің әлеуметтік бағдарламалар бойынша міндеттемелері сақталды.
Кедейшілік мәселесі әсіресе өзекті және өткір, себебі, кедей отбасылардың 90%-дан астамы – көп балалы отбасылар, әрі балалар кедейшілік шегінен төмен өмір сүретін бүкіл қазақстандықтардың 40%-дан астамын құрайды. Кедейшілік бала өмірінің әр тұсына әсер етеді: жеткілікті тамақтанбау, таза су мен тиісті санитарлық жағдайдың жоқтығы, денсаулық жағдайы және өмірінің ұзақтығы. Кедейшілік балалардың ағзасына да, ақыл-ой, эмоциялық және рухани дамуына да, түпте келгенде, олардың ересек өмірде жетістікке жете алуына және кедейшіліктің шырғалаң шеңберінен шыға алуына бірдей күшті әсерін тигізеді
Шешім
ЮНИСЕФ Үкіметпен бірге балалары бар мұқтаж отбасылары қажетті әлеуметті көмек алуы үшін әлеуметтік көмек бағдарламаларының атаулылығын және тиімділігін арттыру мақсатында жұмыс жүргізеді.
ЮНИСЕФ ҚР Еңбек және әлеуметтік қорғау министрлігімен бірге аз қамтылған және әлеуметтік жағынан ұрымтал отбасылар әлеуметтік көмекке және арнаулы әлеуметтік қызметтерге қол жеткізу кезінде тап болатын кедергілерді анықтау мақсатында зерттеу жүргізді.
ЮНИСЕФ зерттеуінің мәліметтері бойынша Қазақстанда әлі күнге дейін әлеуметтік жәрдемақыларға және арнаулы әлеуметтік қызметтерге қол жеткізе алмайтын, әлеуметтік жағынан ұрымтал отбасылардан шыққан балалар санаттары бар болып шықты. Әлеуметтік көмек алуға кедергі болатын факторлар арасында мемлекеттік қолдау шаралары және әлеуметтік қызметкердің рөлі туралы хабардарлық деңгейінің төмендігі, шектеуші сипаттағы әкімшілік ережелер және мүгедектігі бар балаларға қатысты жағымсыз қарым-қатынас аталды. Зерттеу нәтижелері бойынша қызметтермен кеңінен қамтуға қатысты ұсынымдар әзірленетін болады.
