Biuro UNICEF ds. Reagowania Kryzysowego w Polsce
Wspieramy rodziny, które uciekły przed konfliktem zbrojnym i promujemy prawa każdego dziecka w Polsce.
- Available in:
- English
- Українська
- Polish
Wojna na Ukrainie spowodowała wysiedlenie się rodzin na skalę i szybkość niespotykaną od II Wojny Światowej. Prawie 7 milionów uchodźców przekroczyło granicę z Ukrainy do Polski. Spośród prawie 4 milionów uchodźców, którzy przebywają na terenie całej Europy, ponad 1,4 miliona mieszka w Polsce, podczas gdy prawdziwa liczba uchodźców może być jeszcze wyższa i wynosić nawet ponad 2 miliony.
Biuro UNICEF ds. Reagowania Kryzysowego w Polsce powstało w marcu 2022 roku w rekordowym czasie, aby wspierać rodziny uciekające z terenów objętych wojną. Współpracujemy z władzami krajowymi i gminnymi, a także z lokalnymi organizacjami, aby zapewnić dzieciom bezpieczeństwo, naukę i zdrowie. Od bezpiecznych przestrzeni „Blue Dot” na przejściach granicznych po zapewnienie dzieciom możliwości chodzenia do szkoły i korzystania z opieki zdrowotnej – pomagamy wszystkim rodzinom przyjmującym schronienie. Opowiadamy się za prawami każdego dziecka w Polsce - szczególnie tym, które potrzebują naszego wsparcia najbardziej.
Odwiedź naszą stronę internetową Spilno, aby uzyskać najnowsze informacje w języku ukraińskim dla rodzin szukających schronienia w Polsce.
Nasze programy w Polsce
Edukacja
Opis sytuacji
Dzieci mają prawo do edukacji, a szkoła daje im niezbędne poczucie uporządkowania, normalności i bezpieczeństwa. Zapewnienie dzieciom, które uciekły przed wojną, kontynuacji nauki może oznaczać różnicę pomiędzy nadzieją i zwątpieniem.
W Polsce około 460 000 dzieci w wieku szkolnym zostało zarejestrowanych jako uchodźcy, choć prawdopodobnie faktyczna liczba dzieci-uchodźców przebywających w Polsce jest znacznie wyższa. Obecne finansowanie edukacji nie jest wystarczające, aby pokryć koszty związane z przyjęciem do szkół ogromnej liczby nowych uczniów. Szkoły borykają się ze znacznymi brakami: nauczycieli, przestrzeni, podręczników, materiałów do nauki, a nawet ławek i krzeseł, nie mówiąc już o cyfrowych urządzeniach do nauki. Włączenie nowych dzieci do polskiego systemu edukacji jest nie tylko ogromnym przedsięwzięciem, ale też musi być dobrze przeprowadzone. Jeśli negatywnie wpłynie na ogólną jakość edukacji, może doprowadzić do frustracji wśród polskich uczniów i rodziców oraz osłabić spójność społeczną.
Edukacja jest szczególnie ważna dla dzieci w wieku przedszkolnym, z których wiele nie jest w stanie wyrazić swoich odczuć związanych z opuszczeniem domu, rozłąką z ojcem i innymi członkami rodziny.
"Mam tutaj (w Polsce) przyjaciół, którzy są z Ukrainy. Kiedy pójdę do szkoły, chcę poznać nowych kolegów i będę miał jeszcze więcej przyjaciół." Artem, sześciolatek, Kraków, Polska
Większość ukraińskich dzieci nie mówi po polsku, co jest jedną z pierwszych barier napotykanych podczas przejścia do polskiego systemu edukacji, zwłaszcza w przypadku starszych dzieci, które do nauki potrzebują bardziej zaawansowanych umiejętności językowych. Dzieci potrzebują również pomocy w zakresie zdrowia psychicznego i wsparcia psychospołecznego, aby poradzić sobie z tym, co przeszły. Wojna wybuchła po prawie dwóch latach zakłóceń wywołanych przez pandemię COVID-19, która sprawiła, że dzieci miesiącami nie chodziły do szkół, były odseparowane od swoich przyjaciół i nauczycieli. To dodatkowe wsparcie jest więc szczególnie ważne dla młodych ludzi, którzy zdecydują się kontynuować naukę online w ramach ukraińskiego programu nauczania podczas pobytu w Polsce.
Rozwiązanie
UNICEF zwiększa możliwości nauki dla nawet 500 000 dzieci, ponieważ szansa na naukę w bezpiecznej przestrzeni, wraz z przyjaciółmi i nauczycielami, nie tylko zapewnia edukację, ale także przynosi kluczowe poczucie stabilności, normalności i nadziei dzieciom dotkniętym wojną.
W 12 miastach, w których mieszka najwięcej ukraińskich uchodźców, wspieramy szkolenia z zakresu nauczania języka polskiego jako drugiego, zajęcia wyrównawcze i nadrabianie zaległości, a także zapewniamy wsparcie psychologiczne i socjalne. Pomagamy w rekrutacji ukraińskich nauczycieli, asystentów międzykulturowych i tłumaczy, którzy ułatwią uczniom przejście do nowego systemu szkolnego. Rozdajemy również dzieciom, nauczycielom i szkołom sprzęt komputerowy, aby przyspieszyć naukę języka i zniwelować luki w nauce, a także dostarczamy zestawy edukacyjne, sprzęt sportowy i meble do klas.
Dla dzieci w wieku przedszkolnym UNICEF założył centra Wczesnego Rozwoju Dziecięcego, w których mogą się bawić, wchodzić w interakcję ze swoimi rówieśnikami i odzyskać poczucie normalności. Z ponad 30 centrów w Polsce korzysta obecnie 2000 dzieci. Wszyscy opiekunowie są ukraińskimi uchodźcami, wiele z nich to również matki z małymi dziećmi. UNICEF zwiększa także liczbę świetlic i wspiera polskie przedszkola w przyjmowaniu ukraińskich dzieci by ich matki mogły szukać zatrudnienia, osiągnęły niezależność finansową i budowały poczucie własnej wartości.
“Tak bardzo się cieszę, że znalazłam świetlicę Spynka, która znajduje się blisko naszego nowego domu... Dzieci są spokojne i czują się bezpiecznie. Pomaga im to zrozumieć, że nie są tu same"
Yana, Jana, matka trójki dzieci z Charkowa na Ukrainie, w centrum Wczesnego Rozwoju Dziecięcego w Lublinie
UNICEF wspiera dzieci uchodźców w Polsce, które uczą się według ukraińskiego programu nauczania, poprzez centra nauki zdalnej i szkoły. Współpracujemy z lokalnymi władzami i organizacjami pozarządowymi, aby utworzyć Centra Edukacji i Rozwoju na terenie całego kraju, gdzie uczniowie mogą uczęszczać na zajęcia online, otrzymywać pomoc w odrabianiu lekcji, wchodzić w interakcje z rówieśnikami, korzystać z lekcji języka polskiego oraz otrzymywać pomoc w zakresie zdrowia psychicznego i wsparcia psychospołecznego. We współpracy z Ministerstwem Edukacji i Nauki, UNICEF udostępnił na stronie internetowej Ministerstwa Paszport Edukacyjny z ukraińskojęzycznymi zasobami, które dotyczą zdrowia psychicznego i wsparcia psychospołecznego dla nauczycieli i osób uczących się.
UNICEF współpracuje z Ministerstwem Edukacji i Nauki również w celu wdrożenia programu szkolenia nauczycieli w zakresie edukacji włączającej, aby zapewnić wszystkim dzieciom, w tym dzieciom z niepełnosprawnościami, równe szanse na chodzenie do szkoły, naukę i rozwój umiejętności, których potrzebują, aby się rozwijać. Ponadto UNICEF współpracuje z władzami centralnymi i lokalnymi nad uznaniem kwalifikacji akademickich ukraińskich nauczycieli przebywających w Polsce, co pozwoli nauczycielom z Ukrainy na oficjalne nauczanie w polskich szkołach.
Latem UNICEF wspierał lokalne organizacje pozarządowe w prowadzeniu obozów letnich, kursów językowych i zajęć rozwijających świadomość kulturową dla nawet 150 000 dzieci i młodzieży. Mogły dzięki temu poznać nowych, polskich przyjaciół, doskonalić język polski i budować pewność siebie przygotowując się do nowego roku szkolnego.
W ramach kampanii Back-to-Learning 2022-2023 aby pomóc nowoprzybyłym uchodźcom dowiedzieć się o możliwościach edukacyjnych i przygotować się do nowego roku szkolnego, UNICEF i Ministerstwo Edukacji i Nauki uruchomiły infolinię edukacyjną. Infolinia udziela informacji i pomocy ukraińskim rodzicom i młodzieży w Polsce, odpowiadając na pytania dotyczące opieki nad dziećmi w wieku wczesnoszkolnym, możliwości kształcenia na poziomie podstawowym, średnim i wyższym.
Zdrowie
Opis sytuacji
Spośród 1,2 miliona ukraińskich uchodźców zarejestrowanych przez polski rząd, około 90 procent stanowią kobiety i dzieci. Ten kryzys związany z wysiedlaniem matek i dzieci wywiera niezwykłą presję na polskie służby publiczne, zwłaszcza w zakresie opieki zdrowotnej, biorąc pod uwagę specyficzne potrzeby matek, dzieci i noworodków. Niezwykle ważne jest, aby ci, którzy uciekli przed tą brutalną wojną, mieli dostęp do opieki zdrowotnej, w tym szczepień, poradnictwa w zakresie żywienia niemowląt i małych dzieci, a także zdrowia psychicznego i wsparcia psychospołecznego.
Niski poziom szczepień w Ukrainie oznacza, że uchodźcy są narażeni na choroby, którym można zapobiegać poprzez szczepienia. Już przed wojną Ukraina była narażona na wysokie ryzyko wybuchu epidemii polio, przy czym tylko 55 procent ukraińskich dzieci było zaszczepionych przeciwko tej chorobie. Tymczasem niski zasięg szczepień przeciwko odrze, wynoszący obecnie 78 procent, doprowadził do tego, że w 2018 roku w Ukrainie odnotowano 47 000 przypadków odry, co było największą epidemią w Europie. Dzieci powinny być chronione przed chorobami, którym można zapobiegać za pomocą szczepionek, niezależnie od tego, gdzie mieszkają.
W sytuacjach kryzysowych wspieranie przeżycia i rozwoju dzieci, zwłaszcza noworodków, staje się większym wyzwaniem. Od początku kryzysu w polskich szpitalach urodziło się ponad 2500 ukraińskich noworodków, które stanowią grupę szczególnego ryzyka. Wyłączne karmienie piersią może zapobiec prawie 20 procentom zgonów dzieci poniżej piątego roku życia, jednak mniej niż 20 procent ukraińskich niemowląt w wieku od 0 do 5 miesięcy jest karmionych wyłącznie piersią.
Osoby narażone na konflikt, zwłaszcza dzieci, mogą ponosić poważne konsekwencje psychologiczne. Brak rozwiązania problemów związanych ze zdrowiem psychicznym może zahamować rozwój dziecka i uniemożliwić mu uczestnictwo w życiu społecznym. Zdrowie psychiczne i wsparcie psychologiczne są zatem niezbędne, by pomóc rodzinom wyleczyć się z niewidzialnych ran wojennych.
“Nasi mężowie zostali w kraju. Nasze dzieci są zdenerwowane; trzęsą się i są przerażone z powodu tego, co zobaczyły i słyszały. Dzieci nigdy nie powinny widzieć takich rzeczy.
Nigdy nie powinny być na wojnie”
Alona z Mykolaiv, w Ukrainie. Obecnie mieszka z dziećmi w Polsce, w Łodzi
Rozwiązanie
Biuro UNICEF ds. Reagowania Kryzysowego w Polsce koncentruje się na zapobieganiu epidemiom chorób, pomaganiu uchodźcom w uzyskaniu dostępu do opieki zdrowotnej oraz promowaniu wyłącznego karmienia piersią.
Szczepienia są niezbędne do ochrony zarówno ukraińskich, jak i polskich dzieci i rodzin przed chorobami, którym można zapobiec. UNICEF promuje bezpieczeństwo szczepień i ich znaczenie dla zdrowia dzieci w Polsce oraz zapewnia wystarczające zapasy najważniejszych szczepionek. Do tej pory UNICEF pozyskał 50 000 szczepionek przeciwko polio i 5 000 szczepionek przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu A, a także 50 000 strzykawek do wspierania kampanii szczepień. Obecnie zaopatrujemy się w dodatkowe dawki szczepionek BCG, WZW B i MMR.
“Uważam, że szczepienia są ważne dla dzieci, dla całej populacji kraju. Myślę, że nawet w czasie wojny nie powinniśmy się zatrzymywać, ponieważ niebezpieczne choroby są nadal w pobliżu.”
Kateryna, matka dwójki dzieci z regionu Kiyv, obecnie mieszkająca w Polsce.
Bezpieczeństwo sanitarne wody i infrastruktura sanitarna są również kluczowe dla zapobiegania chorobom takim jak biegunka i cholera, które mogą być śmiertelne. Od pierwszych dni kryzysu UNICEF rozprowadza zestawy WASH, które zawierają podstawowe artykuły jak mydło i pojemniki na wodę. Współpracujemy również ze Światową Organizacją Zdrowia i Ministerstwem Zdrowia w zakresie nadzoru nad chorobami, dzięki czemu możemy natychmiast reagować, aby zapobiec ich wybuchowi.
Łączenie uchodźców z opieką zdrowotną jest kolejnym priorytetem i ciężko pracujemy, aby zapewnić rodzinom zarówno potrzebne informacje, jak i dostęp do odpowiednich usług. Szczególnie skupiamy się na dotarciu do dzieci z niepełnosprawnościami oraz matek i dzieci potrzebujących wsparcia w zakresie zdrowia psychicznego. Dostarczamy również zestawy zdrowotne z podstawowymi lekami i urządzeniami medycznymi do polskich klinik, aby pomóc im w zapewnieniu wystarczających zapasów do leczenia dużej liczby nowych pacjentów.
Wreszcie, zachęcamy matki do wyłącznego karmienia piersią i dzielimy się wiedzą na temat tego, jak najlepiej karmić niemowlęta i małe dzieci w trakcie ich adaptacji do życia w nowym kraju. Szkolenia na temat wyłącznego karmienia piersią oraz karmienia niemowląt i małych dzieci są prowadzone dla 500 pracowników służby zdrowia w szpitalach i 120 pracowników pracujących w centrach wsparcia Blue Dot, a także tworzymy grupy laktacyjne na 10 oddziałach położniczych. UNICEF będzie również współpracował z Ministerstwem Zdrowia w celu kontroli dystrybucji mleka modyfikowanego, aby upewnić się, że jest bezpieczne dla niemowląt.
Ochrona Dziecka
Opis sytuacji
Dzieci uciekające przed konfliktem są szczególnie narażone na przemoc, wyzyskiwanie i wykorzystywanie. W szczególności wzrasta ryzyko, że dziewczynki i kobiety będą narażone na przemoc ze względu na płeć. W okresie wysiedleń wzrasta również możliwość handlu ludźmi i wykorzystywania seksualnego. Według danych rządowych ponad 27 000 dzieci bez opieki i oddzielonych od rodziny miało w Polsce zapewnionego tymczasowego opiekuna prawnego.
Szczególnie narażone na ryzyko są dzieci z niepełnosprawnościami. Szacuje się, że ponad 65.000 dzieci z niepełnosprawnościami zostało przewiezionych z Ukrainy do Polski. Do Polski przybyło także 2.000 dzieci, które zostały ewakuowane w sposób nieskoordynowany z ukraińskich placówek opiekuńczych. To właśnie one są szczególnie narażone i nieprzygotowane do życia w nowym kraju.
Ukrainy do Polski. Do Polski przybyło także 2.000 dzieci, które zostały ewakuowane w sposób nieskoordynowany z ukraińskich placówek opiekuńczych. To właśnie one są szczególnie narażone i nieprzygotowane do życia w nowym kraju.
Choć większość dzieci uciekających przed wojną w Ukrainie i przedostających się do Polski uniknęła krzywdy fizycznej, wszystkie cierpią z powodu niewidzialnych ran wojennych. Dotyczy to zwłaszcza rodzin przybywających z terenów położonych bliżej linii frontu, które były niemal nieustannie atakowane. Dzieci doświadczające silnego cierpienia potrzebują wczesnej interwencji, aby zapobiec poważnym problemom ze zdrowiem psychicznym w przyszłości.
“Nasze dzieci są zdenerwowane; trzęsą się i są przerażone z powodu tego, co zobaczyły i słyszały. Dzieci nigdy nie powinny widzieć takich rzeczy. Nigdy nie powinny być na wojnie"
Alona - matka - w drodze Mykolaiv do Polski.
Rozwiązanie
Praca UNICEF-u na rzecz dzieci w Polsce jest ukierunkowana na zapewnienie dzieciom, które uciekły przed wojną ochrony przed przemocą, wykorzystywaniem i znęcaniem oraz opieki wychowawczej. Kluczowym elementem tych działań są centra wsparcia rodziny i dziecka Blue Dot działające z ramienia UNICEF i UNHCR. Centra Blue Dot oferują pomoc psychologiczną i prawną, dostarczają informacji i przekierowują dalej. Centra Blue Dot oferują dzieciom uchodźców i ich rodzicom także przestrzenie przyjazne dzieciom. W nich, a także w całej Polsce współpracujemy z najlepszymi profesjonalistami, by podnosić świadomość, identyfikować największe zagrożenia czyhające na dzieci w sytuacjach kryzysowych (handel dziećmi, przemoc wobec dzieci, przemoc ze względu na płeć, wyzyskiwanie i wykorzystywanie seksualne) i im zapobiegać.
W ramach świadczenia długoterminowego wsparcia dla uchodźców, UNICEF współpracuje z polskim rządem w zakresie polityki, wzmacniania systemów i budowania potencjału na poziomie centralnym i lokalnym. We współpracy z 12 miastami, w których mieszka około 75% dzieci-uchodźców, wspieramy znaczne zwiększenie skali usług w zakresie ochrony dzieci. Obejmuje to usługi środowiskowe dla dzieci i rodzin znajdujących się w trudnej sytuacji, takie jak asystenci rodzinni i świetlice, w tym dla dzieci z niepełnosprawnościami. Wzmacniamy również usługi socjalne poprzez zatrudnianie i szkolenie dodatkowych pracowników socjalnych.
Współpracujemy z Ministerstwem Rodziny i Polityki Społecznej w celu wzmocnienia systemu ochrony dzieci, poprawy jakości i dostępności opieki oraz edukacji wczesnodziecięcej, jak także zapewnienia dostępu do ochrony socjalnej dla wszystkich dzieci w Polsce, w tym wsparcia programu zasiłku na dzieci 500+, mającym na celu pomóc ukraińskim uchodźcom.
Reagując i powstrzymując przemoc, wyzyskiwanie i wykorzystywanie pracujemy, by każde dziecko miało dostęp do wysokiej jakości pomocy społecznej. Robimy to, na przykład, dzięki kampaniom podnoszącym świadomość, dodatkowym pracownikom socjalnym, budowaniu potencjału, identyfikowaniu śladów przemocy i wzmacnianiu kanałów raportowania.
W kwestii dzieci bez opieki i dzieci odseparowanych od rodziców, w tym ewakuowanych z ukraińskich instytucji opiekuńczych, współpracujemy z rządem, władzami lokalnymi i organizacjami pozarządowymi, aby zidentyfikować te dzieci i upewnić się, że mogą one uzyskać odpowiednią opiekę tymczasowego opiekuna lub opiekę alternatywną. Współpracujemy również z partnerami, aby rozszerzyć świadczenie wysokiej jakości opieki zastępczej dla dzieci uchodźców w oparciu o najlepszy interes dziecka.
Zdrowie psychiczne jest głównym obszarem zainteresowania, ponieważ wiemy, że wspieranie dobrego samopoczucia uchodźców teraz, zapobiegnie długoterminowym negatywnym skutkom traumy. Dążymy do tego, by ci, którzy uciekli przed wojną w Ukrainie, zarówno dzieci, jak i opiekunowie, mieli dostęp do pomocy w zakresie zdrowia psychicznego i wsparcia psychospołecznego. Jesteśmy zaangażowani w programy oparte na społeczności, które pomagają ludziom zrozumieć, że ich uczucia są normalną reakcją na nienormalną sytuację i które zachęcają ich do utrzymywania bliskich relacji, rutyny, zabawy i nauki jako sposobu na odzyskanie poczucia normalności i równowagi. Zdrowie psychiczne i wsparcie psychospołeczne jest również wzmacniane poprzez szkoły, świetlice, obozy letnie, przestrzenie przyjazne dzieciom i programy rodzicielskie.
Udział Młodzieży i Nastolatków
Opis sytuacji
Nastolatki stanowią duży procent osób, które uciekły przed wojną z Ukrainy do Polski. Ich sytuacja jest niezwykle ciężka. Nie tylko zostały one oderwane od swojej społeczności i systemu wsparcia, ale wielu z nich widziało zniszczone własne domy i sąsiedztwa lub jak zabijano ich rodzinę oraz przyjaciół. Szczególnie narażeni na ryzyko są nastoletni niepełnosprawni uchodźcy, ci, którzy przybywają sami, bezpaństwowcy lub osoby z takich mniejszości jak romska, jak również nastolatki LGBTQ+.
Okres dojrzewania sam w sobie stanowi wyzwanie, a poważne zakłócenia w życiu oraz silny stres psychiczny w tym okresie mogą mieć trwałe skutki w dorosłym życiu. Zagrożona młodzież musi kontynuować naukę i budować swoje umiejętności. Potrzebuje zdrowia, mieszkania, wsparcia w zakresie zdrowia psychicznego, przynależności i głosu. Młodzież jest też gotowa do odegrania aktywnej roli niosąc pomoc w kryzysie.
Kontynuacja edukacji i nauki jest niezbędna dla nastolatków-uchodźców. Szkoły w Polsce są przeciążone, a ukraińskie nastolatki i młodzież wymagają większego wsparcia w nauce języka polskiego niż młodsze dzieci. Młodzież, która zdecyduje się kontynuować naukę według ukraińskiego programu nauczania online, również potrzebuje wsparcia - w zakresie łączności, dostępu do urządzeń, bezpiecznych i spokojnych miejsc do nauki.
Zdrowie psychiczne jest kolejnym poważnym problemem dla młodych ludzi, którzy zostali wyrwani ze swoich domów, życia i kraju. Niestabilne warunki życia i ciągła niepewność w Polsce potęgują ich stres, zwłaszcza w przypadku tych, którzy doświadczyli okrucieństw lub stracili bliskich.
"Na początku byłam szczęśliwa, że jestem tutaj (w Polsce) - nie było bombardowań, było spokojnie i pięknie. Ale potem zaczęłam tęsknić za domem. Co wieczór pytałam mamę - kiedy wrócę?"
Marianna, osiem lat, przebywa we Wrocławiu, w Polsce, przyjechała z Ukrainy, z Mariupola. "Odkąd, podczas obozu, poznałam wielu przyjaciół, rozmawiamy codziennie."
Rozwiązanie
Młodzi uchodźcy, szczególnie ci, którzy uciekli przed konfliktem, potrzebują poczucia przewidywalności, celu. Potrzebują czuć, że mają swoje miejsce. Latem 2022 roku, UNICEF i Harcerze zmobilizowali 6000 młodych Ukraińców, którzy stali się częścią interwencji kryzysowej, pomagając swoim rodakom-uchodźcom i zdobywając umiejętności: komunikacji, pracy w zespole i rozwiązywania problemów. Polscy wolontariusze pracowali z ukraińskimi rówieśnikami, zaś harcerze przeszli szkolenia, by wspierać ich dobrostan i zdrowie psychiczne. Razem natomiast udzielali pomocy humanitarnej w 37 punktach recepcyjnych rozmieszczonych wzdłuż granicy.
"Bardzo często rozmawiałam z dziećmi i czasami ich historie sprawiały, że czułam się smutna. Przeszły przez bardzo wiele. Niesamowite było zobaczyć, jak znów się bawią, śmieją i żartują ze sobą. W takich chwilach mogły znów być dziećmi."
Karolina, harcerka, organizatorka letnich obozów dla dzieci
Przed rokiem szkolnym UNICEF współpracował z kilkoma miastami, aby zaangażować około 150 000 nastolatków z Ukrainy i Polski w różne działania, w tym edukację, well-being i wsparcie zdrowia psychicznego, umiejętności życiowe, lekcje języka polskiego, sport i gry. UNICEF i harcerze zorganizowali również obozy letnie podczas których dzieci brały udział w warsztatach rozwijających ich umiejętności, zajęciach praktycznych, ćwiczeniach z komunikacji i pracy zespołowej. Na obozach zatrudnionych było 14 ukraińskich psychologów, którzy w razie potrzeby byli dostępni dla uczestników. Programy te nie tylko edukują i chronią ukraińską młodzież, która wiele przeszła, ale także pomagają jej zintegrować się z polskimi rówieśnikami i przygotować do rozpoczęcia nowego roku szkolnego.
UNICEF wyposaża nastolatków także w narzędzia potrzebne do wyrażania opinii i obaw. Nasza platforma cyfrowa dla młodzieży U-Report Europe zachęca młodych ukraińskich uchodźców do dzielenia się swoimi opiniami za pomocą ankiet online, których celem jest pozostawanie w kontakcie i poinformowanie. Chatbot U-Report Europe odpowiada również na pytania dotyczące dostępu do usług zdrowotnych, edukacyjnych i innych możliwości oferowanych nastolatkom i ich rodzinom w Polsce.
Zmiany społeczne i behawioralne
Sytuacja
Niezwykle ciężko jest podejmować decyzje dotyczące przyszłości, kiedy twoje poczucie pewności zostało zniszczone. Wybory osób, które uciekły przed konfliktem, są zależne od czynników pozostających poza ich kontrolą, takich jak: polityka i jakość usług publicznych w krajach przyjmujących lub to, jak długo trwa wojna, co opóźnia decyzje związane ze zdrowiem, ochroną czy edukacją ich dzieci. W takiej niepewnej sytuacji uchodźcy również mają problemy z poruszaniem się w systemie pomocy, z powodu braku lub nadmiaru informacji, barier przy dostępie do usług, jak również możliwej obawy przed stygmatyzacją.
W obszarze zdrowia, liczba zaszczepionych uchodźców z Ukrainy jest niska, poza tym Ukraina ma niższy wskaźnik wyszczepienia w porównaniu z większością państw europejskich, co w przeszłości prowadziło do epidemii polio czy odry.
W obszarze edukacji, rodziny, które chcą zapisać swoje dzieci do lokalnego systemu edukacji mogą powstrzymywać bariery administracyjne, brak znajomości języka polskiego lub też niechęć do wysłania swoich dzieci do nieznanego środowiska szkolnego. Niektóre dzieci i młodzież wybiera kontynuację nauki online zgodnie z ukraińskim programem nauki. Jednak takie rodziny potrzebują niezawodnego dostępu do internetu i urządzeń komputerowych oraz dużego wsparcia i motywacji.
Jeśli chodzi o obszar ochrony dzieci, dzieci uciekające przed wojną są w znacznym stopniu narażone na przemoc, wykorzystywanie seksualne i handel ludźmi. Potrzebują one bezpieczeństwa i stabilności - zwłaszcza te, które zostały oddzielone od swoich rodzin. Jednak wiele z nich nie wie, jakie wsparcie jest dostępne lub wstydzi się prosić o pomoc.
Tutaj, do Przemyśla, codziennie przyjeżdżają cztery pociągi z różnych miast Ukrainy. Wszystkie są pełne. Niektórzy ludzie mają już gotowy plan po przyjeździe, ale wiele rodzin potrzebuje większego wsparcia, by zdecydować, co dalej. W tym kontekście, informacje, które dostarczamy są kluczowe.
Tavita, pracownik Blue Dot na dworcu kolejowym w Przemyślu, Polska
Rozwiązanie
Zmiany społeczne i behawioralne pomagają rodzinom uzyskać dostęp do informacji i podejmować decyzje, które mają wpływ na ich życie. UNICEF stosuje podejście skoncentrowane na człowieku tak, aby pokonać te bariery, które przeszkadzają uchodźcom w przyjęciu pozytywnych praktyk i uzyskaniem dostępu do usług oraz powstrzymują społeczności przyjmujące przed integracją uchodźców. Biuro UNICEF ds. Reagowania Kryzysowego w Polsce dociera, angażuje i zbiera informacje zwrotne od rodzin, które uciekły przed wojną, aby zapewnić świadomość, zapotrzebowanie i dostęp do podstawowych usług, w tym: edukacji, zdrowia, ochrony przed przemocą i wsparcia zdrowia psychicznego.
Głównym sposobem, w jaki to robimy jest portal informacyjny Spilno, który dostarcza aktualne i ratujące życie informacje w języku ukraińskim dla rodziców, młodzieży i dzieci w Polsce. Portal zestawia najnowsze, sprawdzone informacje z zaufanych źródeł w kwestiach prawnych, pomocy finansowej, zdrowia, edukacji i wsparcia zdrowia psychicznego.
Dodatkowo, w celu zwiększenia zainteresowania szczepieniami, UNICEF rozpoczął ogólnokrajową kampanię informacyjną na billboardach, przystankach autobusowych, stacjach metra i w internecie, w celu promowania zainteresowania szczepieniami. Do tej pory w ten sposób udało się dotrzeć do ponad 400 000 osób.
“Obserwujemy, że po przeprowadzeniu konsultacji z matkami i poinformowaniu ich o pozytywnych skutkach szczepień na zdrowie dzieci, zaczynają się one bardzo nimi interesować i starają się wykonać wszystkie zaległe szczepienia".
Ewelina, pielęgniarka z Krakowa, Polska
W celu zwiększenia wiedzy na temat nauki szkolnej i możliwościach kształcenia w Polsce, UNICEF uruchomił Infolinię Edukacyjną, prowadzoną we współpracy z Ministerstwem Edukacji Narodowej i Polskim Centrum Pomocy Międzynarodowej, gdzie udzielane są informacje i pomoc ukraińskim rodzicom i młodzieży poprzez odpowiedzi na pytania dotyczące opieki nad dziećmi w wieku wczesnoszkolnym, możliwości kształcenia na poziomie podstawowym, średnim i wyższym. Infolinia była promowana w ramach multimedialnej kampanii “Back to School”, która dotarła do 600 000 osób.
W obszarze ochrony dzieci UNICEF współpracuje z partnerami, żeby zwiększyć świadomość usług i zachęcić ofiary i świadków do zgłaszania przypadków przemocy wobec dzieci i kobiet. Natomiast w kwestii uczestnictwa młodzieży i nastolatków angażujemy młodych ludzi w tematy takie jak zdrowie psychiczne i bezpieczeństwo poprzez platformę cyfrową U-Report Europe.
Anastasiia Nurzhynska
Kierownik ds. zmian społecznych i behawioralnych |Biuro UNICEF ds. Reagowania Kryzysowego w Polsce
ul. Przemysłowa 30, 00-450, Warszawa
anurzhynska@unicef.org
Najnowsze informacje z Polski
Media
Kontakt dla mediów
Hugh Reilly | hreilly@unicef.org | Szef działu ds. Komunikacji | Biuro UNICEF ds. Reagowania Kryzysowego w Polsce
Materiały multimedialne z Polski