ស្វាយរៀងនាំមុខផ្នែកអនាម័យសម្រាប់ទាំងអស់គ្នា

ផ្ទះឈើរបស់លោកស្រី យិន សុផល​ ស្ថិតនៅជាយភូមិ នៅក្នុងខេត្តស្វាយរៀង ដែលហ៊ុំព័ទ្ធទៅដោយ​វាលស្រែហួតហែង​ និងមានដើមត្នោតជាច្រើន។ ខណៈដែលគាត់អង្គុយចុះ ហើយនិយាយ មានកុមារតូចៗ​រត់ដេញគ្នា​សើចក្អាកក្អាយនៅក្នុងទីធ្លាផ្ទះរបស់គាត់​។ ក្នុងចំណោមកុមារទាំងនេះ កុមារប្រាំនាក់ គឺជាចៅរបស់គាត់ ដែល​គាត់កំពុង​ចិញ្ចឹម​នៅពេលឪពុកម្ដាយរបស់ពួកគេ​ទៅធ្វើការងារនៅខេត្តឆ្ងាយៗ និងកុមារដទៃទៀតគឺជាកូន​របស់អ្នកជិត​ខាង ដែលទទួលបានភាពកក់ក្ដៅពីគាត់។ ទិដ្ឋភាពនេះ​ស្រដៀងគ្នា​នឹងពេលដែល​គាត់នៅជាអ្នកម្ដាយវ័យ​ក្មេង ហើយកូនៗ​របស់គាត់លេងនៅក្នុងទីធ្លាផ្ទះនេះដែរ ប៉ុន្តែ​វាមានភាពខុសគ្នាយ៉ាង​ធំមួយ។ ឥទ្បូវនេះ​ គាត់មានបង្គន់​នៅក្នុងទីធ្លាររបស់គាត់ ដែលមានការបិទបាំងដើម្បីរក្សាឯកជនភាពធ្វើពីឫស្សី និងសំពត់តង់។

            “ខ្ញុំរីករាយខ្លាំងណាស់ នៅពេលយើងបានសាងសង់បង្គន់នេះ​នៅឆ្នាំមុន” នេះជាសម្ដីរបស់​អ្នកស្រី សុផល។ “ពីមុន យើងត្រូវទៅបន្ទោរបង់នៅតាមទីវាល​ នៅផ្ទះអ្នកជិតខាង ប៉ុន្តែវានៅឆ្ងាយពេក។ កូនៗ​ខ្លាច​នៅពេលទៅបង្គន់នោះនៅពេលយប់ ហេតុនេះខ្ញុំត្រូវនាំពួកគេទៅ។ ឥទ្បូវវាមានភាពងាយស្រួលជាងមុនច្រើនខ្លាំងណាស់។” សុផល ក៏បានរៀបចំកន្លែងលាងដៃផងដែរ។ “ចៅស្រីម្នាក់របស់ខ្ញុំ​មានពិការភាព និងមានសុខភាពខ្សោយ ហើយការលាងដៃ​មានសារសំខាន់ជាពិសេស​ចំពោះនាង។”

            ការកែលម្អផ្ទះរបស់អ្នកស្រី សុផល គឺជាផ្នែកមួយ​នៃកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងយ៉ាងខ្លាំងក្លារបស់​ខេត្តស្វាយរៀង​ក្នុងការពង្រឹង​អនាម័យ​សម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋ​ទាំងអស់របស់ខ្លួន ដោយសហការជាមួយ​ក្រសួង​អភិវឌ្ឍន៍​ជនបទ យូនីសេហ្វ អង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល និងជាមួយមូលនិធិពី​ការិយាល័យ​បរទេស  ខំមិនវែលស៍ និងអភិវឌ្ឍន៍​របស់​ចក្រភពអង់គ្លេស។ នៅចុងឆ្នាំ២០១៨ ក្រសួងអភិវឌ្ឍន៍​ជនបទ និងយូនីសេហ្វ បានព្រមព្រៀងគ្នាថា ខេត្តស្វាយរៀង​គប្បី​ទទួលបាន​ការគាំទ្រ ដើម្បីក្លាយជាខេត្តទីមួយ​នៅកម្ពុជា ដែលគ្មាន​ការបន្ទោរបង់ពាសវាលពាសកាល​ជាផ្លូវ​ការ។ កិច្ចការនេះ​អាចសម្រេចបាន​តាមរយៈ​កិច្ចខិតខំយ៉ាងខ្លាំងក្លានៅគ្រប់ក្រុង/ស្រុក ឃុំ/សង្កាត់ និងភូមិទាំងអស់​​នៅខេត្តស្វាយរៀង ដោយប្រើប្រាស់អភិក្រមមួយ ដែលបញ្ចូលគ្នា​នូវ​ការចូលរួម​របស់សហគមន៍ ការលើកកម្ពស់ការយល់ដឹង ការលើកទឹកចិត្ត និងការគាំទ្រហិរញ្ញវត្ថុ ដើម្បីជួយ​ដល់គ្រួសារក្រីក្របំផុត​ក្នុងការ​សាងសង់​បង្គន់។ នៅថ្ងៃទី៣០ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២១ ខេត្តស្វាយរៀង​បានសម្រេចមហិច្ឆិតារបស់ខ្លួន ដោយនៅទីបំផុត​ផ្ទះចំនួន​តិច​តួចនៅចុងក្រោយ ​មានលទ្ធភាពទទួលបាន​អនាម័យជា​មូលដ្ឋាន នៅខណៈដែលមានការផ្ទៀងផ្ទាត់​នៅថ្នាក់ជាតិ​នៅខែ​មករា ឆ្នាំ២០២២។​

“យើងមានមោទនភាពខ្លាំងណាស់” នេះជាសម្ដីរបស់ ឯកឧត្តម តូច ប៉ូលីវ៉ា អភិបាលរងខេត្តស្វាយរៀង និងជាប្រធាន​ក្រុមការងារការផ្គត់ផ្គត់ទឹក និងអនាម័យខេត្ត​ ដែលបានដឹកនាំឲ្យទទួលនូវ​ភាពជោគជ័យនេះ។ “ខេត្តស្វាយរៀងមានប្រវត្តិជាខេត្តក្រីក្រមួយ។ រយៈពេលកន្លងទៅ ផ្ទះចំនួនតិចជាង ១០% មានបង្គន់ប្រើប្រាស់។ ប៉ុន្តែ​ការដោះស្រាយ​បញ្ហាអនាម័យ និង​ការបញ្ចប់ការបន្ទោរបង់ពាសវាលពាសកាល​ក៏អាចដោះស្រាយ​ភាពក្រីក្រផងដែរ។ វាជួយ​ពង្រឹងសុខភាព​របស់ប្រជាជន ដែល​ជួយកាត់បន្ថយ​ការចំណាយលើសុខភាព។ វាក៏មានន័យថា  ពួកគេមិនបានខក​ខានការទៅធ្វើការងារ​នៅពេលឈឺ​ផងដែរ និងមានន័យថាពួកគេចូលរួមវិភាគទានផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចកាន់តែច្រើន​ចំពោះ​គោលដៅជាតិរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​ក្នុងការបញ្ចប់ភាពក្រីក្រ។”

ឯកឧត្តម ប៉ូលីវ៉ា​ បានដឹកនាំ​ការងាររបស់ខេត្តឆ្ពោះទៅរកស្ថានភាពគ្មាន​ការបន្ទោរបង់ពាសវាលពាសកាល​ជាផ្លូវ​ការ ប៉ុន្តែវាគឺជាកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងជាក្រុម​យ៉ាងពិតប្រាកដ។ “វាមិនអាចកើតឡើងដោយគ្មាន​រាជរដ្ឋាភិបាល​ និងដៃគូអភិវឌ្ឍន៍ និងអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលទាំងអស់បានឡើយ” នេះជាសម្ដីរបស់គាត់ នៅមុនពេលដែលគាត់សង្កត់ធ្ងន់​ថា ការងារសំខាន់បំផុត​គឺនៅកម្រិតមូលដ្ឋាន។ “ប្រធានភូមិ និងជនបង្គោលផ្នែកអនាម័យ​ពិតជាចាំបាច់ណាស់​ចំពោះ​សមិទ្ធផល​នេះ។ ខ្ញុំ​មិនហៅពួកគេថាជាជនបង្គោលផ្នែកអនាម័យឡើយ ខ្ញុំហៅថា វីរបុរសវីរនារីផ្នែកអនាម័យ។”

អ្នកស្រី ហ៊ុល សូដានី រស់​នៅឃុំត្រស់ ស្រុករមាសហែក​ គឺជាវីរនារីផ្នែកអនាម័យ​ម្នាក់​នៅក្នុងចំណោមវីរបុរសវីរនារីទាំងនោះ។ គាត់បានរៀបរាប់ពីបញ្ហាប្រឈមនានា ដែលសហគមន៍​របស់គាត់បានប្រឈមមុខ នៅក្នុងការធានាថា គ្រប់គ្រួសារទាំងអស់​មានបង្គន់ប្រើប្រាស់។ “យើងមានពលករចំណាកស្រុក​ជាច្រើន ដែលពិបាកទាក់ទងជាមួយ ហើយជាការពិត ជំងឺកូវីដ​គឺជាបញ្ហាប្រឈមមួយ។ មនុស្សជាច្រើន​បានបាត់បង់ការងារខ្លួន។ ខ្ញុំបានធ្វើការងារយ៉ាងជិតស្និទ្ធជាមួយ​ខេត្ត និងក្រុងស្រុក ដើម្បីគាំទ្រដល់គ្រួសារទាំងនោះ និង​ជាមួយ​អង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល​ក្នុងមូលដ្ឋានផងដែរ។ មានគ្រួសារមួយទីទ័លក្រយ៉ាងខ្លាំង ដែលពិបាក​សម្រាប់ពួកគេ​ក្នុងការ​ចំណាយ​លើ​ការកែលម្អផ្ទះនេះ។ ពួកគេបានរួមវិភាគទានតិចតួច ដែលជាការរួមវិភាគទានយ៉ាងសំខាន់ ប៉ុន្តែខ្ញុំ​បានធ្វើការងារ​ជាមួយអ្នកធុរកិច្ចក្នុងមូលដ្ឋាន ដើម្បីរ៉ៃអង្គាសបានកាន់តែច្រើន។ ខ្ញុំបានបង្ហាញរូបថតស្ថានភាពលំបាករបស់ផ្ទះពួកគេ​ ហើយអ្នកភូមិបានផ្ដល់វិភាគទាន។ ការនាំយក​អនាម័យទៅកាន់គ្រួសារនេះ គឺជាសមិទ្ធផលក្នុងមូលដ្ឋានយ៉ាងល្អ។”

អនុប្រធានភូមិដូចជាលោក ទេព យ៉ុត ក៏បានដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់​នៅក្នុងការកៀរគរ​ធនធានសហគមន៍ និងធ្វើឲ្យកិច្ចប្រឹងប្រែងនានាដំណើរការទៅតាមការគ្រោងទុក​ផងដែរ។ “វាត្រូវការ​ការលើកទឹកចិត្តច្រើន និង​ការតាមដាន​បន្តជាច្រើន​ដង។ បញ្ហាប្រឈម​មិនមែនត្រឹមតែពាក់ព័ន្ធនឹងភាពក្រីក្រទេ។ នៅពេលខ្លះ គ្រួសារ​ទិញគ្រឿងបរិក្ខារ ប៉ុន្តែមិនសាងសង់​បង្គន់​ឡើយ។ នៅពេលខ្លះ ខ្ញុំបានរួមចំណែក​ជាសម្ភារមួយចំនួន ឬជួយ​ប្រមូលប្រជាពលរដ្ឋឲ្យជួយ​សាង​សង់ និងធ្វើអ្វីៗដែលត្រូវធ្វើ។”

ការលះបង់របស់លោក យ៉ុត មានភាពជ្រាលជ្រៅ ដោយសារ​គាត់បានមើលឃើញ​អត្ថប្រយោជន៍​នៃអនាម័យ​​កាន់តែល្អរួចហើយ។

“ខ្ញុំ​បានរស់នៅទីនេះ​ពេញមួយជីវិតខ្ញុំហើយ។ កាលពីយូរណាស់មកហើយ នៅទីនេះគ្មានបង្គន់ប្រើប្រាស់ឡើយ អ្នកគ្រប់គ្នា​បានទៅកាន់ព្រៃ​ ដើម្បីបន្ទោរបង់។ ប៉ុន្តែយូនីសេហ្វ បានចាប់ផ្ដើមជួយយើង​លើបញ្ហាមួយនឹងអនាម័យ ហើយខ្ញុំបានមើលឃើញថាអនាម័យ​បានធ្វើឲ្យជីវិតរបស់យើងមានលក្ខណៈកាន់តែល្អប្រសើរឡើង​។ បរិស្ថានស្អាតជាងមុន ហើយនៅពេលនៅអ្នកដើរជុំវិញភូមិ អ្នកមិនធុំក្លិនមិនល្អទៀតឡើយ។ វាជាការល្អសម្រាប់សុខភាព ល្អសម្រាប់អនាម័យ ល្អសម្រាប់កុមារ និងល្អសម្រាប់អ្នកមកលេង!”

លោក យ៉ុត រស់នៅក្នុងស្រុករមាសហែក ជាស្រុកចុងក្រោយនៅក្នុងខេត្តស្វាយរៀង​ដែលបានឆ្លងផុតដំណាក់កាល​ចុងក្រោយនៃភាពគ្មានការបន្ទោរបង់ពាសវាលពាសកាលជាផ្លូវការ។ លោក ព្រំ សារិន ​អភិបាលរងស្រុក បាននិយាយថា ការរៀបចំផែនការ និងកិច្ចសហការ​គឺជាគន្លឹះសម្រាប់ភាពជោគជ័យនេះ។ គាត់ពន្យល់ថា “អ្នកត្រូវមាន​អាទិភាពច្បាស់លាស់ និង​ក៏ត្រូវមានយន្តការដ៏ត្រឹមត្រូវ​ផងដែរ សម្រាប់​ការកំណត់អាទិភាពទាំងនោះ ដូចជា ក្រុមការងារ។ ទិន្នន័យ​ក៏សំខាន់ផងដែរ អ្នកត្រូវដឹងថា តើគ្រួសារដែលគ្មានបង្គន់ស្ថិតនៅទីណា និងមូលហេតុនៃការគ្មានបង្គន់។ ដរាបណាមានទិន្នន័យនេះ ទើបអ្នកអាចរៀបចំផែនការ កំណត់​កាលបរិច្ឆេទកំណត់ និងការចាប់ផ្ដើមធ្វើការងារជាមួយ​គ្នា ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហា។” លោក សារិន មានមោទនភាព ដែលស្រុករបស់គាត់​បានសម្រេចស្ថានភាពគ្មានការបន្ទោរបង់ពាសវាលពាសកាលជាផ្លូវការ​មុនពេលកាលកំណត់ ថ្វីបើមានបញ្ហាប្រឈម​អំពីជំងឺកូវី​ដក្ដី។ ការពិត គាត់គិតថា ជំងឺកូវីដបានជួយ​ក្នុងកិច្ចការនេះ តាមរយៈ​ការលើកកម្ពស់ការយល់ដឹង​អំពី​សារសំខាន់នៃការលាងដៃ។

លោក សំ នីតូ ប្រធាន​មន្ទីរអភិវឌ្ឍន៍​ជនបទ​ខេត្តស្វាយរៀង យល់ស្របលើរឿងនេះ។ “ដំបូង យើងបានគិត​ថា ការរាតត្បាតជំងឺនេះ​បានរារាំង​ដល់​វឌ្ឍនភាពរបស់យើង ប៉ុន្តែយើងបានដឹងថា យើងអាចប្រើប្រាស់វាជាឱកាសមួយ។ ជំងឺកូវីដ បានផ្ដល់ឱកាសដើម្បីផ្លាស់ប្ដូរចិត្តរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ និងលើកកម្ពស់ការយល់ដឹង ដោយសារ​គ្រួសារនានា​ពិតជាបានយល់អំពីសារសំខាន់នៃ​អនាម័យ។ យើងជឿជាក់ថា​ការយល់ដឹងនេះនឹងបន្តមាន​ ទោះបីជា​បន្ទាប់ពីជំងឺកូវីដ​កន្លងហួសទៅក្ដី។”

លោក នីតូ រីករាយយ៉ាងខ្លាំងចំពោះ​សមិទ្ធិផលដែលសម្រេចបាន។ “ខ្ញុំមានមោទនភាព​ ដែលខេត្តស្វាយរៀង​បានឈានដល់ចំណុចនេះ។ ប្រទេសរបស់យើងមានប្រវត្តិដ៏លំបាក សង្គ្រាមស៊ីវិល និងភាពក្រីក្រ​ដែលបានកើតឡើងបន្ត បានបន្សល់នូវកេរ្តិ៍ដំណែល​នៃអនាម័យ​មិនល្អ ដែលនាំឲ្យមានសុខភាពខ្សោយ និងកាន់តែក្រីក្របន្ថែមទៀត។ ប៉ុន្តែ​យើងបានធ្វើការផ្លាស់ប្ដូរវា។ សមិទ្ធផលនេះនឹងកែលម្អសុខភាពផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច​របស់​គ្រួសារ និងសហគមន៍​នានា ហើយ​វានឹងត្រូវបញ្ចូលទៅក្នុងយុទ្ធសាស្រ្តកាន់ទូលំទូលាយរបស់​រាជរដ្ឋាភិបាល​ក្នុងការបញ្ចប់ភាពក្រីក្រ និងបញ្ចូលទៅគោលដៅអភិវឌ្ឍន៍​ប្រកបដោយចីរភាពរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ។ ប្រជាពលរដ្ឋគ្រប់រូប​នៅក្នុងគ្រប់ភូមិ​នៅខេត្តស្វាយ​រៀង​គប្បីមានអារម្មណ៍​មានមោទនភាព។”

វាពិតជាធ្វើឲ្យមានការផ្លាស់ប្ដូរយ៉ាងធំធេងចំពោះ​អ្នកស្រី មៀង សុភាព និងកូនប្រុសតូចរបស់គាត់ ដែលគ្មាន​អនាម័​យ​ទាល់តែសោះ​កាលពីឆ្នាំមុន។​ អ្នកស្រី សុភាព បាននិយាយថា “ខ្ញុំ​ធ្លាប់ខ្លាច នៅពេលចេញទៅទីវាល​នៅពេលយប់ ដើម្បីទៅបន្ទោរបង់ ខ្លាចក្រែងមានជនចម្លែកមុខ ឬត្រូវពស់ចឹក។” អ្វីដែលកាន់តែសំខាន់ជាងនេះ​ គឺ​ការកែលម្អ​អនាម័យ​គ្រួសាររបស់គាត់។ “មុនពេលយើងសាងសង់បង្គន់ និងមានទឹកប្រើប្រាស់នៅផ្ទះ យើងមិនបាន​លាងដៃ​របស់យើងនៅផ្ទះឡើយ។​ នៅពេលនេះ យើងអាចទាំខ្លួនបានកាន់តែប្រសើរ ដែលធ្វើឲ្យខ្ញុំសប្បាយចិត្ត។”