İşə qayıtdıqdan sonra ana südü ilə qidalandırma
Qabaqcadan hazırlaşmaq üçün praktiki tövsiyələr

- Available in:
- English
- Azərbaycanca
Hətta ən ideal vaxtlarda belə, iş və ailə həyatı arasında tarazlığı qorumaq çətin ola bilər. Yeni doğulmuş körpəsini ana südü ilə qidalandıran analar işə qayıdarkən, tezliklə çox yükləndiklərini hiss edə bilərlər.
Ana südü ilə qidalanma uşaqların həyata sağlam başlamasına imkan verir. Ana südü körpənin ilk peyvəndi kimi çıxış edir, beyinin inkişafını stimullaşdırır və qadın sağlamlığını qoruyur. Məhz bu səbəbdən, UNICEF və ÜST, hökumətləri və işəgötürənləri anaları öz uşaqlarını döşlə əmizdirmək üçün ehtiyac duyduqları vaxt, məkan və dəstəklə təmin edən ailə yönümlü siyasətlər tətbiq etməyə çağırır.
Qabaqcadan hazırlaşmağınıza və iş həyatına daha asan qayıtmağınıza kömək edəcək bəzi praktiki tövsiyələri təqdim edirik:
Qabaqcadan hazırlaşın
Ailənizə, dostlarınıza və iş yoldaşlarınıza uşağınızı ana südü ilə qidalandırma qərarınız barədə məlumat verin və ana südü ilə qidalandırmaya dəstək qrupları tapmağa çalışın. Onlar bu yolda sizə dəstək göstərə və həll yolları tapmağınıza kömək edə bilər.
İşləyən qadınların körpələrini döşlə əmizdirməyə davam etməsi üçün bəzi üsulları təqdim edirik:
- Körpəni özü ilə aparmaq və gün ərzində döşlə əmizdirmək
- İş yeri evə yaxındırsa, gün ərzində döşlə əmizdirmək üçün evə getmək və ya kiminsə körpəni ona gətirməsini təşkil etmək
- İş yeri evdən uzaqda yerləşirsə, iş yerinə yaxın olan günərzi qayğı mərkəzi tapmaq və iş günü ərzində körpəni döşlə əmizdirmək üçün həmin mərkəzə getmək
- İş saatları ərzində döşlə əmizdirmə mümkün deyilsə, südünü sağmağı öyrənmək və körpəni qidalandırması üçün körpəyə baxan şəxsə süd ehtiyatı qoymaq.
İş yerində döşlə əmizdirməyə dəstək
İş yeriniz hər hansı növ dəstək təqdim edirmi, məsələn, yerində uşağa qayğı xidməti varmı və ya analar körpəsini işə gətirə bilərmi?
İşəgötürən, ən azı, analıq məzuniyyəti və iş yerində döşlə əmizdirməyə dəstəklə bağlı hər hansı mövcud qanunvericilik aktlarının tələblərinə əməl etməlidir. Yaşadığınız yerdə tətbiq olunan müvafiq tələbləri araşdırın.
İş yerinizin döşlə əmizdirmə ilə bağlı siyasətini öyrənin. Döşlə əmizdirmə otağı varmı? Qaydaları nədən ibarətdir? İş yerinizdə belə bir otaq yoxdursa, rəhbərinizlə və ya insan resursları şöbəsi ilə danışaraq hansı növ dəstəyin təşkil edilə biləcəyini öyrənin (məsələn, qapalı bir otaqdan istifadə imkanı).
İş yerinizdə hələ döşlə əmizdirməyə dəstəklə bağlı siyasət yoxdursa, UNICEF-in tövsiyələrini onlarla bölüşməyi nəzərdən keçirməyiniz faydalı ola bilər.
İşə qayıdarkən, birbaşa 5 günlük iş həftəsinə başlamaq əvəzinə, iş rejiminizdə müəyyən sərbəstliyə yol verilməsinin mümkün olub-olmadığını öyrənin. İmkan daxilində, işə tədricən qayıdış, müvəqqəti olaraq natamam iş qrafiki və ya məsafədən işləmək sizin döşlə əmizdirmə rejiminizdəki dəyişikliklərə uyğunlaşmağınıza kömək edə bilər.
Gecə növbəsində işləyirsinizsə, gecə ərzində birbaşa döşlə əmizdirməyinizə imkan yaratmaq üçün gündüz növbəsinə keçirilməyinizin mümkün olub-olmadığını soruşun.
Yadda saxlayın ki, işəgötürən, iş yerində təhlükəsizliyinizi təmin etmək öhdəliyini daşıyır və iş yerində hamiləlik, döşlə əmizdirmə və ya ailə vəziyyətinə görə ayrı-seçkiliyi qadağan etməlidir.
İşə qayıtmazdan öncə yaddaş siyahısı
İş gününüzü planlaşdırmağa və ona döşlə əmizdirmə vaxtlarını daxil etməyə çalışın. Sizə xatırlatma etməsi və bu vaxtları qorumağa kömək etməsi üçün elektron xatırlatma funksiyalarından istifadə edin və ya təqviminizdə qeydlər qoyun.
İşə qayıtmaq ərəfəsində, yeni rejiminizi sınaqdan keçirin. Bu, meydana çıxa biləcək çətinlikləri öncədən müəyyən etməyə və həll yollarını tapmağa kömək edəcək.
Yadda saxlamalı
- Paltarınıza süd ləkələrinin düşməsinin qarşısını almaq üçün büstqalterinizin iç tərəfində yerləşdirəcəyiniz bez və ya parçalar
- Süd saxlamaq üçün qablar
- Etiketlər və qələm
- Dondurulmuş buz/gel paketlərinə malik izolyasiyalı soyuducu
- Döş pompasından istifadə edirsinizsə, onu təmizləmək üçün lazım ola biləcək materialları daxil edin.
Ana südü təmiz şüşə qabda və ya tərkibində bisfenol olmayan plastikdən hazırlanmış və kip qapağı olan butulkalarda saxlanıla bilər. Saxlama qabları isti və sabunlu su ilə təmizlənməlidir. Ana südünü dondurmaq üçün süd saxlama torbaları da mövcuddur. Saxlama qabının üzərində tarix və vaxtı elə bir vasitə ilə qeyd edin ki, islandıqda yayılmasın, xüsusən də südü dondurmağı planlaşdırırsınızsa (məsələn, maskalama lentinin üzərində silinməz markerlə).
İş yerində ana südünün yığılması və saxlanması
İş yerində, körpənizi adətən qidalandırdığınız templə tez-tez sağmağa çalışın və ana südünü hermetik qablarda saxlayın. Qabın üzərində südü sağdığınız tarixi və vaxtı yazmağı unutmayın.
Qabları soyuducuda və ya dondurulmuş gel/buz paketlərinə malik izolyasiyalı soyuducuda (məsələn, izolyasiyalı torba və ya buz qutusu) saxlayın. Ana südünü soyuducuda saxlayarkən, onu temperaturun sabit qaldığı arxa hissəyə yerləşdirin. Ana südünü soyuducunun qapısına qoymayın, çünki hər dəfə qapı açılanda temperatur bir az arta bilər və süddə bakteriyaların yetişməsi riskini yüksəldə bilər.
Ana südünün evdə daşınması və saxlanması
Evdə, sağılmış ana südünü izolyasiyalı soyuducuda daşıyın.
Ölkənizin səhiyyə orqanları tərəfin südün saxlanması ilə bağlı hazırlanmış qaydalarını nəzərdən keçirin. Çünki bu, qaydalar ölkədən-ölkəyə dəyişə bilər. Ümumi yanaşma kimi, ÜST və UNICEF aşağıdakıları tövsiyə edir:
1. Təzə sağılmış südü 24 saat ərzində körpənizə verməyi planlaşdırırsınızsa, onu saxlamaq üçün ən yaxşı yer soyuducunun arxa hissəsidir, çünki bura temperaturun ən stabil qaldığı yerdir.
2. 24 saat ərzində istifadə edilməsi planlaşdırılmayan ana südü dondurularsa uzun müddət qalar. Ana südünü kiçik həcmlərlə dondurmaq daha məqsədəuyğundur, çünki bu, onun dəfələrlə dondurulub-açılmasının və ya israf edilməsinin qarşısını alır.
3. Soyuducu olmadıqda, sağılmış ana südü otaq temperaturunda təqribən 8 saat saxlanıla bilər.
İmkan daxilində, ana südünü körpənizə birbaşa verin.
İş yerində ana südünü sağmağınız və imkan daxilində körpənizi birbaşa qidalandırmağınız südünüzün davamlı olmasına kömək edəcək. Ana südü döşünüzdən müntəzəm olaraq xaric olmadıqda, kanalların tıxanmasına, mastitə və südün azalmasına gətirib çıxara bilər.
İşə getməzdən əvvəl və evə çatdıqdan sonra körpənizi birbaşa qidalandırmaq ən yaxşı yoldur. Körpənizə baxan şəxsə tapşırın ki, siz evə çatmazdan 1 saat əvvəl onu tam qidalandırmasın. Əks halda, körpəniz doymuş ola bilər və ana südünü dərhal istəməyə bilər.
İmkan daxilində, gecələr birbaşa döşlə əmizdirməni ötürməməyə çalışın, çünki bu, südün davamlılığını qorumağa kömək edir.
Uşağınız dünyaya gəldikdən sonra işə qayıtmaq asan deyil və hərdən çox yükləndiyinizi hiss edə bilərsiniz. Bu zaman yadda saxlayın ki, bu müvəqqətidir və uyğunlaşmaq üçün vaxt lazım ola bilər. Sonuncusu, ana südü ilə qidalandırma təkcə bir qadının işi deyil – ailə üzvlərinizdən, dostlarınızdan və həmkarlarınızdan yardım istəməkdən çəkinməyin.