Ինչպե՞ս սատարել ձեր համայնքում հաստատված երեխաներին և նրանց ընտանիքներին
Ահա մի քանի խորհուրդ, թե ինչպես կարող եք աջակցել ռազմական գործողությունների հետևանքով իրենց տունը հարկադրված լքած մարդկանց:
Ցայսօր ավելի քան 100,000 մարդ լքել է իր տունը, որից 30,000-ը՝ երեխա։ Մարդիկ օգնության ձեռք են մեկնում՝ առաջարկելով աջակցություն, բացելով իրենց սրտերն ու տները նրանց առջև: Ստորև ներկայացնում ենք որոշ խորհուրդներ, թե ինչպես կարող եք սատարել փախստական երեխաներին և նրանց ընտանիքներին:
1. Օգնեք առաջնային կարիքները բավարարել:
Փախստական երեխաները և նրանց ընտանիքները մինչ Հայաստան հասնելն արդեն երկար ժամանակ «գոյատեւման ռեժիմում» են ապրել՝ քայլ առ քայլ հաղթահարելով մի շարք դժվարություններ: Դա նշանակում է, որ նույնիսկ հիմա, երբ նրանց վտանգ չի սպառնում, նրանք կարող են բարձր կամ շատ ցածր խոսել, նյարդայնանալ, դժվարությամբ հարմարվել, մանավանդ սկզբնական օրերին: Այս փուլում գլխավոր առաջնահերթությունը նրանց հիմնական կարիքները և անվտանգությունն է։ Փորձեք օգնել նրանց հենց այդ հարցում:
2. Զերծ մնացեք հարցեր տալուց և մի՛ ստիպեք խոսել, եթե իհարկե նախաձեռնողն իրենք չեն։
Խուսափեք հարցնելուց, թե ինչ է պատահել։ Երբ նրանք պատրաստ զգան, այդ ժամանակ էլ կանկեղծանան ձեզ հետ։ Մի հետաքրքրվեք ապագայի պլաններով («Երկա՞ր եք պատրաստվում եք այստեղ մնալ», «Իսկ ի՞նչ եք պատրաստվում անել» և այլն): Ամենայն հավանականությամբ, նրանք որևէ ծրագիր դեռ չունեն և անգամ չգիտեն՝ ուր են գնալու, կա մի վայր, ուր կարելի է վերադառնալ և թե ինչպես շարունակել ապրել այն կյանքով, որն այժմ տրոհված է «առաջ»-ի և «հիմա»-ի. «հետո»-ն դեռ չի եկել։
Մի տվեք խոստումներ, որոնք չեք կարողանալու կատարել («Ամեն ինչ լավ է լինելու»):
Եթե մարդն արտասվում է, մի՛ ընդհատեք նրան, թողեք արտասվի։ Պարզապես նրա կողքին մնացեք։
3. Փորձեք երեխաների համար միջոցառումներ կազմակերպել:
Նոր իրավիճակներին երեխաները տարբեր կերպ են արձագանքում. նյարդայնանում են, հրաժարվում են հաղորդակցվել կամ ագրեսիվ են դառնում։ Դա նրանց կրած սթրեսի արդյունքն է։ Երեխաներին պետք է հարմարվելու ժամանակ տալ, և դուք պետք է ընդունեք այն անհանգստությունները և վարքագիծը, որը նրանք դրսևորում են՝ ի պատասխան պատահածի և սթրեսի։
Մանկական ժամանցային միջոցառումները (օրինակ՝ նկարելը, ստեղծագործելը, սպորտային խաղերը) և հստակ օրակարգը հրաշքներ են գործում և կօգնեն նրանց կյանքի բնականոն ռիթմին վերադառնալ։
4. Օգնեք տեղեկություններ ստանալ, թե ձեր համայնքում որտեղից կարելի է օգնություն ստանալ:
Դուք ձեր համայնքում ավելի լավ եք կողմնորոշվում և ամեն ինչ գիտեք, ուստի փախստական երեխաներին և նրանց ընտանիքներին համապատասխան համայնքային ծառայություններ ուղեկցելը մեծ օգնություն կլինի։ Կարևոր տեղեկությունները փոխանցեք էլեկտրոնային փոստի, հաղորդագրությունների միջոցով կամ թղթիկի վրա գրված: Բանավոր ասվածը դժվար է յուրացնել և մտապահել։ Ձեզ կարող են խնդրել մի քանի անգամ կրկնել այդ տեղեկությունները. սա հատուկ է սթրեսի մեջ գտնվող մարդկանց։
5. Հարմարվելու փորձերն աշխատեք չընդունել որպես անշնորհակալ վերաբերմունք:
Միշտ չէ, որ նոր վայր տեղափոխվելն ու հարմարվելը հեշտ է լինում մարդկանց համար, անգամ խաղաղ պայմաններում: Դա կարող է առանձնակի դժվար լինել, երբ ամենը տեղի է ունեցել ռազմական գործողությունների հետևանքով: Այն մարդիկ, ովքեր տեղափոխվել և ձեր համայնքում են ապրում, միանգամայն այլ իրողության մեջ էին ապրում՝ իրենց սովորություններով, աշխատանքով և տնով։ Մեկ ակնթարթում նրանք ամեն ինչ կորցրին. այս պահին, համենայն դեպս, ամեն ինչ այդպես է թվում։ Փորձելով հարմարվել և թվացյալ «հին կյանքը հետ բերել», մարդիկ կարող են ձեզ՝ որպես ընդունող համայնք այնպիսի հարցեր տալ, որոնք առաջին հայացքից տարօրինակ և ժամանակավրեպ կթվան. դրանք կարող են վերաբերել սառնարանին, տաք ջրին, Wi-Fi-ին, հատուկ սննդակարգին կամ առանձին բնակարանին: Խնդրում ենք պատասխանել քաղաքավարությամբ, մանրամասնելով, թե ինչ կարող եք և ինչ չեք կարող անել նրանց համար։
6. Խուսափեք կարծրատիպերից և փախստականների մասին բացասական պատմություններ տարածելուց:
Հնարավորության դեպքում համայնքի այլ անդամների հետ մի՛ վարեք զրույցներ, որոնք առնչվում են այլ տեղերից ձեզ մոտ տեղափոխված մարդկանց բացասական փորձառություններին։ Նման պատմությունների մանրամասները պետք է ստուգվեն և հնարավորինս անաչառ ընկալվեն։
Հիշե՛ք, որ նման պատմությունները վերապատմելը տեղահանված մարդկանց մասին բացասական կարծրատիպ է ձևավորում, որոնք կարող են, ի վերջո, բացասաբար անդրադառնալ թե՛ հյուրընկալողի, թե՛ հյուրընկալվողի հետագա կյանքի վրա։
7. Երբ տեղահանված մարդիկ սկսեն իրենց բավականաչափ անվտանգ զգալ, ներգրավեք նրանց համայնքային կյանքին:
Իրենց ընտանիքի հիմնական կարիքները բավարարելուց և անվտանգության զգացում ձեռք բերելուց հետո մարդիկ սովորաբար պատրաստ են լինում հարաբերվել ուրիշների հետ։ Խոսեք համայնքում առկա հնարավորությունների մասին և հրավիրեք նրանց միանալու դրանց: Այս կերպ մարդիկ կարող են իրենց փորձը մոռացության տալ, ներգրավվել համայնքի ակտիվ կյանքին և օգտակար զգալ։
Ուրիշներին օգնելը կարող է ձեզ եռանդ հաղորդել և ոգեշնչել՝ ձեր կյանքը մեկընդմիշտ փոխելով:
