Քանի դեռ աշխարհը փորձում է զսպել ՔՈՎԻԴ-19-ի տարածումը, երեխաները հայտնվել են շահագործման ու բռնության ռիսկի տակ. ՅՈՒՆԻՍԵՖ
Նոր հրապարակված տեխնիկական ուղեցույցը նպատակ ունի օգնել իշխանություններին՝ համավարակի ընթացքում երեխաների պաշտպանության միջոցներն ամրապնդելու գործում:
Նյու Յորք, 7-ը մայիսի, 2020թ. – Կորոնավիրուսի համավարակի տարածման արդյունքում մեծ է հավանականությունը, որ միլիոնավոր երեխաներ ամբողջ աշխարհում կհայտնվեն անվտանգությանն ու բարեկեցությանը սպառնացող ռիսկի տակ: Խոսքը վատ վերաբերմունքի, գենդերային բռնության, շահագործման, սոցիալական մարգինալացման ու խնամակալներից մեկուսացված լինելու մասին է: ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ը հորդորում է կառավարություններին ապահովել երեխաների անվտանգությունն ու բարեկեցությունը՝ վարակի ստեղծած ահագնացող սոցիալ-տնտեսական հետևանքների լույսի ներքո: ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ը և Մարդասիրական գործունեության ընթացքում երեխաների պաշտպանության ալյանսը գործընկերների հետ միասին հրապարակել են ուղեցույց՝ արձագանքման գործընթացում ներգրավված պետական կառույցներին ու այլ կազմակերպություններին աջակցելու նպատակով:
Ընդամենը մի քանի ամսվա ընթացքում, ՔՈՎԻԴ-19-ը հեղաշրջել է երեխաների ու ընտանիքների կյանքն ամբողջ աշխարհում: Կարանտինային միջոցառումներն, ինչպես օրինակ՝ դպրոցների փակումը և տեղաշարժման սահմանափակումները, թեև անհրաժեշտ են, սակայն միաժամանակ խաթարել են երեխաների առօրյան ու նրանց տրամադրվող աջակցության համակարգերի աշխատանքը, ավելացրել երեխաներին խնամողների սթրեսը՝ որոշ դեպքերում նրանց ստիպելով հրաժարվել աշխատանքից:
ՔՈՎԻԴ-19-ի առաջացրած խարանը որոշ երեխաների ավելի խոցելի է դարձրել բռնության ու հոգեբանական տառապանքների տեսանկյունից: Միաժամանակ, իրականացվող վերահսկողական միջոցառումները, որ հաշվի չեն առնում գենդերային կարիքները և կանանց ու աղջիկների խոցելիությունը կարող են ավելացնել սեռական շահագործման, չարաշահումների և անչափահասների ամուսնության հետ կապված ռիսկերը: Վերջերս Չինաստանից ստացված տվյալների համաձայն՝ երկրում աճել է կանանց ու աղջիկների դեմ ընտանեկան բռնության դեպքերի քանակը:
«Հիվանդությունն անուղղակիորեն հարվածում է երեխաներին ու ընտանիքներին բազմաթիվ ճանապարհներով, առանց վարակելու», նշել է ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ի երեխաների պաշտպանության հարցերով տնօրեն՝ Կոռնելիուս Ուիլյամսը: «Դպրոցները փակվում են: Ծնողները երեխաների խնամքի ու ծայրը ծայրին հասցնելու մաքառման մեջ են: Երեխաների պաշտպանության ռիսկերը մեծանում են: Այս ուղեցույցը կառավարությունների ու երեխաների պաշտպանության պատասխանատու մարմինների համար ուրվագծում է գործնական այն միջոցառումները, որ հնարավոր է իրականացնել անորոշության այս ժամանակաշրջանում երեխաներին անվտանգ պահելու համար:»
Կառավարություններին ու երեխաների պաշտպանության կառույցներին խորհուրդ է տրվում կոնկրետ քայլեր ձեռնարկել երեխաների պաշտպանությունն ապահովելու համար, որպես ՔՈՎԻԴ-19-ի կանխարգելման ու վերահսկման միջոցառումների անբաժանելի մաս, այն է.
- Առողջապահության, կրթության և մանկական ծառայությունների մասնագետներին վերապատրաստել երեխաների պաշտպանության ոլորտում ՔՈՎԻԴ-19-ի առաջացրած ռիսկերի, սեռական շահագործման ու չարաշահումների կանխարգելման միջոցների և մտահոգիչ դեպքերի վերաբերյալ հաղորդումներ ներկայացնելու անվտանգ մեթոդների կիրառման թեմաներով,
- Առաջին արձագանքողներին վերապատրաստել, գենդերային բռնության զոհերին աջակցելու նպատակով, գենդերային բռնության դեպքերի փաստերի հրապարակման գործելակերպի ու առողջապահության ծառայությունների հետ համագործակցելու թեմաներով,
- Բարելավել երեխաների համար ուղղորդումների և այլ ծառայությունների վերաբերյալ տեղեկատվության փոխանակման հնարավորությունները,
- Երեխաներին, մասնավորապես պատանիներին ներգրավել ՔՈՎԻԴ-19-ի ազդեցության գնահատման գործընթացում,
- Թիրախավորված օգնություն տրամադրել ժամանակավոր աջակցության կենտրոններին ու ընտանիքներին, այդ թվում խնամատարներին և այն ընտանիքներին, որտեղ հաց վաստակողն անչափահաս է՝ նպատակ ունենալով էմոցիոնալ աջակցություն տրամադրել երեխաներին և ապահովել պատշաճ ինքնախնամքի հնարավորություններ,
- Ֆինանսական ու նյութական աջակցություն տրամադրել այն ընտանիքներին, որոնց եկամտի ապահովման հնարավորությունները նվազել են,
- Երեխաներին ընտանիքներից հեռացնելու հնարավորությունները կանխելու նպատակով՝ կոնկրետ միջոցառումներ ձեռնարկել և երաշխավորել ծնողի կամ խնամատարի հոսպիտալացման կամ մահվան հետևանքով միայնակ կամ առանց պատշաճ խնամքի մնացած երեխաներին տրամադրվող աջակցությունը,
- Ապահովել, որ հիվանդությունների վերահսկմանն ուղղված միջոցառումների ընթացքում ամենաշատ ուշադրությունը դարձվի բոլոր երեխաների պաշտպանության վրա:
Մամուլի հարցերով պատասխանատու
ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ի մասին
ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ն աշխատում է, որպեսզի Հայաստանում յուրաքանչյուր երեխա լինի սիրված, սնված և խնամված: Հիմնվելով 70-ամյա միջազգային փորձի և Հայաստանի երեխաների համար 25 տարվա հաջողությունների վրա՝ ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ը պարտավորություն է ստանձնում բարելավելու ամենախոցելի՝ աղքատության և մեկուսացման մեջ ապրող երեխաների կյանքը: Ծնվելու պահից մինչև ավագ դպրոցի ավարտը՝ ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ն աշխատում է իր գործընկերների հետ, որպեսզի Հայաստանում յուրաքանչյուր երեխա և ընտանիք կարողանա օգտվել իր համար նախատեսված քաղաքականություններից և ծառայություններից:
Մեկտեղելով երեխային վերաբերող վերջին գիտական փաստերը և փորձը՝ ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ը բացառիկ դիրք է զբաղեցնում աջակցություն և խորհրդատվություն տրամադրելու, հասարակությունը համախմբելու և որոշում կայացնողների ու համայնքների հետ համատեղ աշխատելու հարցում: ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ի ծրագրերի արդյունքում խնդիրներին տրվում են տևական լուծումներ, որոնից կօգտվեն ոչ միայն ներկա, այլև ապագա սերունդները՝ մանկությունից մինչև չափահասություն:
ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ն աշխատում է 190 երկրներում և տարածքներում, որպեսզի յուրաքանչյուր երեխա վաղ մանկությունից մինչ պատանեկություն կյանքի պահպանման և զարգանալու հնարավորություն ունենա: Ստեղծման պահից ի վեր՝ ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ն ամբողջությամբ ֆինանսավորվում է անհատների, մասնավոր հատվածի, հիմնադրամների և կառավարությունների կամավոր նվիրատվություններով:
Հայաստանում ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ի գործունեությանը ավելի մանրամասն ծանոթանալու համար կարող եք այցելել www.unicef.am և www.babycef.am կայքերը կամ հետևել մեզ հետևյալ սոցիալական հարթակներում` Facebook, Twitter, Instagram ևYouTube-ում:
