Երեխաների պաշտպանությունը բռնություններից
Ձեռնարկ վերապատրաստողների և երեխաների պաշտպանության մասնագետների համար
Կարևոր ակնարկներ
Յուրաքանչյուր երեխա առողջ և բռնություններից զերծ կյանքի իրավունք ունի: Այնուամենայնիվ, աշխարհում յուրաքանչյուր տարի միլիոնավոր երեխաներ դառնում են ֆիզիկական, սեռական և հուզական բռնությունների զոհ, տառապում բռնության անդարձելի հետևանքներից:
Բազմակի և կրկնվող բռնությունը զգալիորեն մեծացնում է հավանականությունը, որ երեխաների ու դեռահասների մոտ կզարգանան մի շարք բացասական հու զական (էմոցիոնալ), հոգեբանական և վարքային դրսևորումեր, որոնք հետագայում կարող են լրջորեն խեղաթյուրել կամ սահմանափակել անձի ձևավորման և զարգացման բնականոն ընթացքը: Մեծ հաշվով բռնությունը վնասում է ողջ հասարակության բարեկեցությանը:
Առողջապահության, կրթության, սոցիալական ծառայությունների, երեխաների խնամքի ու պաշտպանության ոլորտի աշխատակիցները (այլ խոսքով՝ երեխաների հետ առնչվող մասնագետները) նշանակալի դերակատարում ունեն երեխաների պաշտպանության խնդրի լուծման հարցում` բռնության կանխարգելումից մինչև համարժեք աջակցության կազմակերպումը:
Առայժմ Հայաստանը չունի երեխաների իրավունքների պաշտպանության վերաբերյալ համապարփակ և հանգամանալից կարգավորումեր: Այս պնդումը ճշմարիտ է հավասարապես կանխարգելման, վաղ միջամտության և վերականգնման ծառայությունների համար։ Հետևաբար, մասնագետների գործողությունները հիմվում են սեփական ընկալման և բարի կամքի վրա. դրանք կարող են ինքնաբուխ և հակասական լինել, երբեմն էլ՝ ոչ երեխայակենտրոն։
Սույն ձեռնարկը, որի ստեղծմանն աջակցել են ՅՈՒՆԻՍԵՖը և «Սեյվ դը չիլդրեն ինթերնեշնլ» հայաստանյան ներկայացուցչությունը, նպատակ ունի օգնել մասնագետներին՝ ձևավորելու միասնական պատկերացումեր և խթանելու միջմասնագիտական համաձայնեցված գործողությունները զոհերի և բռնարարների հետ աշխատանքը կազմակերպելիս:
Ձեռնարկը կազմված է 3 հիմական բաղադրիչներից.
Առաջին մոդուլը անդրադառնում է երեխաների դեմ բռնություններին՝ որպես սոցիալական հիմախնդիր, մասնավորապես կտրվի թեմայի արդիականության, մասնագետների իրազեկվածության և նրանց դերակատարման նշանակալիության հիմավորումը` իրավական և սոցիալական համատեքստում։
Երկրորդ մոդուլը կենտրոնանում է երեխայի հանդեպ բռնությունների վրա ռիսկերի և վնասի գնահատման դիտանկյունից։ Մոդուլը մասնակիցներին հնարավորություն կտա ճանաչել այն գործոնները և հայտանիշները, որոնք թույլ են տալիս սահմանել և գնահատել ընտանեկան բռնությունների ռիսկայնության մակարդակը, ինչպես նաև մանկապարտեզում, հանրային վայրերում և այլն, բռնությունների հավանականության ռիսկերի գնահատմանը երեխայի մոտ դրսևորվող սիմպտոմների հենքի վրա:
Երրորդ մոդուլը ներկայացնում է բռնություններից երեխաների պաշտպանության կազմակերպումը։ Մոդուլը նպատակ ունի ամրապնդել մասնակիցների գիտելիքները բռնություններից երեխաների պաշտպանության գործընթացի առանձնահատկությունների վերաբերյալ։ Այն նաև անդրադառնում է բռնության զոհ դարձած երեխային օգնելու հիմարար սկզբունքներին և մոտեցումերին։
Մոդուլների արդյունավետ ուսուցանումը ենթադրում է նվազագույնը 7 վերապատրաստման օր սկսնակների համար և նվազագույնը 3 վերապատրաստման օր՝ ոչ սկսնակների համար։
Բացի տեսական և նկարագրական նյութերի տրամադրումից, դասընթացը ենթադրում է նաև ինտերակտիվ աշխատանք մասնակիցների հետ հարց ու պատասխանի, խմբային աշխատանքների և քննարկումերի միջոցով, ֆիլմի դիտումերի և դերային խաղերի միջոցով։
